تدبیر24:آیت الله محمدتقی مصباح یزدی رییس مؤسسه
آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) شب گذشته در دفتر مقام معظم رهبری در قم
دولت را در قبال آخرت مردم مسؤول دانست و اظهار داشت: آیا وظیفه و مسؤولیت
قانونی و رسمی برای دولت وجود ندارد که در مورد آخرت مردم بیندیشد یا فکر
آخرت برای افراد بیکار است و دولت کارهای مهم تری دارد؟!
وی با بیان
این که نظام اسلامی باید به فکر آخرت باشد، گفت: اگر تا اندازه ای که واجب
است برای آخرت تلاش نکنیم دچار خسارت می شویم و نمی شود از این مقدار توجه
به آخرت گذشت؛ انکار آخرت، انکار دین است و فراموش کردنش انسان را به کفار
ملحق می کند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به آیه«وَ
إِذَا ذُکِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِینَ لاَ
یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ» بیان داشت: قرآن می فرماید برخی مردم وقتی اسم
خدا به تنهایی برده می شود ناراحت می شوند و حالت اشمئزاز پیدا می کنند؛
آنهایی از بحث توحید و خدا شناسی ناراحت می شوند که اعتقادی به آخرت
ندارند.
نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری گفت: اینها به
کسانی که دنبال این مباحث هستند می گویند بی سوادها، بیکارها، ببینید
آمریکایی ها چه پیشرفته اند آنوقت ما دلمان خوش است که انقلاب کرده ایم؛
یعنی ضعف ایمان به آخرت عدم اهتمام به آن باعث می شود توحید انسان هم ضعیف
شود.
فرهنگ از نگاه برخی جدای از باورها و ارزش ها استاستاد
اخلاق حوزه علمیه قم اهمیت دادن به آخرت را تکلیفی اجتماعی دانست و ابراز
داشت: آیا این از مسائل شخصی است و باید خودمان با ذکر و ورد، یاد خدا کنیم
یا باید دیگران را هم به فکر آخرت بیندازیم؟
آیت الله مصباح یزدی
در توضیح جایگاه آخرت در نظام فکری، ارزشی و فرهنگی اسلام، گفت: طبق تفسیری
که ما از فرهنگ قبول داریم، اساس فرهنگ باورها و ارزش ها است و مسائل دیگر
مقدمات و یا نتایج آن هستند.
وی با بیان این که برخی در فرهنگ شان
بین باورها و ارزش های شان رابطه ای قائل نیستند، تصریح کرد: آنها یکسری
آداب، رسوم، رقص های محلی، گویش و احیانا خرافات را با هم جمع می کنند و می
گویند اینها فرهنگ است، در مورد اینها نمی شود گفت که نظام ارزشی و فرهنگی
دارند.
رییس مؤسسه امام خمینی(ره) تأکید بر این که اعتقادات ما در
نظام ارزشی و رفتاری مان آثار بسیاری دارد، گفت: اصول دین یعنی یک سلسله
عقایدی که باید به آن ایمان داشته باشیم؛ کسی که به توحید، نبوت و معاد
باور نداشته باشد از اسلام خارج است و هرکس باور به عدل و امامت نداشته
باشد از دایره تشیع خارج است؛ اعتقاد به خدا و قیامت نقش مهمی در نظام
ارزشی ما دارد.
اعتقاد به قیامت در رفتارهای انسان بسیار تأثیر گذار استعضو
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار داشت: همه می دانیم اگر فردی اعتقاد به
قیامت نداشته باشد رفتارش بسیار متفاوت است با کسی که به قیامت معتقد است؛
معتقدان به قیامت برای انجام کارهای خوب و ترک کارهای بد انگیزه دارند و می
دانند که اگر حقوق الهی را رعایت نکنند باید در آن دنیا حساب پس بدهند؛
اعتقاد به آخرت مهم ترین تأثیر را در رفتار و نظام ارزشی انسان می گذارد.
نماینده
مجلس خبرگان رهبری در تبیین آیه«إِنَّ الَّذِینَ یَضِلُّونَ عَنْ سَبِیلِ
اللَّهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیدٌ بِمَا نَسُوا یَوْمَ الْحِسَابِ«گفت:
کسانی که از راه خدا منحرف می شوند در قیات عذاب شدیدی خواهند داشت چراکه
یادشان رفته بود که حسابی در کار است؛ مثلا هنگامی که خشم و غضب بر ایشان
غالب شد فراموش می کنند آخرتی هست و برای این که احساس خود را ارضاء کنند
رفتار نابجایی انجام می دهند.
ملاک ارزش یابی اعمال رسیدن به سعادت اخروی استاستاد
اخلاق حوزه علمیه قم آخرت سعادت مندانه داشتن را ملاک ارزش یابی کارها
دانست و ابراز داشت: اگر می خواهیم بگوییم چه کاری خوب یا بد است و یا این
که ارزش کارها را نسبت به یکدیگر بسنجیم باید ببینیم چه تأثیری بر آخرت ما
دارند؛ اگر چنین حسابی را انجام دهیم آنگاه ارزش اعمال مختلف را در می
یابیم، قرآن نیز بر همین اساس خوب و بد را مشخص کرده است.
آیت الله
مصباح یزدی با بیان این که لذت گرایی از مبانی فلسفه اخلاق برخی فلاسفه
است، گفت: بر این اساس هر کاری که لذت بیشتری داشته باشد با ارزش تر است؛
برخی نیز ملاک خوبی را نظر عقلا می دانند، این نظام فکری نیز ضعیف است و
مبانی درستی ندارد.
