خسارت آتش‌سوزی پارک‌ملی گلستان

تدبیر24: پروژه برآورد تغییرات کاربری و پوشش اراضی در گروه پژوهشی علوم و کاربردهای نوین فضایی پژوهشگاه فضایی سازمان فضایی ایران در حال انجام است.

اهمیت نقشه های پوشش زمینی و نقشه تغییرات در مقیاس‌های مختلف برای فعالیتهای اجرایی موثر، توسعه اقتصادی و کشاورزی امری ضروری و انکار ناپذیر است. این نقشه­ ها هم چنین یکی از ارکان اصلی تهیه اطلاعات جغرافیایی در مورد فعالیتهای محیطی و همچنین به عنوان وسیله ای ضروری به منظور رسیدن به توسعه پایدار می­‌باشند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی سنجش از دور و پرتاب ماهواره‌های با سنجنده­ های دارای قدرت تفکیک مختلف، می­‌توان از تصاویر ماهواره­‌یی به منظور تهیه و به هنگام رسانی نقشه­ های بزرگ مقیاس پوشش اراضی و تولید نقشه تغییرات نیز استفاده کرد.

در این گزارش به منظور آشکارسازی تغییرات از تصاویر ماهواره لندست 8 و سنجنده OLI-TIRS استفاده شد. تاریخ اخذ تصویر قبل از وقوع آتش­ سوزی 19 اردیبهشت­ ماه 1393 و تاریخ اخذ تصویر بعد از وقوع آتش ­سوزی 21 تیرماه 1393 انتخاب شد.

در مرحله پیش­ پردازشی، تصاویر چندزمانه مورد تصحیحات رادیومتریکی قرار گرفته و نسبت به یکدیگر ثبت هندسی شدند. در مرحله بعد به منظور بررسی دقیق­تر منطقه مورد مطالعه در پارک ملی گلستان، از یک زیر تصویر با ابعاد 84 *90 پیکسل از فریم اصلی ماهواره لندست استفاده شد. در این بررسی از سه روش کشف تغییرات شامل تفاضل تصاویر در فضای طیف (Image Subtraction)، تبدیل نگارنده زاویه طیفی (Spectral Angle Mapper) و روش بصری Two-color Multi-view برای مقایسه تصاویر استفاده شد.

با توجه به اینکه منطقه مورد مطالعه دارای پوشش گیاهی بوده و منشا اصلی تغییرات در این منطقه به علت آتش­ سوزی در پارک جنگلی گلستان و همچنین تغییرات فصلی در زمین­های کشاورزی می­ب اشد، به همین علت در مرحله انتخاب و استخراج ویژگی از باندهای طیفی آبی، قرمز، سبز، مادون قرمز نزدیک و اندکس NDVI استفاده شد.

به گفته محققان، نتایج به دست آمده نشان­ دهنده دقت و صحت قابل قبول روش­ های پیشنهادی است. البته برای آنالیز کمی دقت نیاز به وجود داده­ های واقعیت زمینی و مطالعات میدانی می­ باشد. با اندازه­ گیری وسعت مناطق تغییر یافته با استفاده از نقشه ­های تغییر تولید شده، وسعت آتش­ سوزی در پارک ملی گلستان به میزان 53.40 هکتار برآورد شده است.