برنامههای تحول در اقتصاد سیستان و بلوچستان تا اینجا با مدیریت مناسب، به خوبی پیش رفته و امید است که بخشهای بعدی آنها نیز با موفقیت به انجام برسند تا مردم این استان تغییر را لمس کنند.
تدبیر24: به روایت اوستا یازدهمین سرزمینی که توسط اهورامزدا آفریده شد سیستان و بلوچستان امروزی است. هرچند غیرمنصفانه اما تصویری که از این منطقه در ذهن بسیاری از ایرانیان است تلفیق شده شاید با فقر و توسعه نیافتگی همراه باشد. از بخت ناخوشایند، هم مرزی این استان با یک کشور حادثهخیز هم زمینهای را ایجاد کرده تا فعالیت برخی از گروهکهای تخریبگر، چهره این استان را در ناخودآگاه ایرانیان چندان زیبا نسازد. اما از سال گذشته بر خلاف اغلب انتصابات وزارت کشور، تغییرات مدیریتی در این استان راهگشا بوده و امید را برای بهبود وضعیت سیستان و بلوچستان در دل ایرانیان زنده کرده است. این امید با مشاهده روندی ایجاد شده که در صورت تداوم میتواند به شکوفایی و تحولات اساسی در این استان منجر شود. شادمانی مردم سیستان و بلوچستان در پایان دولت تدبیر و امید، شاید خود بتواند بهترین مصداق و معیار باشد برای سنجش اینکه این دولت تا چه حد در بهبود معیشت مردم موفق بوده است؛ امری که در صورت تداوم رویههای مدیریتی فعلی در استان میتواند محقق شود.
وضعیت اضطراری اقتصاد استانبه
گزارش سلام نو، بررسیها نشان میدهند که در سالهای ۸۰ تا ۸۵ به طور
متوسط ۶۹۵ هزار شغل در سال ایجاد شده است. در حالی که این رقم به لطف
مدیریت آیادگرانه(!) دولت اصولگرا در سالهای ۸۵ تا ۹۰ برای کل کشور به ۱۴
هزار نفر رسید. به عبارتی خالص اشتغال در این دوره صفر بود. با این وجود
افتتاح طرحهای اقتصادی کارشناسی نشده و تبلیغاتی در زمان دولت احمدینژاد
نیز خود به معضلی برای اشتغال و اقتصاد استان تبدیل شدهاند.
در این
میان استان سیستان و بلوچستان با وجود ظرفیتهای وسیع صنعتی، تجاری،
کشاورزی و ویژگیهای خاص جغرافیایی از جمله استانهایی بود که در دولت
گذشته با بیتوجهی مسئولین وقت مواجه شد و وضعیت اشتغال در آنجا نیز به سطح
بحرانی رسید که همین مساله مایه پدید آمدن بسیاری از مشکلات اجتماعی و
امنیتی دیگر شد.
پس از روی کار آمدن دولت حسن روحانی و شروع به کار
علی اوسط هاشمی به عنوان استاندار سیستان و بلوچستان، طرح احیای اشتغال در
این استان بصورت جدی در دستور کار قرار گرفت. محمد نهاوندیان رییس دفتر و
سرپرست نهاد ریاست جمهوری هم در جلسه توسعه و سرمایهگذاران استان سیستان و
بلوچستان با اشاره به اهتمام و عزم جدی دولت برای تسهیل شرایط
سرمایهگذاری بخش خصوصی در راستای توسعه استان سیستان و بلوچستان گفت: دولت
در عزم خود برای تبدیل استان سیستان و بلوچستان به قطب بزرگ اشتغالزایی و
توسعه کشور مصمم و جدی است.
وضعیت فعلی اشتغال در سیستان و بلوچستانبر
اساس سند توسعه اشتغال استان در یک برنامهٔ ۵ ساله، ایجاد ۱۸۲۵۷۴ فرصت
شغلی در سال (متوسط سالیانه ۳۶۰۰۰نفر) پیش بینی گردیده است. در این سند با
توجه به اهمیت بخش خدمات و صنعت و معدن، به ترتیب ۴۳ و ۳۳ درصد از
فعالیتهای اقتصادی را به خود اختصاص دادهاند. همچنین بخش کشاورزی ۲۳ و
اشتغال ناقص ۹ درصد را شامل میشود.
