تدبیر24: از زمانی که هنری فورد یک قرن پیش خودرو را به کالایی با تولید انبوه تبدیل کرد، این کالا مزایای بسیاری با خود به همراه آورده و مردم در همهجای دنیا از محاسن آن بهرهمند شدهاند.
«خودرو» رشد اقتصادی را تقویت کرده، تحرک اجتماعی را افزایش داده و لحظات خوشی را برای مردم فراهم کرده و بنابراین اصلا تعجبی ندارد که مردم چنان اشتیاقی به خودرو پیدا کردهاند که اکنون یک میلیارد اتومبیل در جادههای جهان در حرکت است.
با این وجود، خودرو مشکلاتی را نیز ایجاد کرده که نمیتوان از آنها چشم پوشید. از جمله اینکه هوا را آلوده کرده، ترافیک به وجود آورده و به واسطه تصادفاتی که همواره رخ داده و میدهد، مردم را به کشتن نیز داده است.
بنا بر آماری که منتشر شده، سالانه در تصادفات جادهای جهان 24/1 میلیون نفر کشته و 50 میلیون نفر مجروح میشوند. همچنین رانندگان و مسافران سالانه حدود 90 میلیارد ساعت در ترافیک وقت تلف میکنند. این پایان دردسرهای خودرو نیست، چه آنکه در شهرهای مملو از خودرو، یک سوم بنزین مصرفی نیز برای یافتن جای پارک به هدر میرود.
با همه اینها اما یک تکنولوژی نوظهور، رانندگی را ایمنتر و پاکتر خواهد کرد و همچنین احتمال سرقت خودرو را کاهش خواهد داد. تکنولوژی جدید قرار است در «خودروهای مرتبط» ظهور پیدا کرده و خود را نشان بدهد، خودروهایی که البته ممکن است در نهایت به خودروهایی بدون راننده تکامل پیدا کنند.
اما «خودروهای مرتبط» به چه خودروهایی گفته میشود؟ پاسخ این است که این خودروها میتوانند به صورت وایرلس (بیسیم) با یکدیگر و همچنین با سیستمهای مدیریت ترافیک ارتباط برقرار کنند. از سوی دیگر، «خودروهای مرتبط» امکان این را خواهند داشت که از برخورد با عابران پیاده و دیگر خودروها اجتناب کرده و خود، جای پارکشان را بیابند.
در حال حاضر بخشی از این تحول در جریان است، اما هنوز برای کامل شدن آن، به زمان بیشتری نیاز داریم. بسیاری از خودروهای جدید هماکنون مجهز به تجهیزاتی هستند که به آنها امکان میدهد فاصله با دیگر خودروها را حفظ و به طور خودکار در محدوده سرعت بزرگراه بمانند و جای پارک را نیز تشخیص دهند و در آن پارک کنند. این در حالی است که خودروهای موردنظر، در آینده به سیستمهای موبایل مخابرات هم متصل خواهند شد.
به عبارت بهتر، با اتصال سیستمهای موبایل مخابرات، بهزودی همه خودروهای جدید در اروپا باید بتوانند در صورت تشخیص تصادف از طریق سنسورهایشان حوادث مربوطه را به مراکز اورژانس اطلاع دهند. هماکنون کشور آسیایی سنگاپور در این زمینه پیشتاز بوده و برای روان کردن ترافیک در ساعات شلوغ از ابزار گوناگون استفاده میکند.
در اروپا هم بریتانیا در ایجاد «اتوبانهای هوشمند» پیشگام است. در این اتوبانها به منظور تسهیل تردد، محدودیت سرعت به طور مداوم تغییر میکند. این نوآوریها سیستم کارآمدتری را ایجاد میکنند که از طریق آن به رانندگان خودروها درباره خطرات هشدار داده میشود و آنها را از مسیرهای شلوغ مطلع میکند. بنابراین حرکت با سرعت مطلوب جریان دارد و با کاهش ریسک تصادف، خودروها میتوانند پشتسر هم و نزدیک به یکدیگر حرکت کنند.
اما از سوی دیگر به دلیل آنکه قوانین به افزایش بهرهوری سوخت کمک کرده است، بنابراین دخالت دولت برای ورود «خودروهای مرتبط» به جادهها ضروری به نظر میرسد. این اتفاق نیز البته درحال رخ دادن است.
اوایل امسال، آژانسهای تعیین استاندارد اروپا، در مورد پروتکلهایی برای ارتباط خودروها با یکدیگر و با زیرساختهای ترافیکی به توافق رسیدند. دیگران هم باید از اروپا پیروی کنند. دولتها باید ضربالاجلی را تعیین کنند که برمبنای آن همه خودروهای جدید به هم «مرتبط» باشند و خودروهای موجود به تجهیزاتی مجهز شوند که بتوانند هشدار خطر را دریافت کرده و واکنشهای لازم را انجام دهند.
اما برای اینکه خودروها بتوانند با یکدیگر «مرتبط» باشند، باید زیرساختهای جدیدی ایجاد شود. جادهها و پارکینگها باید سنسورهایی داشته باشند که بتوانند با این خودروها مرتبط شوند. خطوط اتوبانها باید به حرکت جوخهوار خودروها اختصاص داده شود. هرچند ممکن است اینگونه به نظر برسد که انجام چنین اقداماتی، پرهزینه خواهد بود، اما لزوماً این طور نیست. ارتقاء علائم راهنمایی رانندگی به شکلی که از طریق سیستم مدیریت ترافیک از راهدور قابل کنترل باشند، بسیار ارزانتر از ساخت جادههای جدید است.
هرچه این تغییرات زودتر روی دهند و خودروها به شبکه هوشمند ترافیکی متصل شوند، قیمتگذاری متغیر برای کشورها (مثلاً همین سنگاپوریها) برای استفاده از پارکینگ و جادهها سریعتر به یک هنجار تبدیل میشود. همچنین رانندگان نیز انگیزه و توانایی این را خواهند داشت که از مکانهای شلوغ در ساعات شلوغ اجتناب کنند و تلفاتی که جادهها از انسانها میگیرند کاهش خواهد یافت.
در گذشته رانندگی افراد بیشتر به معنی جادههای بیشتر، ترافیک بیشتر، مرگومیر بیشتر و دود بیشتر بود، اما حالا به واسطه «خودروهای مرتبط»، میتوان آینده بهتری را متصور شد. به عبارت بهتر، «خودروهای مرتبط» قرار است در آینده، «لذت بردن از جاده» و «درد و رنج کمتر» را به بشر هدیه دهند.
کارشناسان بر این باورند که «خودروهای مرتبط» رانندگی را ایمنتر، پاکتر و بهرهورتر خواهند کرد و از همین رو عرضه آنها باید با سرعت انجام شود تا بشر آینده بهتری را در استفاده از خودرو داشته باشد.