انتظارات از ماراتن موفق هسته اي

تدبیر24: هنگامي كه در نيمه هاي مذاكرات وين 6 قرار داشتيم، موضع رسمي جمهوري اسلامي ايران در مورد چشم انداز تعداد سانتريفيوژها مطرح شد و وزير امور خارجه كشورمان به عنوان رييس تيم مذاكره كنندگان هسته يي در وين به اين موضع و تمام خطوط قرمز پرونده هسته يي مجددا اعلام پايبندي كرد و كمربندها را در توافقات پيش رو در وين 6 محكم تر كرد. در همان ايام رسانه هاي خارجي بعضا اظهارنظر كردند كه موضع ايران سخت تر شده و ممكن است توافقات وين 6 را تحت الشعاع قرار دهد. اين پيش بيني ظاهرا محقق شد و اختلاف نظرهايي ايجاد شد كه حاكي از سخت تر شدن مواضع ايران مي نمود. اما آنچه به عنوان مسائل مطرح نشده در وين 6 به اجلاس هاي بعدي موكول شد چه بوده است؟ميزان غني سازي ايران، تعداد سانتريفيوژها، ادامه كار رآكتور آب سنگين اراك، ادامه كار تحقيق و توسعه در سايت فردو، جدول زماني لغو تحريم ها و چند موضوع ديگر.

بي شك اگر مذاكره كنندگان ايراني به منافع و امنيت ملي كشور و خطوط قرمز نظام در مورد پرونده هسته يي وسواسانه متعهد نبودند با مقداري انعطاف پذيري مي توانستند در وين 6 به توافقات لازم دست يابند و برنامه جامع هسته يي ايران نگارش شود. اما از آنجا كه توافقنامه جامع هسته يي ايران از سندهاي ملي و ماندني تاريخ ايران خواهد بود و سرآغاز تعيين سياست رفتاري ايران در چند دهه آينده به شمار مي رود، مذاكره كنندگان هسته يي ايران از مواضع اصولي خود عقب ننشستند و ترجيح دادند تا در فرصتي ديگر به مشورت با مسوولان كشور و متخصصين اهل فن پرداخته و مواضع خود را مجددا به روز كنند.

اين طبيعت مذاكره بين المللي و چند جانبه است كه ممكن است بارهاي متعدد اجلاس ها و نشست ها در نقطه يي متوقف و در جايي ديگر شروع به كار كند. اين روند به مذاكره كنندگان و به كشورمان اطمينان مي دهد كه درباره همه چيز انديشه شده و از هيچ نكته يي چشم پوشي نشده است. تمديد مذاكرات كه بهترين گزينه در موقعيت فوق بود در شرايطي اعلام شد كه طبق برنامه موقت تفاهم ژنو، بخش ديگري از وجوه ايران در بانك هاي خارجي آزاد شده و ايران هم قرار شد آنچه را كه قبلادر مورد اكسيداورانيوم پذيرفته بود، ادامه دهد. بدين ترتيب در چهار ماه تمديد مذاكرات گشايش هايي براي اقتصاد ايران كماكان به وجود مي آيد ضمن اينكه هيچ تغييري در فعاليت هسته يي كشورمان رخ نمي دهد. اما از همين امروز همه دست اندركاران تدوين سياست و سياست سازان كشور بايد با مرور موضوعات محل اختلاف در وين 6 به راه حل ها و پيشنهادات عملي و كارساز بينديشند تا به طور محتوايي مذاكره كنندگان را مورد حمايت قرار دهند. جناح هاي فكري و رسانه ها هم در اين باره بايد نقش و رسالت مثبت خود را ايفا كنند و به جاي ايجاد تشويش در افكار عمومي به تنوير در انديشه ها بپردازند. خداي را سپاس كه اكنون مذاكرات بين المللي، چه در ژنو، چه در وين و چه در ساير نقاط با احترام و عزت برگزار مي شود و همان اعضاي دايم شوراي امنيت كه قطعنامه هاي تحريم را عليه ايران به تصويب رساندند اكنون با جديت و اشتياق به دنبال به نتيجه رسيدن مذاكرات هستند و از انجام هيچ تلاشي فروگذار نمي كنند. بنابراين انتظارات از وين 6 بايد منطقي و منصفانه و منطبق بر دستورالعمل هاي داده شده به تيم مذاكره كننده باشد. در اين ارزيابي بايد روند معمول طبيعي مذاكرات بين المللي مدنظر قرار گرفته و از طرح ديدگاه هاي جناحي خودداري كرد زيرا پرونده هسته يي يك پرونده ملي است و در تمام جهان همه جناح هاي سياسي و رقيب در پرونده هاي ملي از حسن نيت و تلاش مشترك برخوردار هستند. وين 6 يك ايستگاه ديگر در مسير طولاني مذاكرات بين المللي حول جنجالي ترين موضوع تاريخ ايران به شمار مي رود كه بايد منصفانه درباره آن قضاوت كرد و مدبرانه آن را مديريت كرد تا وين 7 و بعد از آن شايد دستاوردهاي بيشتري براي ايران باشد.