شیراز بهشت فست‌فودها

تدبیر24: در کنار رشد روز افزون شعب بانک‌ها از دولتی گرفته تا خصوصی، رشد مغازه‌ها و دکه‌ها و گاری‌های!! عرضه غذاهای سریع یا همان فست‌فود، این شهر و شهروندان آن را به سمت انواع و اقسام بیماری‌های جسمی و روحی سوق داده است، بیماری‌هایی که به‌دلیل تاثیر آن در دراز مدت، گاه از نظر دور می‌مانند.

چاقی، فشارخون، انواع سرطان و ... این‌ها بیماری‌های جسمی فست‌فودها است، فست‌فودهایی که در محیط‌های بهداشتی طبخ می‌شود و آشپزهایش از همه فیلترها عبور کرده‌اند، اما در کنار خیل عظیم فست‌فودهای دارای مجوز!! دکه‌ها و وانت‌ها و گاری‌های متعددی نیز به عرضه محصولاتی نظیر فلافل، سمبوسه، ذرت مکزیکی و .... اشتغال دارند، غذاهایی که هیچ نظارتی به‌لحاظ بهداشتی بر نحوه تهیه،‌ طبخ و عرضه آنها وجود ندارد.

از طرفی اشغال پیاده‌راه‌ها و سواره‌راه‌ها، بی‌توجهی به نظافت محیط، حجم فزاینده زباله و حجم عظیم چربی و مواد غذایی دفعی که به لحاظ ساختار، تاثیری بسیار نامطلوب بر زمین و عناصر آن گذاشته و می‌گذارد، همه و همه دست به دست هم داده و گذرهای فست‌فودی را به گذرهایی مسموم بدل کرده است.

از طرفی به بهانه اشتغال، عده‌ای نیز فرصت غفلت مسئولان بهداشتی و مجموعه شهرداری را غنیمت شمرده و هر شب در کنار بساط دست‌فروش‌ها، ساندویچ‌هایی به خورد ملت می‌دهند که نه محتویات آن به لحاظ استاندارد بهداشتی مشخص است، نه شیوه طبخ.

دست‌فروش‌هایی که از ابتدایی‌ترین امکانات بهداشتی نیز برخوردار نیستند و ظرفی پر از روغن که در تاریکی شب نمی‌توان ظاهر آن را هم تشخیص داد و ظروفی مملو از مواد اولیه،‌ از خیارشور و گوجه و کاهو و سبزی گرفته تا ....

دست‌فروش‌هایی که تمام دانش‌ آنان از بهداشت، پوشیدن دستکش‌های یک‌بار مصرف است، اگرچه با همان دستکش‌ها هم غذا آماده می‌کنند، هم آن را سرو می‌کنند و هم پول می‌ستانند و عرق جبین خشک می‌کنند.

اگرچه نمی‌توان به غذای عرضه شده از سوی فست‌فودهای به‌اصطلاح دارای مجوز هم اعتمادی کرد، فست‌فودهایی که انبارهای آنان حتی برای ماموران بهداشت هم ناشناخته است! درهای آشپزخانه‌هایشان به محوطه‌هایی باز می‌شود که ...

مشخص نیست در ساعت‌های عرضه مواد غذایی، کدام کارگر، در محل آشپزخانه مراحل آماده‌سازی غذا را انجام می‌دهد و از نگاه نه‌چندان عمیق کارشناسان بهداشت، دور می‌ماند!

کند شدن تردد پیاده و سواره، تجاوز به حقوق طبیعی شهروندانی که قصد عبور از مسیرهای پیاده یا سواره را دارند، رعایت نکردن نظافت از سوی مشتریان فست‌فودی‌ها، تجمع‌های بی‌اندازه و غیرقابل کنترل و مزاحمت‌هایی که این تجمع‌ها به اشکال مختلف برای مردم ایجاد کرده و می‌کند.

به گزارش ایسنا، شهردار شیراز در این خصوص اعتقاد دارد فست‌فودها بزرگترین تهدید برای سلامت شهروندان و جامعه به‌شمار می‌روند و اگر شهرداری اختیار کامل را داشت، بسیاری از این مراکز را جمع‌آوری می‌کرد.

