وحدت راه حل عراق

تدبیر24: با نگاهي كلي به تحولات و شرايط كنوني منطقه خاورميانه متوجه مي شويم كه اختلافات دروني مسلمانان و كشورهاي عرب موجب شده است تا روند توسعه و مردمسالاري با مشكل جدي مواجه شود. درست است كه در طول چند ماه گذشته در چندين كشور از جمله عراق، سوريه، افغانستان، مصر و... انتخابات برگزار شده است اما همه اين انتخابات با مشكلاتي مواجه شده اند كه حكايت از وجود مشكلات ساختاري و ضعف و سستي نهادهاي پشتيباني كننده توسعه و دموكراسي در اين كشور ها دارد. در شرق كشورمان در افغانستان انتخابات بسيار پرهزينه يي برگزار شده است و مردم اين كشور به اميد آينده يي بهتر پاي صندوق هاي راي رفته اند اما نگراني ها از اختلاف و تقلب و سوءتفاهم وجود دارد. در مصر هم انتخابات نتوانست دو قطبي خشن اسلام گرا با سكولارها را حل كند و سرانجام عراق كه نقطه اميدي بود براي اينكه نشان داده شود امكان برگزاري انتخابات آزاد و روي كار آمدن اكثريت مردم و جابه جايي قدرت براساس ساز و كار انتخابات وجود دارد، اما ظهور اسلام گرايان افراط گرا و تروريست هايي كه كمترين نسبتي با پيشرفت و تمدن جديد و كمترين اعتقادي به دموكراسي و راي مردم ندارند تحت عنوان حكومت اسلامي عراق و شام كه با تسلط بر برخي از مناطق سوريه و عراق داعيه تشكيل خلافت اسلامي و احياي قدرت اسلامي در جهان را دارند، به همگان نشان داد كه كار به اين راحتي نيست و مادامي كه مسلمانان خود اراده مسالمت و همزيستي و پيشرفت و مردمسالاري را نداشته باشند مشكلات همچنان باقي خواهد بود. ظهور داعش نمايش شكل گيري فرقه گرايي در سطح منطقه است و همگان بدانند كه بزرگ ترين دشمن دموكراسي همين فرقه گرايي است. اگر كمي به عقب برگرديم و تحولات سوريه را در ابتداي كار به ياد بياوريم كه مردم با اعتراضات مسالمت آميز خود در خيابان ها وارد شدند، قضاوت عادلانه به ما مي گويد اگر همه طرف هاي درگير مي پذيرفتند كه اكثريت همان گونه كه در عراق روي كار آمده است در سوريه هم روي كار بيايد چه بسا امكان شكل گيري گروه هاي تروريستي كه از درون خلاهاي امنيتي و از جهل و سرخوردگي مردم سربرآوردند به وجود نمي آمد. يا در صورتي كه در عراق پس از نخستين انتخابات اكثريت حقوق اقليت را تا حد راضي كننده يي رعايت كرده بود، ممكن بود اكنون با شرايطي متفاوت از حالاروبه رو باشيم.  
   
1- اكنون با اعلام خلافت اسلامي، فرقه گرايي و نفرت پراكني افراطيون چهره يي جاهلانه از اسلام را ارائه داده و زمينه هاي بدبيني هرچه بيشتر جهان نسبت به اسلام را ايجاد كرده است و متاسفانه فرصت براي دخالت خارجي ها را افزايش داده است.
    
2- اختلافات ميان گروه هاي سياسي و مذهبي و قومي در عراق وجود داشته و همين اختلافات فرصت را براي افراطيون فراهم كرده است، سوال اين است كه آيا طرف هاي سياسي از اين غفلت خود درس مي گيرند و به سمت همگرايي پيش مي روند يا همان گونه كه در جلسه پارلمان در روز سه شنبه نشان داد جنگ قدرت، عراق را به سمت تجزيه به پيش خواهد برد.
    
3- يقينا گفتمان فرقه گرايي و اختلافات قومي و مذهبي و تقاضاي رفراندوم توسط كردها كه حاكي از تجزيه طلبي است به گونه خطرناكي موجب واگرايي و گرايش به سمت تجزيه شده است. وجود گروه داعش كه خود را در يك فضاي جهاني تعريف كرده است ابزاري در اختيار فرقه گرايان و تجزيه طلبان خواهد بود و امكان كاميابي اين گروه خيالباف جاهل و تشكيل حكومت يا خلافت اسلامي براي درازمدت غيرممكن خواهد بود.
    
4- اگر آيت الله سيستاني موفق شود شمال و مركز و جنوب عراق را متحد كند و عراق دموكراتيك بتواند به حيات خود ادامه دهد، پس از تفاهم در چارچوب قانون اساسي عراق تكليف اين گروه ها روشن خواهد شد و يقينا جايگاهي براي آنها در آينده عراق وجود ندارد و حتي اگر عراق به سمت فدراليسم و تجزيه هم پيش برود شانسي براي اين گروه ها وجود ندارد و آن تنها مي توانند به اقدامات تخريبي خود بسيار محدودتر ادامه دهد. بنابراين مي توان تاكيد كرد در هر سال اقدام افراطيون و تروريست ها براي تشكيل خلافت يا دولت اسلامي محكوم به شكست است.
    
5- وضعيت در عراق به جايي رسيده است كه هرگونه اتفاقي كه در عراق رخ دهد با توجه به شباهت و در هم تنيدگي اوضاع عراق با سوريه تاثير مستقيم در تحولات آتي سوريه خواهد داشت. بدين معني كه در صورت بازگشت همه طرف هاي درگير در عراق به گفتمان دموكراسي و تفاهم، به گونه يي كه قدرت موزاييكي تقسيم شده باشد و تشكيل دولتي كه همه طرف ها را راضي كند در آن صورت امكان حل مشكلات سوريه و حركت در مسيري مشابه عراق وجود دارد. اما ا گر طرح آيت الله سيستاني شكست خورده و راه تجزيه در عراق دنبال شود در اين صورت است كه بايد براي سوريه نيز روند مشابهي را انتظار كشيد. نگارنده معتقد است كه در حال حاضر تنها و تنها بايد به دنبال راه هايي رفت كه وحدت و تماميت ارضي عراق حفظ شده و پس از تفاهم پاكسازي همه مناطق عراق از تروريست ها در اولويت قرار گيرد.