با توجه به اسناد و آمارهای
موجود دولت قبل در سال ۹۲، نرخ مشارکت اقتصادی استان ۲۸ درصد که از این
میزان نرخ مشارکت مردان ۴۷ درصد و مشارت زنان ۹ درصد، مناطق شهری ۲۹ درصد و
مشارکت مناطق روستایی ۲۶ درصد بوده است.
همچنین بر اساس آمارهای
موجود سال ۱۳۹۲ نرخ بیکاری استان ۴/۱۱ درصد محاسبه شده که در دولت جدید و
با توجه به برنامه ریزیهای متعدد در این زمینه و با توجه به شرایط اقتصادی
و مشکلات پیش رو تعهد اشتغال استان در سال ۱۳۹۳ حدود ۸۰۰۰ نفر برآورد
گردیده است.
حمایت از طرحهای اقتصادی اشتغال زادر
سال جاری و در راستای حمایت از اجرای طرحهای اقتصای اشتغال زا مبلغ ۲۲۷۲
میلیارد ریال تسهیلات به طرحهای اشتغال زا و بنگاههای کوچک و متوسط معرفی
شده و توسط کارگروه تخصصی اشتغال استان، تخصیص یافته که با توجه به سهم
آوردهٔ بالا (۶۰ درصد) و نرخ بالای سود و کارمزد عملا هیچگونه استقبالی
تاکنون صورت نگرفته است.
از طرفی نیز در اجرای تبصرهٔ بند ۶ ماده ۷
قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، مبلغ ۱۸۸ میلیارد ریال تسهیلات
مشاغل خانگی در استان تخصیص یافته است. تسهیلات فوق بر اساس موارد مندرج در
دستور العمل، از جمله نرخ سود، نحوه دریافت وثایق و تضامین، میزان مشارکت
متقاضی، مدت زمان باز پرداخت و... مورد استقبال مجریان طرحهای اشتغال زایی
استان قرار نگرفته است و عملا اعتبار زیادی جذب نگردیده که این مشکل در
سایر استانها نیز دیده میشود.
در چهار ماهه اول سال جاری، مبلغ
۳۸۷۵۰ میلیون ریال از محل این تسهیلات به تعداد ۷۹۱ نفر متقاضی پرداخت شده
است. (سقف تسهیلات مشاغل خانگی در سالهای گذشته ۵۰-۳۰ میلیون ریال و نرخ
سود آن ۴ درصد بوده است که در سال جاری به ۲۲درصد افزایش یافته است.)
سرمایه گذاری در سیستان و بلوچستانبا
توجه به تغییر رویکرد ایجاد شده در دولت تدبیر و امید و پیرو سفر ریاست
جمهور به استان و برگزاری همایش سرمایه گذاری با حضور ایشان و جمعی از
ایرانیان مقیم خارج از کشور، موجب گردیده تاکنون چندین گروه سرمایه گذاری و
سرمایه گذار مقیم خارج کشور برای این امر در استان اعلام آمادگی نمایند.
از جمله آنها میتوان به اجرای طرح فولاد چابهار و کارخانه تولید لاستیک
ماشینهای سنگین با مشارکت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران اشاره نمود.
همچنین
با جانمایی طرحهای بزرگ نظیر مجتمع پتروشیمی در ایرانشهر و چابهار، اجرای
طرح راه آهن چابهار - زاهدان – میلک، انجام مطالعات اکتشافی معادن توسط
شرکتهای دولتی و... تحول بزرگی برای توسعه زمینههای ایجاد اشتغال پایدار
به وجود آمده است.
برنامههای تحول در اقتصاد سیستان و بلوچستان تا
اینجا با مدیریت مناسب، به خوبی پیش رفته و امید است که بخشهای بعدی آنها
نیز با موفقیت به انجام برسند تا مردم این استان تغییر را لمس کنند. حال
باید دید که در آینده وضعیت اقتصادی این استان همواره محروم به شکل درخواهد
آمد و آیا دولت روحانی خواهد توانست با احیای اقتصاد این منطقه بر مشکلات
اجتماعی و امنیتی نیز فائق آید یا خیر.