درآمد 500میلیونی چین از مهر!

تدبیر24: عرضه تحفه چين در ويترين مغازه‌هاي پايتخت معنوي ايران حکايت ديروز و امروز نيست و مدت‌هاست که در اين آشفته بازار چيني‌ها پا را فراتر گذاشته و به حوزه سوغات اين شهر نيز چنگ انداخته‌اند تا از اين راه نيز سود بسياري را در جيب خود سرازير کنند، اين امر موجب ناديده گرفتن هويت سوغات پايتخت معنوي شده است.

سوغات واقعي شهرهاي مذهبي راهي براي انتقال اعتقادات و معارف فرهنگ اسلامي است اما اکنون بازارهاي مشهد به محلي براي عرضه سوغات چين و تحفه ساير شهرهاي ايران تبديل شده و در اين آشفته بازار خبري از سوغات حقيقي مشهدالرضا نيست.

هر زائري که به اين شهر مي‌آيد يا بايد نظاره‌گر سوهان قم و گز اصفهان باشد و يا جانماز و سجاده چيني بخرد! در بازار رضا، عباسقلي خان، مغازه‌هاي بست بالا خيابان و پايين خيابان، مغازه‌هاي اطراف فلکه آب و چهارراه شهدا سوغات‌هاي چيني و تحفه تمام شهرهاي ايران را مي توان پيدا کرد به جز سوغات مشهد.

طي ساليان دور کالاهاي روسي به وفور در مشهد عرضه مي‌شد و در حقيقت اين اجناس بلاي جان کساني شده بود که به دنبال جنسي با هويت و شناسنامه پايتخت معنوي بودند اما رفته رفته بساط کالاهاي روسي از اين شهر جمع شد و در مقابل عرصه‌اي براي جولان جنس چيني شکل گرفت و امروز کار به جايي رسيده که چيني ها دست بردار بازار سوغات مشهد نيستند.

قيمت گران سوغات مشهد
يکي از فروشندگان عرضه سوغات مشهد که در مغازه‌اش گز و سوهان و پولکي به وفور پيدا مي‌شود، به خبرنگار مهر مي‌گويد: سالهاست که به دليل گراني سوغات مشهد بازارهاي اين شهربه محلي براي عرضه کالاي چشم بادامي‌ها تبديل شده و اغلب زائران ترجيح مي‌دهند تا به طور مثال جانماز، مهر و تسبيح چين را به دليل قيمت پايين‌تر خريد کرده و به عنوان تبرک به شهرهاي خود ببرند.

مهدي محرابي عنوان مي‌کند: سوغات مشهد اغلب شامل عطر، نبات، زعفران، زرشک، نخودچي کشمش، مهر، تسبيح، جانماز و سجاده است و چيني‌ها تا اين لحظه به غير از موارد خوراکي؛ در توليد مابقي سوغات اين شهر دست دارند و خوب مي دانند که زائران قيمت پايين را در خريد يک سوغات مدنظر قرار مي دهند.

عباس مکتبي هم يکي از بازارياني است که در بازار رضا در فروشگاه عرضه سوغات پايتخت معنوي کار مي‌کند. او معتقد است؛ طي سالهاي اخير خريد سوغات مشهد براي زائر صرفه اقتصادي ندارد به همين دليل بيشتر زواران به دنبال جنسي مشابه و ارزان تر هستند و از سويي ديگر براي مغازه‌داران هم صرف نمي‌کند که تنها به فروش سوغات واقعي مشهد روي آورند زيرا همواره تحفه ارزان توسط مشتري‌ها به شدت مورد استقبال قرار مي گيرد.

مکتبي عنوان مي‌کند: سوهان، باقلوا، قوتو، زيره، کشک، قره قروت، نبات، زعفران، زرشک، حاجي بادومي و نخودچي از سوغات هايي است که در اغلب مغازه ها عرضه مي‌شود و اين در حالي است که همه مي‌دانيم بيشتر کالاهايي که نام برده شد جزو سوغات مشهد نيست.

وي افزود: در کنار اين امر مسئله تحفه‌هاي چين نيز قوز بالاي قوز شده و همه اين موارد در کنارهم بازار سوغات مشهد را بي هويت کرده و همان طور که مي‌دانيم قيمت بالاي سوغات مشهد سبب شده تا فروشندگان همه نوع سوغاتي را در مغازه هاي خود عرضه کنند.