وی در توضیح آیات«وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَقُولُ
آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالْیَوْمِ الْآخِرِ وَ مَا هُمْ بِمُؤْمِنِینَ،
یُخَادِعُونَ اللَّهَ وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ مَا یَخْدَعُونَ إِلاَّ
أَنْفُسَهُمْ وَ مَا یَشْعُرُونَ«بیان داشت: برخی می گویند اعتقاد به خدا و
آخرت داریم اما دروغ می گویند، می خواهند سر خدا را کلاه بگذارند اما در
اصل سر خودشان کلاه می گذارند.
ایمان به آخرت باید در رفتار انسان متجلی باشدعضو
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم میزان ایمان به آخرت را متناسب با تأثیر آن در
اعمال انسان دانست و گفت: قرآن می فرماید«لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ
اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَ الْیَوْمَ
الْآخِرَ» آنهایی به پیامبر(ص) تأسی می کنند که امید دارند که روزی در
پیشگاه خداوند حاضر می شوند.
نماینده مجلس خبرگان رهبری افزود: این
امید یک احساس زنده است؛ خیلی چیزها را انسان می داند اما یادش نیست و به
خاطر ندارد؛ امید در اینجا یعنی اعتقادش در ذهن و منشاء اثر است؛ این
اعتقاد باید فراموش نشود و در اعماق قلب ما پوشیده نباشد؛ هر اندازه این
اعتقاد زنده تر و حاضرتر باشد اثرش در اعمال ما بیشتر است.
استاد
اخلاق حوزه علمیه قم انگیزه و نیت را ریشه و وجه تمایز آخرت طلبی و دنیا
طلبی دانست و گفت: همه حرکات، سکنات، لذت ها و رنج ها می تواند با انگیزه
دنیایی یا آخرتی باشد؛ ظاهر زندگی انسان ها به یکدیگر شبیه است اما انگیزه و
نیت آنها مشخص می کند که کدام یک دنیا طلب و کدام آخرت طلب است.
آیت
الله مصباح یزدی ادامه داد: انسان هرچه دنیا را بهتر می شناسد آرزوهایش
طولانی تر و بیشتر می شود؛ این که به خود و فرزندانش به ثروت و مقام برسند،
کاری کند که نامش بعد از گذشت صد سال باقی بماند، همه اینها دنیا طلبی
است؛ اما همه این کارها را می توان با انگیزه اخروی انجام داد.
برخی انقلاب را هم با انگیزه های دنیایی می خواهندوی
گفت: انسان خیلی کارها را انجام می دهد، می بیند، می شنود، سخن می گوید
اما تفاوت اینها در انگیزه و محرک او است که از نگرش فرد سرچشمه می گیرد؛
مثلا در کار ساده ای مانند نگاه کردن وقتی فرد با انگیزه الهی و با محبت به
روی پدر و مادرش نگاه می کند عبادت انجام داده است.
عضو جامعه
مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به این که برخی کاملا آخرت را فراموش کرده و
یا به کلی منکر آن می شوند، گفت: اینها تمام توجه شان به دنیا است مانند
مارکسیست ها که می گویند دین افیون جامعه است و سردمداران جامعه بحث هایی
مثل آخرت را مطرح می کنند تا بتوانند با وعده اجر اخروی از کارگران سوء
استفاده کنند.
نماینده مجلس خبرگان رهبری افزود: این افراد در همه
کارها برای دنیای خود یا دیگران انجام می دهند، حتی انقلاب می کنند به این
نیت مردم راحت شوند در بالاترین درجه دنبال برقراری عدالت هستند، در حالی
که عدالت هدف نهایی نیست بلکه یک وسیله است.
دنیا طلبان قطعا به همه خواسته های خود نمی رسندرییس
مؤسسه امام خمینی(ره) با تأکید بر این که دنیا طلبان از نعمات آخرت بی
نصیب هستند، گفت: روز قیامت به ایشان گفته می شود شما خوشی های تان را در
دنیا کردید«أَذْهَبْتُمْ طَیِّبَاتِکُمْ فِی حَیَاتِکُمُ الدُّنْیَا وَ
اسْتَمْتَعْتُمْ بِهَا»؛ اینها کاری برای آخرت انجام نداده اند و به سعادت
نمی رسند به همین دلیل است که دنیا خواهی مذمت شده است.
استاد اخلاق
حوزه علمیه قم با اشاره به آیه«مَنْ کَانَ یُرِیدُ الْعَاجِلَةَ
عَجَّلْنَا لَهُ فِیهَا مَا نَشَاءُ لِمَنْ نُرِیدُ» بیان داشت: دنیا طلب
ها همه چیز عالم را می خواهند اما به همه خواسته هایشان نمی رسند؛ خداوند
می فرماید به برخی از آنها هرچه مصلحت می دانیم اجازه می دهیم بهره مند
شوند؛ اما کسانی که آخرت طلب هستند بیش از آنچه فکرش را می کردند به آنها
می دهند«لَهُمْ مَا یَشَاءُونَ فِیهَا وَ لَدَیْنَا مَزِیدٌ».
آیت
الله مصباح یزدی اظهار داشت: پیامبران(ص)، ائمه اطهار(ع) و اولیای الهی همه
چیز را اخروی می ببینند و تمام توجه شان به آخرت است اما اغلب انسان ها در
بین این دو قطب جای دارند یعنی گاهی یاد آخرت می کنند و گاهی هم غفلت می
کنند و مشغول دنیا می شوند.
رسا