شبيه سازي گفت وگوي كري و اوباما

تدبیر24: در دوران جواني که در رشته مهندسي تحصيل مي کردم، درس رياضيات و احتمالات مبحثي داشت به نام «سيموليشن» يا «شبيه سازي». وضعيتي که ممکن بود در عالم واقعيت اتفاق بيفتد را ما در فرض تصور مي کرديم اتفاق افتاده و سپس به کمک احتمالات، سعي در يافتن راه حل مي کرديم. من هم مي خواهم از اين روش استفاده کنم و فرض کنم شامگاه روز پنجشنبه که بعد از سه بار گفت وگوي چندساعته با همتاي ايراني اش، وزيرخارجه ايالات متحده به کشور خود بازمي گردد و بلافاصله پس از ورود به ديدار اوباما مي رود، فضاي مکالمه ميان آنها چگونه است؟ يادمان باشد؛ آخرين صحبتي که ميان ظريف و کري صورت گرفته، آن است که به جاي گفتن اينکه «به نتيجه نرسيديم»، اعلام کنند «مذاکرات براي چهارماه ديگر تمديد شد». حالاکري به کاخ سفيد رفته تا موافقت رييس جمهور را براي ادامه مذاکرات کسب کند. البته او وظيفه ديگري هم دارد که بايد کنگره يا دست کم شماري از اعضاي بانفوذ آن را با پيشنهاد ادامه مذاکرات با ايران، همراه کند. اما اين مشکل بعدي وزير خارجه آمريکاست. او در ابتدا بايد موافقت رييس خودش را جلب کند. يقينا اگر اوباما با ادامه مذاکرات موافقت نکند و آن را بي نتيجه بداند، کري بايد اين پاسخ ناخوشايند را به اطلاع همتاي ايراني خود در «وين» برساند. علاوه بر اين، رايزني با کنگره هم ديگر بلاموضوع مي شود.

از اينجا به بعد، شبيه سازي ما تجسم گفت وگو ميان اوباما و کري است. علي القاعده و به تعبير خودمان اوباما در ابتدا از تلاش هاي وزير خارجه اش تشکر خواهد کرد و بعد هم منتظر مي ماند که کري او را در جريان آخرين رايزني ها با ظريف و اساسا نتايج کار قرار دهد. کري ضمن تشکر از قدرداني رييس جمهور لب به سخن مي گشايد. او به رييس جمهور آمريکا مي گويد اگر من در گذشته احتمال مي دادم ايراني ها براي توافق خيلي جدي هستند، الان مي توانم بگويم که ديگر يقين کامل پيدا کرده ام و صددرصد مطمئن هستم که تهران واقعا خواهان بازشدن گره بن بست هسته اي است. اتفاق مهمي که افتاده اين است که دست کم، تيم مذاکره کننده ايراني، ظاهرا موفق شده که اين فرضيه را که «هسته اي»، خاکريز اول است و بعد از حل وفصل آن، ما سروقت پرونده هاي ديگر خواهيم رفت را خيلي جدي نگيرد. به نظر مي رسد ايراني ها دريافته اند مناقشه هسته اي فقط بر سر هسته اي است و لاغير. بنابراين خيلي جدي مي خواهند که اين پرونده بسته شود. نتيجه اين شده که ما توانسته ايم گام هاي جدي برداريم. يک جاهايي ما کوتاه آمديم و يک جاهايي آنان. ما در اصول پذيرفته ايم که آنها هم حق غني سازي داشته باشند و هم آب سنگين اراک و هم سايت پيشرفته «فردو» باقي بماند. در عين حال آنها هم پذيرفته اند براي نخستين بار که نگراني ما درخصوص اين احتمال که ممکن است ايران روزي بخواهد سلاح هسته اي توليد کند، يک نگراني جدي است و بهانه و مستمسک براي تحريم ها يا تحت فشارقراردادن ايران نيست. بنابراين، ايراني ها اين نگراني ما را جدي گرفته و پذيرفته اند گام هايي را در جهت ايجاد اطمينان بردارند. البته ما خواهان برداشتن گام هاي بلندتري هستيم تا اطمينان بيشتري پيدا کنيم اما نکته مهم همانطور که عرض کردم آن است که ايراني ها پذيرفته اند مساله حصول اطمينان از برنامه هاي آنها چقدر براي ما جدي و مهم است. من البته از ظريف و ساير مسوولان ايراني تشکر کردم که بالاخره متوجه دغدغه هاي ما شده اند. اما در عين حال هم توضيح دادم که گام هايي که در جهت اعتماد سازي حاضر شده اند بردارند، خوب است اما کافي نيست. کارشناسان ما بايد باز هم مذاکره و توافقات را بيشتر کنند. در عين حال آقاي رييس جمهور، آقاي ظريف هم مي گفت براي آنها خيلي مهم است که تحريم ها هرچه سريع تر برداشته شود. من توضيح دادم که نمي شود و همانطور که آنها در داخل کشورشان محذوراتي دارند ما نيز در واشنگتن محذوراتي براي خودمان داريم. به ايشان توضيح دادم که ما يک بازه زماني براي برداشتن تحريم ها در نظر گرفته ايم که به موازات آن يقين پيدا کنيم فعاليت هاي هسته اي شما همان است که مي گوييد. اما ايراني ها مي خواهند ما ظرفمدت کوتاهي تحريم ها را برداريم که پاسخ دادم اصلانمي شود. يعني کاخ سفيد و رييس جمهور هم بخواهند، کنگره نخواهد گذاشت. به هر حال مثل معضل تعداد سانتريفيوژها و ميزان اورانيوم غني شده و کار کردن روي سانتريفيوژهاي جديد و پيشرفته، درخصوص برداشتن تحريم ها هم هنوز خيلي کار مانده است. اما ايراني ها هم متوجه شده اند که برداشتن تحريم ها همه اش دست قوه مجريه نيست و به زمان نياز دارد. بالاخره «کري» با اين جملات گزارش به رييس جمهور اوباما را پايان مي رساند که او مطمئن است ايراني ها در اينکه مي خواهند بن بست هسته اي با غرب پس از يک دهه حل وفصل شود، صادق هستند و يقين دارد آنها به دنبال «مذاکره براي مذاکره» نيستند. او اشاره مي کند به همکاري هاي بسيار مثبت ايران با آژانس از زمان روي کار آمدن روحاني و بالاخره با اينکه خيلي خسته است به شوخي به اوباما مي گويد که تنها ناراحتي اش از حل شدن پرونده هسته اي ايران اين است که ظريف را ديگر نمي بيند چون خيلي به او علاقه مند شده است و با خنده به اوباما مي گويد کاش منم عرضه داشتم مثل انگليسي او مي توانستم با دامادم فارسي حرف بزنم!

اوباما بعد از اين گزارش مي گويد بسيار خب، اگر واقعا فکر مي کني ادامه مذاکره منجر به رسيدن توافق نمي شود اشکالي ندارد به خصوص که مي گويي تا همينجا هم پيشرفت هاي خوبي داشته ايد. مي ماند کنگره که بايد روي آن کار کنيم. من رسما موافقت خود را اعلام مي کنم و مي گويم که با توجه به پيشرفت هاي قابل ملاحظه اي که صورت گرفته و در عين حال موارد اختلاف که هنوز زياد است، ما تصميم گرفته ايم به مذاکرات ادامه دهيم.

کري به دفترش در کاخ سفيد آمده و تلفني به ظريف مي گويد رييس جمهور با تمديد مذاکرات براي چهار ماه ديگر موافقت کرده است.