باخت شرافتمندانه

تدبیر24: پس از دو ماه رقابت و گمانه زنی برای تعیین شهرداری تهران، محسن هاشمی، سرانجام در رقابتی نزدیک و با فاصله یک رای ممتنع شهرداری تهران را به محمدباقر قالیباف واگذار کرد.

هرچند اصولگرایان تلاش می کنند این نتیجه را شکست اصلاح طلبان قلمداد کرده و از آن نتایج سیاسی برداشت کنند، اما کسانی که از نزدیک شاهد جزئیات این رقابت بوده اند، مشاهده کردند که اگر باختی هم حاصل شده است، باخت شرافتمندانه بوده است.

نکته نخست در این میان، آن است که با وجود آن که پس از انتخابات ریاست جمهوری، هزاران صفحه اسناد ومدارک مربوط به تخلفات در شهرداری طی هشت سال گذشته به اعضای شورای شهر و گزینه شهرداری ارائه گردید، جمع بندی و تصمیم راهبردی «اصلاح طلبان میانه رو» آن شد که پیروزی را از راه افشاگری به دست نیاورند و این موضوع یک روز قبل از رای گیری نهایی در مطبوعات منتشر گردید. بخش کوچی از این موارد توسط برخی اعضای شورا به اطلاع شهردار تهران رسید و ما بقی جهت رسیدگی وارد مسیر قانونی و کارشناسی، خارج از فضای رسانه ای خواهد شد.

نکته دوم، پرهیز از رویکرد تطمیع و دادن وعده و امتیاز جهت کسب رای بود. یکی از اعضای اصولگرای شورا صراحتا تمایل خود را برای تصدی یک سفارتخانه در جهت بیرون رفتن از شورا و به صورت طبیعی، جایگزینی یک اصلاح طلب از اعضای علی البدل بیان کرده بود. اما بنا براصول اخلاقی، از پذیرش آن خودداری شد و با توجه به نتایج رای گیری، اگر همین یک رای تغیر می کرد، شاید اکنون برنده و بازنده شهرداری تهران تفاوت می کرد.

نکته سوم ، خویشتنداری اکثریت اعضا و بدنه اصلاح طلبان میانه رو در برابر پیشنهادها و لابی های اغواکننده برای تغییر موضع خود بود. ناگفته پیداست که هم اکنون مطبوعات و رسانه های مجازی اصلاح طلب و اعتدال گرا با مضایق و مشکلات شدید مالی مواجهند و در شرایطی که حتی خنثی بودن و اتخاذ موضعی منفعلانه، می توانست مشکلات مالی آنها را برای مدتها برطرف کند، منافع را در فعالیت حرفه ای و بها دادن به نظرات کارشناسی دخالت نداده و طبیعتا برای آن باید هزینه سنگینی هم پرداخت کنند. در جریان پروژه تطمیع تنها یکی از اعضای اصلاح طلب نظر خود را تغییر داد.

نکته چهارم، مقاومت در برابر تهدیدات بود. طی دو ماه گذشته و به خصوص طی 5 روز اخیر و پس از انتخاب رییس شورای شهر، تماس ها، پیغامها و اعمال فشارهای فراوانی بر اعضای اصلاح طلب ورزشکاران عضو شورا وارد شده بود که با این همه، جز یک نفر مابقی اعضا بر نظرات خود پافشاری کردند. در حالی که دامنه تهدیدات از حوزه اعضای شورا خارج و در یکی از موارد به دختر کوچک عضوی از شورا کشیده شد.

نکته پنجم، خودداری از اعمال نفوذ نهادهای خارج از شورا در فرایند تصمیم گیری است. با وجود ارتباط نزدیک دولت با اصلاح طلبان، اعتدال گرایان و آیت الله هاشمی، مجموعه نهاد دولت هیچ گونه اقدامی در جهت تاثیرگذاری بر فرایند انتخاب شهردار تهران انجام ندادند و از ظرفیت وزارت کشور، وزارت اطلاعات و یا نهاد ریاست جمهوری برای تقویت گزینه اصلاح طلبان و یا تضعیف شهردار فعلی تهران از طریق ابهام قانونی در تصدی گری سه بار در شهرداری یا بررسی تخلفات گذشته استفاده نشد.

نکته ششم، اصلاح طلبان در برابر استفاده از نهادهای عمومی نظیر معاونت نظارت مجلس شورای اسلامی، یا صداوسیما در جهت تقویت رقیب و برخی نهادهای خاص خویشتنداری کردند و سعی کردند الگوی عملکرد در انتخابات ریاست جمهوری را مسیرعملکرد خود قرار دهند.

در مجموع، فرایند انتخاب شهردار تهران نشان داد نوع جدیدی از رقابت سیاسی بر فضای اصلاح طلبان میانه رو حاکم شده است و آن، افزایش میزان تحمل وخویشتنداری، عقلانیت در عین پایبندی به اصول اخلاقی می باشد که اگرچه در مقایسه با انتخابات ریاست جمهوری نتیجه ای متفاوت را به همراه داشت، اما به هرتقدیر باختی شرافتمندانه بود ودر جریان انتخاب شهردار برخلاف رویه حاکم، تهدید و تطیمعی صورت نگرفت، پولی پرداخت نشد و اصول حرفه ای و اخلاقی سیاست ورزی پاس نگه داشته شد. این سنت اگرچه در حساب کوتاه مدت در برابر قدرت به حساب نمی آید، اما در درازمدت بر سرمایه اجتماعی اصلاح طلبان خواهد افزود واز حافظه عمومی  زدوده نخواهد شد.