سایه رمالان افریقایی بر ابولا

تدبیر24: طبق آمار سازمان جهانی بهداشت شمار افراد مبتلا به ابولا از مرز 10 هزار نفر در جهان گذشته است؛ بیماری که طبق گفته سردار غلامرضا جلالی رئیس سازمان پدافندغیرعامل، 65 درصد مجامع علمی به این نتیجه رسیدند که ویروس آن دستکاری شده است.

این به آن معنا است که برخی کشورها به منظور دستیابی به اهداف اقتصادی، سیاسی و امنیتی، ویروس این بیماری را تقویت کرده و در کشورهای هدف منتشر می کنند.

با توجه به تهدیدات زیستی این بیماری و موارد مرگ و میر بالای ناشی از این بیماری ، مسوولان وزارت بهداشت معتقد هستند که با بررسی تاریخچه و درس آموخته های ابولا در برابر این بیماری و البته دیگر بیماری های نوپدید باید آمادگی لازم را برای کنترل آنها ایجاد کرد.

**ابولا چگونه وارد کشورها می شود؟

نخستین موارد شیوع اخیر این بیماری ، ماه فوریه (بهمن ماه 92) در جنوب گینه گزارش شد و به تدریج این بیماری به لیبریا و سیرالئون گسترش پیدا کرد و بعد از آن به نیجریه رسید؛ هر چند که این بیماری کشنده نخستین بار در سال ۱۹۷۶میلادی شناخته شد.

کارشناس فنی مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می گوید: بیماری ابولا چندماه پیش به نیجریه رسید و با رسیدن به نیجریه ، برگ جدیدی در شیوع ابولا باز شد.

دکتر فرشید رضایی می افزاید: یک کارمند عالیرتبه اقتصادی لیبریایی به نیجریه سفر می کند و با اینکه تب داشته اما به دلیل مقامش اش مانع ورود او به فرودگاه نمی شوند.

وی ادامه می دهد: این مقام عالی رتبه در نیجریه دچار تب شده و به بیمارستان منتقل می شود اما پنهان کاری کرده و به پرسنل درمانی نمی گوید که به تازگی از مراسم کفن و دفن خواهرش که مبتلا به ابولا بوده بازگشته بلکه به دروغ به آنان می گوید که سابقه بیماری مالاریا داشته و ذهن پزشکان را منحرف می کند.

نامبرده اضافه کرد: این پنهان کاری موجب مرگ پنج نفر از پرسنل درمانی بیمارستان می شود و تمام افرادی که با بیمار مبتلا تماس پیدا کرده باشند به این بیماری مبتلا خواهند شد و این مقام عالی رتبه همراه هیات همراه بیماری را در نیجریه پخش می کنند.

کارشناس فنی مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، می گوید: نیجریه پرجمعیت ترین کشور آفریقایی با 174 میلیون نفر جمعیت است به طوری که جمعیت لاگوس - بزرگ ترین شهر نیجریه - با جمعیت کشورهای گینه، لیبریا و سیرالئون برابری می کند.

رضایی می افزاید : بنابراین باید کمترین هشدارها از جمله علامت تب را در بیماران به ویژه مسافران کشورهای آفریقایی جدی گرفت.

**موانع متعدد در امر کنترل ابولا

کارشناس فنی مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، تاکید می کند: ابولا یکی از مهم ترین پدافندهای زیستی بوده که تاکنون تجربه شده است.

رضایی با اشاره به اینکه بیشترین شیوع ابولا در غرب آفریقا بوده است، می گوید: موانع متعددی در امر کنترل ابولا در این منطقه وجود داشته که یکی از این دلایل وجود خرافات است. به طور مثال مردم بیمار از گینه به سیرالئون می روند تا یک رمال نسخه درمان بدهد و اینگونه 360 نفر جان خود را بر اثر این بیماری از دست می دهند.

وی خاطر نشان می کند: علاوه بر این مشکلات دیگری در کنترل بیماری ابولا حتی در مجهزترین بیمارستان های آمریکا نیز وجود دارد. به طور مثال در این بیمارستان (برای درمان مبتلایان ابولا) با مشکلات دفع زباله بیمارستان، حمل و نقل خون و کنترل عفونت مواجه شدند و حتی کادر بیمارستانی از ترس ابتلا به ابولا از توزیع غذا بین بیماران خودداری می کردند که باید از این تجارب استفاده کرد.

**ابولا چگونه کنترل می شود؟

کارشناس فنی مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت می گوید: در حال حاضر سه کشور گینه، سیرالئون و لیبریا همچنان با گسترش این بیماری دست به گریبان هستند و اقداماتی که برای متوقف کردن این روند در جریان بوده به نتیجه نهایی نرسیده است.

رضایی می افزاید: اما نیجریه تجارب موفقی در کنترل بیماری داشته است چون دارای سیستم بهداشتی قوی است.

وی خاطر نشان می کند: راه اندازی کمپین های اطلاع رسانی، همکاری رهبران اجتماعی و مذهبی و هوشیاری مستمر سیستم مراقبت از جمله راهکارهای کنترل ابولا طبق تجارب کشور نیجریه به شمار می رود.

**ابولا و علائم بالینی آن

بیماری ابولا (Ebola) یک بیماری ویروسی است که از سوی ویروس ابولا ایجاد می شود؛ این ویروس از خانواده فیلوویروس ها است که پس از وارد شدن به بدن ، نوعی بیماری تب دار و خونریزی دهنده ایجاد می کند که در 50 تا 90 درصد بیماران علامت دار به مرگ منجر خواهد شد.

نام ویروس این بیماری از یکی از رودخانه های کشور زئیر، که امروزه جمهوری دموکراتیک کنگو نام دارد، گرفته شده زیرا این بیماری برای اولین بار در کشور کنگو دیده شد. اکنون لیبریا، سیرالئون و گینه دارای بیشترین تعداد قربانی ابولا هستند.

**ابولا تا چه حد ایران را تهدید می کند؟

طبق اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیماری ابولا می تواند از مرزهای زمینی، دریایی و هوایی وارد کشور شود.

این در حالی است که بیماری کورونا ویروس یا مرس فقط از مرزهای هوایی منتقل می شود و به تبع کار کنترل آن آسان تر از بیماری ابولا خواهد بود اما شاهد بودیم که سوم خردادماه امسال ، پنج مورد از این بیماری در کرمان شناسایی شد.

از سوی دیگر به گفته مسوولان وزارت بهداشت ، فرودگاه های کشور مملو از جمعیت رنگین پوستان (یعنی مسافران کشورهای آفریقایی) است.

تجهیز یک بیمارستان در تهران برای مقابله با ورود احتمالی ابولا به کشور نیز حساسیت امر را بیش از پیش روشن می کند.

البته دکتر «محمدمهدی گویا» رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت تاکید کرده است: نظام مراقبت مرزی برای کنترل ابولا در کشور مطلوب بوده و تیم های مراقبتی و امکانات کافی در گلوگاه های مرزی کشور وجود دارد.

به گفته وی تاکنون هیچ موردی از ابولا در کشور گزارش نشده است.