کاميار کريمان از ديگر بازارياني است که سالها در حوزه عرضه سوغات مشهد فعاليت کرده و اعتقاد دارد يکي از مشکلات مهم اين شهر باز گذاشتن دست چيني ها و عدم حمايت از توليدکننده‌اي است که مي تواند بهترين و مرغوب ترين سوغات را براي مشهد تهيه کند. البته جداي از اين مسئله بايد اين نکته را هم مدنظر داشت که تحفه اين شهر گران است و همين امر رغبت زائر براي خريد را کم مي کند.

اين فروشنده بيان مي‌کند: امروزه زعفران به دليل قيمت بالايي که دارد بيشتر مورد استقبال زائران مرفه است و زائراني که درآمد کمتري دارند همان جانماز و تسبيح چيني را به دليل قيمت پايين آن خريداري مي کنند.

به نظر مي‌رسد باتوجه به قيمت بالاي سوغات اين شهر بايد جايگاه خاصي نظير ايجاد يک بازارچه را براي به فروش رساندن سوغات مشهد اختصاص داد تا تحفه اين شهر با قيمتي به مراتب پايين‌تر عرضه شده و از سويي ديگر نظر زائر نيز به جاي توجه به سوغات ساير شهرهاي ايران به سمت تحفه معنوي همين شهر جلب شود.

لزوم ايجاد بازارچه سوغات در مشهد
مديرکل ميراث فرهنگي خراسان رضوي در اين رابطه مي‌گويد: ايجاد بازارچه صنايع دستي و بازارچه‌اي براي عرضه سوغات مشهد مي‌تواند ضمن ايجاد اشتغالزايي به کوتاه کردن دست چيني ها از اين بازار کمک کند.

رجبعلي لباف خانيکي ادامه مي‌دهد: در حال حاضر براي ايجاد چنين بازارچه‌هايي نيازمند مشارکت بخش خصوصي هستيم و بي ترديد با راه اندازي اين بخش مي‌توان ضمن عرضه سوغات اين شهر با قيمت ارزان تر زمينه مقابله با کالاي چين و حمايت از توليد کنندگان داخلي را فراهم کرد.

به گفته وي نبايد اجازه داد که بازارهاي اين کلانشهر مذهبي به محلي براي عرضه تسبيح، جانماز و چادر چيني تبديل شود.

سالانه ۵۰۰ ميليارد تومان از فروش سوغات به جيب چين سرازير مي‌شود
عضو کميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي نيز با انتقاد از عرضه سوغات چيني در مشهد به خبرنگار مهر مي‌گويد: اين درست نيست که سالانه بيش از ۵۰۰ ميليارد تومان درآمد فروش سوغات اين شهر در جيب چيني‌ها سرازير شود و مشهدي‌ها از کسب اين مبلغ بي‌نصيب باشند.

حجت‌الاسلام نصرالله پژمانفر بيان مي‌کند: هيچ معني ندارد که کشوري همچون چين بخواهد در عرصه سوغات نيز ورود پيدا کرده و با توليد سجاده و جانماز، مشکلات گسترده اي را براي توليد کننده داخلي بوجود آورد.

وي ادامه مي‌دهد: عرضه سوغات حقيقي پايتخت معنوي در رشد شاخصه ‌هاي فرهنگي و اقتصادي اين شهر و ايجاد اشتغالزايي نقش موثري دارد و نبايد از کنار اين مسئله به سادگي عبور کرد زيرا سوغات ابزاري براي معرفي هويت و فرهنگ يک شهر يا منطقه است.

نماينده مردم مشهد در مجلس شوراي اسلامي با اعلام اينکه بايد دست چيني‌ها را از بازار سوغات مشهد کوتاه کرد، مي افزايد: البته تنها گراني در کاهش رغبت مردم براي خريد سوغات پايتخت معنوي نقش ندارد بلکه ضعف فرهنگسازي هم در کاهش خريد تحفه هاي واقعي مشهد نقش دارد.

امروزه مشهد به شهري براي عرضه سوغات همه شهرهاي ايران و محلي براي جولان کالاهاي چيني به جاي تحفه هاي بومي تبديل شده است و ضروري است اين مسئله را به صورت ريشه‌اي حل و فصل کرد.