وقایع پراسترس زمینه‌ساز اسکیزوفرنی

تدبیر24: «سمیه باقری» در منطقه ایلام، اظهار کرد: اسکیزوفرنیا روان گسیختگی یا شیزوفرنی یک اختلال روانی بوده که ویژگی آن مختل شدن فرآیندهای فکری، شناختی و پاسخگویی ضعیف عاطفی است که معمولاً خود را به صورت توهم یا تکلم و تفکر آشفته‌ یا اختلال در عملکرد اجتماعی یا شغلی نشان می‌دهد.

روان‌شناس بیمارستان ولیعصر (عج) دره‌شهر با بیان اینکه شروع علایم شیزوفرنی معمولاً در دوران نوجوانی رخ می‌دهد و تشخیص آن براساس مشاهده رفتار و تجارب گزارش شده بیمار است، ادامه داد: اواخر نوجوانی و اوایل بلوغ، دوره‌های اوج شروع بیماری اسکیزوفرنی است که در واقع سال‌های بحرانی توسعه اجتماعی و حرفه‌ای یک نوجوان محسوب می‌شود و بروز سالانه ابتلای اسکیزوفرنیا بین 10 تا 20 مورد در هر 100 هزار نفر است.

باقری با اشاره به این که اسکیزوفرنی در مردان معمولاً بین 10 تا 35 سالگی و در زنان به صورت میانگین سن شروع اختلال دیرتر است و حتی در مناطقی که از نظر اقتصادی اجتماعی محرومند، شیوع اسکیزوفرنیا بالاتر است، خاطر نشان کرد: ترکیبی از ژنتیک و عوامل زیست محیطی در پیشرفت اسکیزوفرنی نقش دارند، البته بزرگترین خطر برای پیشرفت اسکیزوفرنی داشتن یک فامیل درجه اول مبتلا به این بیماری می‌باشد و همچنین اختلالات مربوط به دوران بارداری (خونریزی، دیابت، ناسازگاری ....، پره اکلامپسی)، زایمان (آتونی رحم، آسفیکسی، سزارین اورژانسی) و تکامل جنبنی (وزن کم هنگام تولد، مالفور مانسیون‌های مادرزادی، کاهش دور سر) نیز با افزایش خطر اسکیزوفرنی همراه بوده‌اند، ولی با این حال شدت این همراهی کمّی بوده و مکانیسم آنها همچنان ناشناخته باقی ‌مانده است، هر چند تربیت نامناسب کودک به عنوان یکی از عوامل زمینه‌ای ابتلا به اسکیزوفرنی عنوان شده است.

این کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی ژنتیک، محیط، نوروبیولوژی و فرآیندهای روانی و اجتماعی از عوامل مهم اختلال اسکیزوفرنی عنوان کرد و افزود: درمان اولیه اسکیزوفرنی مصرف داروهای آنتی سایکوتیک است که اغلب با ترکیبی از حمایت‌های روانی و اجتماعی همراه هستند، اما در موارد جدی‌تر که امکان ایجاد خطر برای شخص بیمار و دیگران وجود دارد، ممکن است به بستری شدن اجباری نیاز باشد.

باقری با بیان اینکه ورزش منظم دارای اثرات مثبت بر سلامت جسمی و روانی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی است، اما علاوه بر دارو درمانی بر اهمیت روان درمانی نیز تاکید فراوان شده است، خاطر‌نشان کرد: خانواده درمانی (آموزش روانی خانواده)، درمان نشانه‌های افسردگی همراه اختلال (بروز نشانه‌های افسردگی در اسکیزوفرنیا شایع بوده و نیاز به درمان اختصاصی دارد)، بازتوان‌بخشی و مراقبت روانی- اجتماعی (آموزش، مهارت‌های اجتماعی، آموزش شغلی و درمان شناختی) از شیوه‌های روان درمانی این اختلال است.

این روان‌شناس شیوه‌های درمانی بیماران اسکیزوفرنی را حائز اهمیت دانست و گفت: وقایع پراسترس زندگی می‌توانند زمینه‌ی عود را فراهم سازند و بیمارانی که خود حوادث زیادی داشته‌اند، عموماً مسیر نامطلوب‌تری دارند و عود این بیماری در خانواده‌هایی شایع‌تر است که زیاد انتقاد می‌کنند، پرخاشگری دارند و نشانه‌هایی از درگیری هیجانی بیش از حد از خود نشان می‌دهند.

وی گفت: کاهش دادن این برخوردها از طریق مراقبت‌های روزانه و همچنین خانواده درمانی در بهبود این اختلال موثر است.