تدبیر24: آلودگی هوا و حرکت شن های روان ناشی از خشکسالی های 15 ساله جزئی از شرایط سخت زندگی ساکنان شهرستانهای مرزی هیرمند، زهک، زابل، هامون و نیمروز واقع در شمال سیستان و بلوچستان شده و مردم این منطقه در سخت ترین شرایط آب و هوایی با بیماری های مختلف تنفسی بویژه سل دست و پنجه نرم می کنند.
شرایط امروزی حاکم بر سیستان با هیچ نقطه ای از کشور قابل مقایسه نیست، اما مردم سخت کوش و مقاوم این منطقه با صبوری ذاتی خود زندگی کردن در این وضعیت سخت را عادت کرده اند.
خشکسالی، وزش بادهای موسمی، گردوغبار ناشی از توفانهای سهمگین بعضا با سرعت بیش از 100 کیلومتر در ساعت و همجواری با کشور افغانستان زمینه را برای گسترش بیماری سل در این منطقه فراهم کرده و دامنگیر بسیاری از مردم شده بطوریکه سیستان در ابتلا به این بیماری رتبه نخست کشوری را دارد.
بادهای موسمی 120 روزه سیستان که زمانی موهبت و گنج الهی محسوب می شد و مردم از وزش آن لذت می بردند از 15 سال پیش با بروز خشکسالی و خشکیده شدن بستر دریاچه هامون روز به روز وضعیت را بحرانی تر کرد و اکنون به 160 تا 180 روز در سال افزایش یافته و اگر در گذشته خنکای نسیم آن روح نواز بود امروز گردوغبار و شن های روان آن نفس کشیدن را برای مردم سخت کرده و بسیاری از ساکنان سرزمین رستم دستان را به بیماری سل مبتلا کرده است.
رییس دانشگاه علوم پزشکی زابل گفت: سالانه 500 نفر در سیستان به بیماری سل مبتلا می شوند که از این حیث رتبه نخست کشوری را دارد.
ˈعلی اکبر نصیریˈ افزود: این در حالی است که در بیمارستان زابل تنها 15 تخت به بیماران تنفسی ناشی از توفان های خشن موسمی 120 روزه اختصاص یافته است.
وی با بیان اینکه موج اصلی بیماران تنفسی بعد از اتمام هر بار وزش باد شدید همراه با گرد و غبار به بیمارستان ها مراجعه می کنند گفت: جلوگیری از شیوع بیماری های تنفسی، قلبی، عروقی و حاد در منطقه سیستان نیاز به تخصیص اعتبارات ویژه دارد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی زابل با ابراز نگرانی از نبود مرکز تخصصی ویژه بیماران تنفسی در منطقه سیستان گفت: با موافقت وزارت بهداشت کار ساخت یک مرکز تخصصی در حال انجام است.
نصیری افزود: استاندار سیستان و بلوچستان پرداخت 70 میلیارد ریال از محل اعتبارات استانی برای اتمام عملیات ساختمان سازی این مرکز درمانی را متعهد شد و در صورت تخصیص به موقع اعتبارت تا پایان سال آینده آماده بهره برداری می شود.
وی اظهار داشت: تجهیز مرکز تخصصی درمان بیماران تنفسی سیستان بیش از 120 میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
وی گفت: با وجود ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مطلوب به مبتلایان به سل در سیستان متاسفانه به علت تداوم توفان شن، گرد و غبار شدید و همسایگی با کشور بحران زده افغانستان تغییر محسوسی در آمار مبتلایان به این بیماری در منطقه مشاهده نمی شود.
رییس دانشگاه علوم پزشکی زابل بیان کرد: طرح خانه به خانه برای شناسایی مبتلایان به سل از دو سال گذشته به عنوان یکی از برنامه های جامع وزارت بهداشت در رابطه با کنترل این بیماری توسط نیروهای دانشگاه علوم پزشکی زابل در حال انجام است.
رییس شبکه بهداشت و درمان زهک نیز در این رابطه گفت: سیستان بار کشوری سل را بر دوش می کشد به گونه ای که در این ناحیه نیازمند نگاه منطقه ای به بیماری سل هستیم.
'جعفر نوری' افزود: معضل ریزگردها در شهرستان های شمالی سیستان و بلوچستان نه تنها سلامتی افراد بویژه کودکان را در معرض آسیب جدی قرار داده بلکه خسارت های زیادی به تاسیسات و حتی منازل مسکونی مردم وارد کرده و عمر مفید ساختمان ها و تاسیسات را به نصف کاهش می دهد.
وی با اشاره به مشکل کمبود نیروی انسانی و تعدد روستاها در این منطقه گفت: تعداد زیادی مراکز بهداشتی در منطقه محروم سیستان وجود دارد که به سبب کمبود نیرو تعطیل شده اند.
معاون استاندار سیستان و بلوچستان و فرماندار شهرستان ویژه زابل نیز اظهار داشت: مردم سیستان با وضع اسف بار و سختی زندگی می کنند و حرکت شن های روان امروزه فقط در بیرون از منازل نیست بلکه با ورود به داخل منازل حتی نفس کشیدن را برای مردم سخت کرده است.
ˈهوشنگ ناظریˈ دلیل حرکت ریزگردها را خشکسالی تالاب بین المللی هامون دانست و افزود: وجود این ریزگردها سبب بروز انواع بیماری های ریوی، تنفسی، چشمی، گوش و غیره شده است.
وی گفت: کانون ریزگردها در تالاب هامون حد فاصل هامون پوزک و صابوری و بخش عمده حرکت ریزگردها و کانون اصلی بحران در کشور افغانستان است که در خواست داریم از طریق دیپلماسی خارجی این کانون مورد مراقبت قرار گیرد.
فرماندار شهرستان ویژه زابل افزود: اعتبارات خوبی برای مهار شن های روان اختصاص یافته اما بدلیل گستردگی منطقه نیازمند حمایت بیشتری هستیم.
سیستان با پنج شهرستان زابل، هیرمند، زهک، نیمروز و هامون در شمال سیستان و بلوچستان و در همسایگی کشور افغانستان واقع شده است و با زاهدان مرکز این استان حدود 200 کیلومتر فاصله دارد.