امر به معروف این نیست که با چوب به خیابان برویم

تدبیر24: حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی فاضل میبدی شب گذشته در سخنرانی خود در حسینیه فاطمةالزهرا(س) با بیان اینکه "از زمان مشروطیت واژه‌هایی همچون قانون، تفکیک قوا و پارلمان در ایران مطرح شد"، اظهار کرد: علما 100 سال قبل انتخابات و حضور زنان را در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی را نمی‌پذیرفتند اما اکنون ما هر دو سال یک انتخابات برگزار می‌کنیم.

وی افزود: یکی از دستاوردهای تمدن جدید این است که انسان‌ها با قرارداد اجتماعی و طبق قانون در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند. در گذشته رئیس یک جامعه پادشاه بود که این جایگاه بصورت موروثی به فرزندانش منتقل می‌شد. اکثر فقها هم دولت‌های پادشاهی را در طول تاریخ ایران به رسمیت می‌شناختند اما تمدن جدید بیان کرد که انسان‌ها باید بر اساس قانون و رای خود حاکمان کشور را انتخاب کنند. اکنون نیز ما در قانون اساسی خود مسئول انتصابی و حکومت موروثی نداریم.

فاضل میبدی با انتقاد از برخی دیدگاه‌ها درباره تناسب نداشتن اسلام و دموکراسی، اظهار کرد: هنگامی که مباحثی مثل آزادی، جامعه مدنی و حقوق بشر مطرح می‌شود، عده‌ای وحشت می‌کنند که دنیای اسلام تناسبی با این بحث‌ها ندارد؛ پس آنها در برابر آزادی و حقوق بشر می‌ایستند در حالیکه جامعه مدنی که بر اساس فلسفه‌های امروز توسط دنیای غرب به وجود آمده قرابتی با جامعه علوی دارد.

این عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه "مسئولیت در نظام اسلامی یک امانت محسوب می‌شود"، خاطرنشان کرد: مسئولیت یک طعمه نیست بلکه امانتی از جانب مردم است. پیامبر اسلام (ص)، امیر مؤمنان(ع) و امام صادق (ع) بیان کردند که اگر کسی مسئولیتی را بپذیرد که قادر به انجام آن نباشد، لعنت خداوند و ملائکه بر او خواهد بود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: امام علی (ع) معتقد است که چهار عامل موجب از بین رفتن حکومت می‌شود که این عوامل عبارتند از "عقب نگه داشتن انسان‌های شایسته"، "مسئول کردن انسان‌های ضعیف"، "پرداختن به مسائل فرعی جامعه" و "فراموش کردن اصول جامعه".

فاضل میبدی با بیان اینکه "اگر انسان‌های نالایق در رأس امور قرار بگیرند اقتصاد جامعه دچار مشکل می‌شود"، افزود: یکی از اقدامات مهمی که امام علی (ع) در روزهای اول حکومت خود انجام داد جابجایی مسئولان بود و یکی از عواملی که حکومت عثمان را از بین برد به کار گماشتن انسان‌های نالایق و دزد بود. امام علی (ع) هیچگاه فرمانداری را به خاطر حجاب مردم یا نماز نخواندن آنها عزل نکرد اما ایشان کسانی را که به بیت‌المال دست‌اندازی می‌کردند توبیخ و عزل می‌کرد.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب همچنین اظهار کرد: در جامعه دو فرهنگ تملق و انتقاد می‌تواند وجود داشته باشد. جامعه هم می‌تواند یقه مسئولان را بگیرد و هم می‌تواند به بزرگان خود تملق کند. ای کاش در جامعه مسلمانان فرهنگ انتقاد جای فرهنگ تملق را بگیرد تا استبداد از بین برود. امام علی (ع) همواره مشوق فرهنگ انتقاد بود.

وی همچنین تاکید کرد: مسئولان باید ابتدا کنترل درونی داشته باشند و همزمان نیز باید کنترل بیرونی بر آنها انجام شود. امر به معروف و نهی از منکر این نیست که با چوب به خیابان برویم و نسبت به حجاب و ساپورت حساس باشیم. امر به معروف به این معناست که انسان در برابر ظلم بایستد و حرف بزند. ما باید نسبت به ظلم حساس باشیم زیرا اگر ظلم نباشد کفر هم وجود نخواهد داشت.

میبدی با بیان اینکه "جلوه‌گاه ظلم در مباحث اقتصادی، رشوه، کلاهبرداری و تضاد طبقاتی است"، افزود: اگر ظلم مالی ایجاد شد کفر هم به دنبال آن می‌آید زیرا فقر در جامعه کفر ایجاد می‌کند و هم به دین ضربه می‌زند و هم به عقل. ما انقلاب نکرده‌ایم که فقط احکام اسلامی را در حدود، دیات و قصاص اجرا کنیم بلکه انقلاب کردیم که احکام اسلامی را در این مورد اجرا نکنیم زیرا باید شرایطی حاکم شود تا کسی جرمی مرتکب نشود.

این عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه با بیان اینکه "امر به معروف و نهی از منکر نباید دولتی باشد"، تصریح کرد: دولت نباید کمیته امر به معروف و گشت ایجاد کند زیرا امر به معروف برای کنترل حاکمان است نه برای کنترل مردم توسط حاکمان. دولت باید به احزاب و روزنامه‌ها کمک کند تا آنها بر حکومت نظارت کنند.

میبدی همچنین از برنامه‌های مذهبی صداوسیما و هزینه‌های زیاد تولید این برنامه‌ها انتقاد کرد و گفت: این برنامه‌ها به چه میزان توانسته فرهنگ و اخلاق مردم را ارتقا دهد و به چه میزان توانسته مردم را با شیوه حکومت‌داری امام علی (ع) آشنا کند؟ امام علی (ع) به خاطر وجود تفاوت‌های طبقاتی حاضر شد مسئولیت حکومت را بپذیرد. ما امروز شاهد حضور فقر در جامعه هستیم و هنگامی که یک زن مسلمان در جامعه گدایی می‌کند ما به سقوط اخلاقی و شرافت انسان دچار شده‌ایم.

وی همچنین با اشاره به اینکه "در جامعه باید فرهنگ نقد وجود داشته باشد و نقد به معنای عیب‌زدایی است"، خاطرنشان کرد: عده‌ای برای حذف رقیب اصول اخلاقی را زیر پا می‌گذارند. اکنون گفته می‌شود بدحجابی‌ها به دلیل عملکرد دولت یازدهم و وزارت کشور است اما پرسش اینجاست که تا سال قبل و در هشت سال گذشته وضعیت حجاب مناسب بود و اکنون حجاب نامناسب شده است؟

این عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم در پایان با بیان اینکه "اختلافات فکری وجود دارد اما نباید به این بهانه اخلاق را زیر پا گذاشت"، گفت: در دنیای اسلام و در عالم سیاست هم فحش و ناسزا وجود دارد و هم افراد برای هم تیغ می‌کشند. کسی که به رقیب سیاسی خود فحش می‌دهد با یک داعشی که سر کسی را می‌برد هیچ فرقی ندارد.