جزیره ای برای مردان در ایران

تدبیر24: جزیره 18 کیلومتر مربعی سیری که در محدوده شهرستان ابوموسی و در استان هرمزگان قرار گرفته، پذیرای بیش از یکهزار مردی است که در تاسیسات نفتی متعدد این جزیره شاغل هستند.

مردان شاغل به مدت 14 روز در این جزیره که در حدود 72 کیلومتری خط ساحلی ایران در جنوب بندر لنگه و 40 کیلومتری غرب جزیره ابوموسی واقع شده است، کار می کنند و 14 روز نیز برای استراحت نزد خانواده های خود می روند.

کارکنانی که در جزیره سیری مشغول فعالیت هستند، به میل خود جزیره را به عنوان محل کار خود انتخاب می کنند و به تبعیدی خودخواسته می روند.

اگرچه در برخی دیگر از جزایر خلیج فارس نیز زنان حضور ندارند، اما در آن جزایر تنها تاسیسات و پایگاه های نظامی مستقر هستند و هیچکدام مانند جزیره سیری، مسکونی نیستند، بنابراین سیری را می توان تنها جزیره مسکونی خیلج فارس دانست که زنان در آن اقامت ندارند.

در جزیره مرجانی سیری تنها کارکنان صنعت نفت و یگان های نظامی مستقر هستند و هیچ فرد بومی در آن زندگی نمی کند.

با وجود اینکه همه امکانات زندگی در جزیره سیری فراهم است، اما به دلیل شرایط سخت زندگی، میانگین دمای 45 درجه، رطوبت هوای بیش از 90 درصد و کمبود امکانات رفاهی که معمولا مورد نظر زنان است، بانوان از اقامت در سیری استقبال نکرده و درنتیجه، حضور آنها در این جزیره منتفی شده است.

جالب این است که به دلیل نبود زنان، در این جزیره نه از فروشگاه های بزرگ خبری است و نه از عابر بانک و شعب متعدد بانکی و تنها یک فروشگاه کوچک شب ها به مدت چند ساعت، اجناس معدودی را که مردان بیشتر می پسندند به فروش می رساند.

در ایام اقامت نفتمردان در جزیره سیری، 600 آهو، تعدادی لاک پشت دریایی کمیاب، مرغان دریایی، زاغ ها، مرغ های مینای وحشی و گربه هایی که ترکیبی از نژاد گربه ایرانی و گربه سیامی هستند، همنشین آنها بوده و چهره این جزیره را از یکنواختی خارج می کنند.

** حضور زنان تنها در نوروز

تعطیلات نوروز، تنها روزهایی هستند که درهای این جزیره به روی زنان و خانواده های کارکنان صنعت نفت شاغل در این جزیره باز می شود.

در تعطیلات نوروز که آب و هوای جزیره بهاری شده و تلطیف می شود، کارکنان شاغل در سیری می توانند برای مدتی محدود زنان و خانواده خود را برای بازدید از جزیره، همراه بیاورند.

** موقعیت جغرافیایی

جزیره مرجانی سیری 18 کیلومتر مربع مساحت دارد و نام اصلی و پارسی آن «راز» است که به دلیل نزدیکی با مناطق عرب نشین حاشیه جنوبی خلیج فارس، اعراب از معادل عربی این نام یعنی سری استفاده کردند که این نام در زبان های اروپایی سیری تلفظ شد و از راه آن زبان ها به فارسی رسید.

فاصله این جزیره تا مرکز شهرستان ابوموسی که در قسمت شرقی جزیره سیری واقع شده در حدود 27 کیلومتر است. فاصله دریایی آن تا مرکز استان هرمزگان شهر بندرعباس در حدود 152 مایل دریایی است.

این جزیره فاقد پستی و بلندی بوده و نسبتا مسطح است. مرتفع ترین نقطه آن 24 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.

در قسمت های شمالی و نزدیک سواحل جزیره، مناطق مسکونی همراه با سایر تأسیسات جای گرفته اند.

** پنج میدان نفتی سیری

اگرچه سیری جزیره ای دورافتاده در میان خلیج فارس به شمار می آید، اما نقشی مهم در استخراج نفت داشته و همه ساله درآمد هنگفتی را نیز عاید ملت ایران می کند، به طوری که براساس آمار، در سال 1392 حدود 23 میلیون بشکه نفت خام به ارزش بیش از 2.3 میلیارد دلار از این منطقه نفتی صادر شده است.