علی‌رضا پاک‌فطرت با بیان اینکه فست‌فودها و توسعه این مراکز، آداب تغذیه اسلامی ایرانی را تحت‌الشعاع قرار داده و از بین برده‌اند، گفت: آداب تغذیه در دین اسلام به صراحت مطرح شده و از این نظر مسلمانان با کم‌خوردن و درست خوردن الگو بوده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: اگر این غذاهای ناسالم کمتر در دسترس باشد، بسیاری از بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان ها که در نتیجه تغذیه نادرست عارض می‌شوند، از میان برداشته می‌شد.

شهردار شیراز هم رشد فست‌فودها را قارچ گونه دانست و با اشاره به آمارهای بسیار نگران کننده از افزایش شمار بیماران قلبی عروقی، چاقی‌های مزمن و سرطان‌ها، تمام این موارد را با سبک زندگی افراد مرتبط دانست و گفت: کاش دانشگاه علوم پزشکی شیراز گام محکم‌تری برمی‌داشت و شهرداری نیز آماده هرگونه همکاری در این ارتباط هست.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شیراز و متخصص تغذیه گفت: معمولا در فست فودها از گوشت‌های فراوری شده که دارای مواد و افزودنی‌های زیادی است استفاده می‌شود.

دکتر موسی صالحی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، در تمامی افرادی که به میزان فراوان گوشت قرمز مصرف می‌کنند، احتمال بروز سرطان سینه بالاست. این تحقیق توسط پژوهشگران دنیا ازجمله در دانشگاه «لیدز» انگلستان برای ۷ سال روی ۳۵ هزار داوطلب زن انجام گرفت و در پایان تحقیق معلوم شد که خطر ابتلا به سرطان سینه در گروهی از زنان که روزی ۵۷ گرم گوشت قرمز مصرف کرده بودند، در مقایسه با زنانی که میزان کمتری گوشت قرمز مصرف کردند و یا اصلا از گوشت قرمز استفاده نکردند، حدود ۳ برابر است. این در حالی است که آمار مبتلایان که از گوشت فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس مصرف کردند ۴ برابر شده بود.

وی افزود: متاسفانه برخی از مواد غذایی که در فست فودها ارائه می‌شود چندین و چند بار در یک روغن سرخ شده اند و رنگ روغن‌ها سیاه شده است. همین موضوع خود به تنهایی می‌تواند عاملی برای ایجاد سرطان باشد، چرا که در اثر گرم شدن بیش از حد روغن‌ها مواد سمی تولید می‌شود.

وی ادامه داد: همراه این غذاها اغلب نوشابه نیز استفاده می‌شود. نوشابه نیز مشکلات خاص خود را دارد. همچنین برای تهیه این غذاها از نمک زیادی استفاده میشود تا مزه آنها بهتر شود و افراد بیشتری از این غذاها استفاده کنند. ایرانی‌ها در غذاهای معمول خود نیز نمک زیادی استفاده می‌کنند که اصلا برای سلامتی مناسب نیست. همین نمک می‌تواند موجب افزایش فشار خون شود که فشار خون نیز عامل اصلی بیماری‌های قلبی و عروقی است.

صالحی گفت: باید بیش از اینها به رژیم غذایی مخصوصا برای کودکان و جوانان توجه شود. استفاده از این مواد غذایی به صورت مداوم موجب چاقی و افزایش دور کمر می‌شود که دار آینده برای کودکان خطرساز می‌شود.

مدیر گروه بهداشت محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: نظارت گروه بهداشت محیط از اماکنی که مردم آنها را با نام فست فود می‌شناسند، شامل چهار بخش است. بخش اول شامل نظارت بر بخش‌های ساختمانی شامل تمیز بودن دیوارها، کف و سقف محل، تهویه و نور کافی، کنترل حشرات و ... است.

