طبق آخرین بررسیهای مرکز آمار ایران، بیش از ۴۰ میلیون ایرانی با اینکه در سن کار هستند اما به دلیل اینکه مشارکت اقتصادی ندارند جزء جمعیت غیرفعال اقتصاد ایران محسوب میشوند.
تدبیر24: این تعداد حدود ۵۲ درصد از کل جمعیت 77 میلیون نفری ایران هستند. این افراد بین ۱۰ تا ۶۵ سال سن دارند اما به دلایلی نه شاغلند و نه بیکار. در واقع این تعداد ایرانی اصلا جزء جمعیت فعال ایران به حساب نمیآیند.
مرکز آمار ایران نیز این گروه را این طور میشناسد: تمام افراد ۱۰ ساله و بیشتر که در هفته تقویمی قبل از هفته آمارگیری(هفته مرجع) طبق تعریف کار، در تولید کالا و خدمات مشارکت نداشته یا از قابلیت مشارکت برخوردار نبودهاند.
این در حالی است که از نگاه مرکز آمار ایران کسانی که تنها هفتهای یک ساعت هم کار کنند شاغل محسوب میشوند. همچنین از نگاه مرکز آمار حتی کارکنان فامیلی بدون مزد، کارآموزان، محصلان مشغول به کار، نیروهای مسلح و سربازان هم جزء شاغلان هستند.
از سوی دیگر کسانی هم که آماده به کار و جویای شغلی باشند نیز جزء بیکاران کشور محسوب میشوند. اما غیر از اینها، دیگر افراد غیرفعال در اقتصاد ایران خواهند بود. این گروه بیشتر شامل زنان خانهدار، دانشجویان و کسانی هستند که توانایی انجام کار را ندارند.با افزایش این تعداد در اقتصاد ایران نرخ مشارکت اقتصادی ایران افت خواهد کرد. چرا که نرخ مشارکت اقتصادی را از درصد نسبت جمعیت فعال به جمعیت در سن کار محاسبه می کنند. این رقم در آخرین گزارش مرکز آمار ایران یعنی بهار امسال 37.1 درصد گزارش شده است.
این در حالی است که در ابتدای فعالیت دولت نهم این نرخ 41 درصد بود و در سالهای اخیر به تدریج این نرخ کاهش یافت.
نرخ مشارکت 37.1 درصدی و جمعیت فعال 23.6 میلیون نفری گزارش شده توسط مرکز آمار ایران برای بهار امسال گویای این است که تعداد کل جمعیت در سن کار کشور به 63.6 میلیون نفر رسیده اما 40 میلیون نفر از این گروه، اصلا در گروه بیکاران و شاغلان جایی ندارند.
از سوی دیگر تولید ناخالص داخلی 942 هزار میلیارد تومانی سال 92 که بانک مرکزی گزارش داده و جمعیت فعال 23.8 میلیون نفری گزارش شده توسط مرکز آمار ایران برای سال گذشته نشان میدهد که هر جمعیت فعال ایران پتانسیل این را دارد که 39.5 میلیون تومان به تولید ناخالص داخلی ایران اضافه کند.
البته اگر این میزان را با توجه به تعداد شاغلان کشور در سال گذشته محاسبه کنیم آن وقت میتوان برآورد کرد که با توجه به جمعیت
21.4 میلیون نفری هر شاغل ایرانی، هر ایرانی که شاغل شود پتانسیل این را دارد که 44 میلیون تومان به تولید ناخالص داخلی اضافه کند.
حال با احتساب این ارقام اگر آن 40 میلیون جمعیت غیرفعال ایرانی به نوعی جمعیت فعال شوند میتوانند 1580هزار میلیارد تومان معادل 526 میلیارد دلار (با احتساب هر دلار سه هزار تومان) به تولید ناخالص داخلی اضافه کنند. اگر هم این افراد بتوانند شغلی کسب کنند آن وقت 1760 هزار میلیارد تومان معادل 586 میلیارد دلار(با احتساب هر دلار سه هزار تومان) به تولید ناخالص داخلی کشور اضافه میکنند.
در واقع با فعال شدن جمعیت در سن کاری که اکنون بیشتر آنها زنان خانهدار و دانشجویان و اقشاری مانند آنها هستند اما غیرفعالند میتوان تولید ناخالص داخلی کشور را از 942 هزار میلیارد تومان (معادل 314 میلیارد دلار) به 2522 هزار میلیارد تومان (معادل 840 میلیارد دلار) رساند. به عبارتی با فعال شدن جمعیت 40 میلیون نفری جمعیت غیر فعال کشور میتوان تولید ناخالص داخلی کشور را 2.6 برابر کرد.