مسائل منطقه با گفت‌وگو حل‌شدنی است

تدبیر24: جای بحث و آزاداندیشی حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد خاتمی در دیدار با نمایندگان دانشجویان سراسر کشور، اظهار داشت: «دانشگاه است، امیدوارم دارای فضایی باشیم که مجالی پیدا شود تا بتوانیم با همدیگر صحبت و بحث کنیم و چاره‌جویی برای کارها شود و نهادهای مدنی تقویت شود؛ دولت هم کمک کند.» وی تصریح کرد: «قاعده این است که نهادهای اجتماعی و مدنی متکی به دولت نباشد. دولت نیست که نهاد مدنی می‌سازد، نهادهای مدنی تمایز با دولت دارند و واسطه بین دولت و توده جامعه هستند، ولی دولت نباید در برابر این نهادها قرار گیرد، بلکه باید حامی آن‌ها باشد.» رییس بنیاد باران تاکید کرد: «اگر خدای ناکرده این تفکر غلبه کند که تشکل‌ها و NGO‌ها خانه فساد هستند یا امنیت کشور را به هم می‌زنند روند رشد و توسعه جامعه آسیب می‌بیند امیدواریم حکومت کمک کند. اگر به این مرحله رسیده باشیم با فضای نو با توجه به تجربه‌ای که جامعه ما دارد و اشکالاتی که بوده است، می‌توان به آینده امیدوار بود. در این فضا هم می‌توانیم خودمان را نقد کنیم که چه کارها کردیم و نکردیم و هم می‌توان نسبت به دولت و جامعه نقد کرد و راهکار اصلاح داد. این‌ها بحث می‌خواهد.» خاتمی ادامه داد: «در فضای بسته نقد از خود هم ممکن نیست. وقتی جریانی و گرایشی در جامعه تحت فشار است روا نیست که از خود مچ‌گیری کند و آب به آسیاب انحصارگران و تخریب‌گران بریزد. فضا باید باز باشد که همه به اشتباهشان اعتراف کنند، نه این‌که یک جریان خودش را حق مطلق و بدون عیب ببیند و دیگران همه بد و مجرم به حساب آیند. همه اشتباه می‌کنند اگر انصاف باشد و بشود در فضایی باز و منصفانه اشتباهات را دید، چه از سوی حکومت و چه جریان‌های دیگر و تصمیم گرفته شود که هیچ‌کدام اشتباهات را تکرار نکنند وضع جامعه بهبود می‌یابد.» وی با اشاره به این‌که در انتخابات قبل از ریاست‌جمهوری این تلقی شد که برای انتخابات شرط گذاشته شده، گفت: «در این انتخابات گفتیم شرط نمی‌گذاریم، اما امیدواریم نتیجه انتخاب تبدیل فضای امنیتی به سیاسی باشد. همه بپذیریم ملاک و سازوکار اداره کشور انتخابات باشد.» رییس‌جمهوری اسبق کشورمان یادآور شد: «در شعار‌های جناب آقای دکتر روحانی مطالب سنجیده و درستی بود که ما آن را می‌خواهیم و اصلاحات هم همین را می‌خواست و حتی اعتدال یکی از فصول مهم برنامه من در دور دوم انتخابات یعنی سال 1380 بود.» رییس موسسه بین‌المللی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها اظهار داشت: «در این انتخابات تحول عظیمی رخ داد. مردم به تغییر درون نظام و نه تغییر نظام رای دادند و اصلاحات هم همین است. به‌هرحال آنچه مهم است تغییر رویکردهاست.» وی گفت: «اگر منشاء مشکلات پیدا شود مسائل هم حل می‌شود. رویکردهایی که به جامعه، به دانشجو، به زن، به امنیت، به مسائل بین‌المللی بوده است اگر عوض شود بسیاری از مشکلات هم حل خواهد شد. رییس موسسه بین‌المللی گفت‌وگوی فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در بخشی دیگر از سخنانش به وضعیت منطقه پرداخت و گفت: «وضعیت امروز منطقه و مسلمانان نگران‌کننده است. آتش و خون از هر طرف می‌بارد. مطمئنا قدرت‌های بیرونی که آزادی و پیشرفت منطقه را به زیان خود می‌دانند در پدیدآوردن این وضع یا دامن زدن به آن نقش دارند، ولی اشکال در درون هم هست.»
وی افزود: «مصر را بنگرید. کشوری مهم و ملتی بزرگ و پیشتاز و روشن، امروز به چه وضعی گرفتار شده است. مردم حاکمیت بر سرنوشت، رهایی از خفت وابستگی و استبداد و تحقیرشدگی را می‌خواستند و می‌خواهند، اکثریت هم مسلمان‌اند، انتظار بود که جریان اکثریت با روشن‌بینی که طی سال‌های اخیر به مسائل نگاه می‌کرد عمل کند و واقعا در جهت رفع موانع دموکراسی گام بردارد.» خاتمی تاکید کرد: «کاری نکنیم که دنیا بگوید ما مسلمانان صلاحیت استقرار دموکراسی را نداریم. نیروی نظامی باید حافظ تمامیت ارضی و منافع ملی باشد و در سیاست دخالت نکند. بزرگانشان اختلاف کردند و نتوانستند به نفع منافع مردم مصر به تفاهم برسند و خارجی هم آتش بیار معرکه است.» وی همچنین به وضعیت سوریه اشاره کرد و گفت: «وضعیت در این کشور نیز بحرانی است. این همه انسان کشته شدند ، آواره شدند و برادرکشی شد. امروز صحبت از به کار بردن سلاح شیمیایی است. این یک جنایت است، از سوی هرکسی که باشد. دنیا و به‌خصوص مسلمانان باید دست به دست هم بدهند از فجایعی که رخ داده و می‌دهد و منطقه را آشوب‌زده کرده است جلوگیری کنند.» رییس دولت اصلاحات تصریح کرد: «خوشبختانه در ایران امنیت و آرامش هست، ولی اگر روند سال‌های قبل در ایران ادامه پیدا می‌کرد ممکن بود این مسائل پیش بیاید. متاسفانه در جهان و از جمله در جهان اسلام جان انسان‌ها ارزش ندارد. جریان‌های تند که از هر طرف با بمب‌گذاری و ترور آشوب به پا می‌کنند در عراق، در پاکستان
و جاهای دیگر باعث تاسف است و امیدوارم همه بیدار شویم.»