تردیدی در نرخ رشد اقتصادی نیست

تدبیر24: در وهله­ نخست باید گفت که منابع رسمی آمار در کشور را باید بپذیریم و از کسانی که آمار اعلام شده از سوی بانک مرکزی را رد می­کنند باید سوال شود بر چه اساسی چنین مباحثی را مطرح می­کنند. به‌طوری که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بیش از نیم قرن است که اطلاعات آماری را انتشار می­دهد که قابل پذیرش است. قطعا شاخص­های اقتصادی اینگونه نیست که مثلا نرخ رشد اقتصادی در بلند مدت افزایش یافته باشد ولی کاهش بیکاری افزایش یابد؛ البته این ممکن است در این کوتاه‌مدت رخ دهد. بنابراین ما هم به‌عنوان کارشناس اقتصادی منبع رسمی اعلام آمار یعنی بانک مرکزی و مرکز آمار ایران و آمارهای که از سوی این دو نهاد ارائه می­شود، را می­پذیریم و اصل را بر صحت آمار اعلام شده می‌گذاریم. چنانچه در این‌خصوص ابهامات و سوالاتی وجود دارد باید از مراکز آمار سوال شود و چنانچه خلاف واقع پاسخی را دریافت کردیم، حق داریم  نسبت به این آمارها تردید داشته باشیم. بر این اساس آمار رسمی را باید پذیرفت؛ چرا که این نرخ رشد هم چندان رشدی نیست که دور از ذهن باشد. به‌طوری که رشد طی دو سال منفی بوده است. چنانچه دقت کنیم تولیدات بخش صنعتی مثل صنعت اتومبیل افزایش پیدا کرده است و در بخش­های بازرگانی، خدماتی و خیلی از شرکت‌ها رشد صورت گرفته است. با این تفاسیر می­توان گفت آمار منفی هم که اعلام می­شد  از سوی بانک مرکزی اطلاعیه­ای در این خصوص منتشر کرده است، که به نظر صحت آمار اعلامی را می­رساند. لذا چنین نرخ رشد اقتصادی دور از ذهن نیست، چرا که ما هنوز به نرخ اقتصادی سال 90 دست پیدا نکرده­ایم . در همه جای دنیا نرخ رشد اقتصادی از 3 طریق محاسبه می­شود؛ یکی از طریق روش درآمدی که در ایران چون آمار درآمدی نداریم، روش درآمدی محاسبه نمی­شود. روش دوم؛ روش هزینه­ای یعنی کل هزینه­ها و مخارج دولت،  مخارج خانوارها، کل میزان سرمایه­گذاری ناخالص و  کل بخش تجارت خارجی  بعلاوه  خالص درآمد عوامل خارج از کشور با هم جمع می­شوند که مجموع اینها GDP  می­شود. روش دیگر  روش ارزش افزوده  است؛ یعنی ارزش‌افزوده اقتصاد ایران را به 4 بخش کشاورزی، صنعت، نفت و خدمات  تقسیم می­کنند و ارزش‌افزوده هر بخش را حساب می­کنند، که مجمع اینها GDP می­شود. لذا از هر روشی استفاده شود باید به یک عدد برسند، در ایران چون هنوز سیستم کارایی مالیاتی را نداریم،  روش درآمدی اعمال نمی­شود. بنابراین حدود جواب در دو روش دیگر باید بهم نزدیک باشند. درنهایت باید گفت کارشناسان اداره کل محاسبات اقتصادی بانک مرکزی که تغییر نکردند همان افرادی هستند که نرخ منفی آمار را نیز اعلام می­کردند؛ هم‌اکنون نرخ رشد اقتصادی مثبت را اعلام کردند؛ پس جای ابهام و تردید نیست.
* اقتصاددان