استخراج نفت در این منطقه نفتی نخستین بار از دهه 1350 شمسی آغاز شد و در حال حاضر از 5 میدان نفتی این منطقه نفت استخراج می شود.

پنج میدان نفتی الوند، نصرت، دنا، سیوند و ایلام در این منطقه نفتی قرار دارند که بیش از یکصد هزار بشکه در روز نفت تولید می کنند.

میدان الوند در 50 کیلومتری غرب جزیره سیری واقع شده و شامل دو سکو است. این میدان دارای 11 حلقه چاه افقی تولیدی است.

میدان مشترک نصرت نیز دارای 5 حلقه چاه تولیدی بوده و برنامه توسعه آن در قالب طرحهای جدید بیع متقابل در اواخر سال 1378 مصوب شد. نفت تولیدی از این میدان توسط خط لوله 12 اینچ دریایی به سکوی نصر منتقل می شود.

میدان سیوند با 18 حلقه چاه و میدان دنا نیز با 24 حلقه چاه در غرب جزیره سیری قرار دارند.

نفت میادین سیوند، دنا، نصرت و الوند در سکوی بهره برداری نصر جمع آوری و پس از فرآورش اولیه توسط یک خط لوله 16 اینچی به طول 33 کیلومتر به جزیره سیری منتقل می شود.

میدان ایلام (اسفند)نیز در 18 کیلومتری جنوب شرقی جزیره واقع شده و 5 سکوی دریایی، متشکل از 3 سکوی چاه، یک سکوی بهره برداری و یک سکوی مشعل است. این میدان دارای 29 حلقه چاه تولیدی و تزریقی بوده و تولید نفت از این میدان در حال حاضر 60 هزار بشکه در روز است.

** استقرار اولین ان جی ال فلات قاره

ان.جی.ال سیری به عنوان اولین واحد ان.جی.ال فلات قاره شناخته می شود که با ظرفیت دریافت روزانه 140 هزار فوت معکب خوراک گاز کار خود را از اواخر سال 1391 آغاز کرده است، البته به دلیل کمبود خوراک و اجرایی نشدن برخی از واحدها، ان.جی.ال سیری در حال حاضر با نصف ظرفیت خود فعالیت کرده و روزانه 65 فوت مکعب گاز دریافت می کند.

قرار است با حفاری چاه های جدید در میدان ایلام و کیش و انتقال گاز آنها به ان.جی.ال سیری، از ظرفیت کامل این واحد استفاده شود.

ان.جی.ال سیری چهار محصول بوتان، پروپان، پنتان و نفتا را تولید می کند و تاکنون به ارزش 22 میلیون و 200هزار دلار از محصولات ان.جی.ال این جزیره به خارج از کشور صادر شده است.

** سیری تامین کننده گاز نیروگاه های کیش و قشم

سیری تنها نفت تولید نمی کند و با راه اندازی پروژه ان.جی.ال (جمع آوری گازهای همراه)و استحصال گازهای اتان و متان تاکنون حدود ٤٤ میلیارد فوت مکعب گاز برای مصرف در نیروگاه جزیره کیش از طریق خطوط دریایی به این جزیره ارسال شده است.

البته میدان گازی بزرگی در جزیره کیش واقع شده که قرار است با بهره برداری از آن، جزیره کیش در تولید گاز خودکفا شده و مازاد گاز تولیدی خود را برای واحد ان.جی.ال سیری ارسال کند.

همچنین قرار است بخشی از گاز اتان و متان تولیدی در ان.جی.ال سیری نیز از طریق یک خط لوله به نیروگاه قشم ارسال شود که هنوز عملیاتی نشده است.

** سکوی نصر، جزیره ای فلزی در میان امواج دریا

سکوی نصر در 14 کیلومتری جزیره سیری واقع شده و تولید میادین نفتی الوند، دنا، سیوند و نصرت را جمع آوری و به تاسیسات جزیره ارسال می کند.

در مقایسه با جزیره سیری، امکانات سکوی نصر بسیار محدودتر است و کارکنان شاغل در این سکوی فلزی باید 14 شب و روز را در میان آب و آهن و در فضای محدود به سر ببرند تا تاسیسات استخراج نفت در این منطقه به خوبی کار کنند.

بالگردهای استیجاری و قایق های تندرو تنها ابزار ارتباط مردان شاغل در سکو با خشکی هستند.