در مذاکرات وین 6 چه خواهد گذشت

تدبیر24:مذاکره کنندگان ایران و گروه 1+5 در دور قبلی مذاکرات برای اولین بار بعد از 4 بار مذاکره در وین موفق شدند وارد نگارش متن توافق نهایی و جامع شوند. متنی که بنابر گفته وزیر امور خارجه کشورمان تعداد پرانتزهای آن بیشتر از کلمه‌ها بود! اما وجود همین پرانتز به اعتقاد برخی تحلیلگران مسایل بین المللی، نشانه مثبتی از حرکت به سمت توافق نهایی است به طوری که حشمت الله فلاحت پیشه کارشناس مسایل بین المللی موارد اختلافی داخل پرانتز را نوعی پیشرفت دانسته و می گوید: "همین که طرفین توانستند موارد اختلافی را به داخل پرانتز ببرند نوعی پیشرفت است زیرا در گذشته موارد اختلافی به موضع گیری سیاسی  تبدیل و به رخ هم کشیده می‌شد که همین مسئله باعث نوعی موضع گیری متقابل اختلاف زا می‌شد اما الان تصمیم گرفتند موارد اختلافی را داخل پرانتز برده و مدیریت و کنترل کنند."

برخی دیگر نیز مذاکرات انجام شده در وین 5 را با اختلافات دهه 60 تا 90 میلادی بین چین و آمریکا شبیه دانسته و می گویند آنها نیز به رغم اختلافات ایدئولوژیک، موارد اختلافی را به داخل پرانتز بردند و توانستند همکاری مسالمت آمیز داشته باشد.

با وجود خوش بینی‌های بسیاری که در مورد مذاکرات وین 6 از سوی کارشناسان ابراز شده باید به این نکته توجه کرد که بررسی سخنان و مواضع مسئولان ارشد کشورهای مذاکره کننده بویژه مسئولان ارشد کشور ایران و آمریکا به عنوان بازیگران اصلی، می ‌تواند نتایج احتمالی مذاکرات در گام پایانی را ترسیم کند.

در همین زمینه رئیس جمهور کشورمان قبل از آغاز این دور از مذاکرات در جمع اهالی صنعت و معدن گفت: "تیم مذاکره کننده تخصص لازم را برای حرف زدن در برابر 6 قدرتی که روبروی ما قرار گرفته اند، دارند سبک و سیاق مذاکره را می دانند، تجربه دارند ما نیز می دانیم کار سخت است، اما کار را تا موفقیت نهایی ادامه می دهیم."

در عین حال رئیس جمهور روحانی با بیان این جمله که کاسه تحریم شکسته شده و هیچ بندزنی قادر نیست این کاسه شکسته را به صورت اول برگرداند به نوعی اعلام  کرد که اگر نتیجه این دور از مذاکرات توافقی را دربر نداشته باشد بازگشت به دوران قبل از تحریم امکان پذیر نیست و شاهد دوره پساتحریم در کشور هستیم.

 گزارش اخیر رویترز درمورد صادرات نفت ایران نیز سخنان رییس جمهور را تایید می کند. در این گزارش آمده است بر اساس تحریم های آمریکا علیه ایران کشورهای خریدار نفت ایران اجازه خرید بیش از 800 هزار بشکه نفت در ماه را از ایران ندارند ولی ایران در 5 ماه گذشته 1میلیون 250 هزار بشکه نفت در ماه فروخته و به نظر نمی رسد آمریکا کشورهایی را که از ایران نفت می خرند جریمه کند.

 این موضع گیری رییس جمهور قبل از شروع مذاکرات نشان داد که ایران علاوه بر مصمم بودن برای دستیابی به یک توافق جامع نگرانی از عدم دستیابی به توافق ندارد و در واقع کشوری که باید تصمیم سخت را بگیرد آمریکاست زیرا سازمان تحریم ها فرو ریخته و آمریکا برای برنده بودن در این مذاکرات باید مواضع حداکثری خود را کنار بگذارد.

وزیر امور خارجه کشورمان نیز قبل از آغاز دور ششم مذاکرات وین گفت: "جمهوری اسلامی ایران آماده رسیدن به راه‌حل است و در این رابطه پیشنهادهای معقولی را ارائه داده است اما ممکن است طرف مقابل با زیاده‌خواهی مانع توافق شود که در این صورت، مانع به بن‌بست رسیدن مذاکرات، برای دنیا مشخص خواهد شد."
 
عراقچی مذاکره کننده ارشد ایران نیز قبل از سفر به وین گفت: "اگر طرف مقابل برای رسیدن به توافق مصمم است باید از توهمات و انتظارات خارج از واقعیات و از زیاده خواهی هایی که معمول و روحیه کشورهای غربی در مذاکرات گذشته بوده است، حتما خودداری کند." این مواضع مقامات ارشد در حالی نشان از موضع گیری محتاطانه ایران درمورد مذاکرات اخیر می دهد که نشانه‌های مثبت در سخنان آخر عراقچی فرکانس مثبتی در مورد نتیجه مذاکرات است. به طور مثال پیش بینی عراقچی از احتمال پیوستن وزرای خارجه کشورهای 1+5 به متن مذاکرات و همینطور احتمال تمدید مذاکرات حتی بیشتر از 19 روز و ادامه دار بودن آن، حاکی از عزم جدی طرفین برای دستیابی به توافق است.

در طرف مقابل، جان کری وزیر خارجه آمریکا نیز در مقاله‌ای در روزنامه آمریکایی واشنگتن پست  نوشت: هنوز امکان رسیدن به توافق در مذاکرات هسته‌ای وجود دارد ولی این فرصت به سرعت در حال تمام شدن است.

وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه این یادداشت می نویسد: خوشبینی هایی که برای رسیدن به توافق در مذاکرات وجود دارد با آنچه در مذاکرات پشت درهای بسته در جریان است تفاوت دارد. بعد از ماه ها مذاکره هنوز نمی دانیم ایران به دنبال چیست و فقط می دانیم که هنوز اختلافات زیادی با ایران داریم.

سخنان ابتدایی کری نیز در این یادداشت تقریبا مانند سایر مذاکره کنندگان هفت کشور با کمی تردید همراه است اما وزیر امور خارجه امریکا در پایان یادداشت خود کدهایی را می دهد که حصول دستیابی به توافق را بسیار محتمل می‌کند، آنجا که در بخشی از یادداشت خود می نویسد ایران به تعهداتش در طرح اقدام مشترک عمل کرده و در سراسر مذاکرات جدی بوده است، ادامه می‌دهد: در این جهان آشفته، اغلب اوقات فرصت ها برای رسیدن به توافق صلح آمیز که تمامی نیازهای ضروری طرفین را محقق کند و جهان را به مکانی امن تر تبدیل کند و تنش های منطقه‌ای را کاهش دهد و رفاه بیشتری را به وجود آورد، شکل نمی گیرد. ما چنین فرصتی پیدا کردیم و این یک پیشرفت تاریخی محتمل است.

در مجموع با توجه به اینکه تمامی طرف های درگیر از مذاکرات وین 6، به عنوان فرصت طلایی یاد می کنند حضور قائم مقام وزارت خارجه آمریکا در وین، طولانی بودن مذاکرات به مدت  حداقل 19 روز، فروکش کردن قدرت تاثیر گذاری لابی صهیونیزم در روند مذاکرات و درک طرفین از لزوم نتیجه برد- برد با توجه به بحران انرژی اروپا به دلیل وقایع اوکراین...، همگی از نشانه‌های مثبت دستیابی به یک توافق جامع در روزهای آتی هستند.