سیامک شمس‌ افزود: بخش دوم شامل نظارت بر تجهیزات و وسایل مورد نیاز است. بخش سوم شامل نظارت بر بهداشت کارکنانی است که در این اماکن مشغول به فعالیت هستند. این افراد باید دوره‌های بهداشت محیط را بگذرانند و کارت معاینه پزشکی داشته باشند. اعتبار این کارت شش ماهه است و پس از این مدت دوباره باید فرد معاینه شود و از نظر بیماری‌ها چک شود. همچنین این افراد باید دستکش، کلاه و ماسک مناسب استفاده کنند و در این محل‌ها سیگار نکشند.

شمس ادامه داد: بخش چهارم شامل نظارت بر مواد غذایی است که در این مراکز استفاده می‌شود. باید تاریخ تولید و انقضا این مواد کنترل شود و هر ماده خاصی شرایط خاصی برای نگه داری دارد که باید در این مراکز رعایت شود تا مواد غذایی دچار فساد نشود.

وی گفت: 680 مرکز فست فود دارای مجوز رسمی در شیراز فعال است و کارشناسان بهداشت محیط به‌شکل روتن از این اماکن هرماه بازدید دارند، زیرا فست‌فود فروشی‌ها جزو اماکن حساس محسوب می‌شود.

شمس افزود: بیشترین تخلفات در این مراکز شاید بیشتر مربوط به رعایت نکردن بهداشت فردی یا مشکلات مواد غذایی باشد.

وی ادامه داد: برای هریک از تخلفات طبق آیین نامه قانونی داریم. در مرحله اول متخلف به مراجع قضایی معرفی می‌شود. بسته به شدت تخلف جریمه و جزای قانونی برای متخلف در نظر گرفته می‌شود. در مرحله بعد که تخلف تکرار شود شدت برخوردها بیشتر می‌شود. اگر معرفی به مراجع قضایی برای مرکزی بی اثر بود و رویه کار آن مرکز اصلاح نشد، موقتا تعطیل می‌شود تا زمانی که بتواند مشکلات مربوطه را حل کند.

شمس گفت: مراکز فوریت های بهداشت محیط در دو مرکز بهداشت شهدای والفجر و شهدای انقلاب شیراز فعال هستند که شماره آنها به ترتیب 32302303 و 37384040 است. مردم می‌توانند در صورت مشاهده تخلف با این شماره ها تماس بگیرند. همچنین سامانه 1490 نیز پاسخگوی شکایات و نظرات مردم است.

به گزارش ایسنا،‌ تصمیم‌گیری در خصوص مصرف فست‌فودها و شیوه استفاده از این نوع غذا، به مردم باز می‌گردد، اما نکته مهم تعداد فروشگاه‌های ثابت و سیار فست‌فود است که یا مجوز کسب ندارند یا تمام مجوزهای لازم را دریافت نکرده‌اند.

سلامت جامعه یکی از مهمترین اصول در هر اجتماعی محسوب می‌شود و در تمام جوامع دولت مسئول تامین و بسترسازی برای حفظ و ارتقا آن است، سلامتی که در ابعاد مختلف جسمی و روانی باید برای تمام اعضای یک جامعه تامین شود.

در موضوعی نظیر فست‌فودها نیز تنها موضوع سلامت جسم نیست، منظر شهری، نظافت، حفظ حقوق شهروندی و .... بسیاری از مسائل نیز تحت‌الشعاع فعالان این حرفه قرار دارد، به‌طوریکه بسیاری از ساکنان در مجتمع‌های مسکونی که به‌دلیلی در نزدیکی فروشگاه‌های فست‌فودی قرار دارند یا خواسته و ناخواسته، همسایه یک فست‌فودی شده‌اند، از شیوه فعالیت فعالان این حرفه چندان رضایتی ندارند.

برخی از ساکنان مجتمع‌های مسکونی در شیراز که با چنین شرایطی مواجه هستند، معتقدند که هیچ نظارتی بر این جنبه فعالیت فست‌فودها نیست.

یکی از ساکنان در چنین مجتمع‌هایی به ایسنا گفت: شاید برای دیگران قابل تصور نباشد که صدا و لرزش مداوم فن‌های بزرگ تهویه فست‌فودها که بر روی پشت‌بام یک مجتمع نصب می‌شود، چگونه می‌تواند سلامت روانی انسان را ذره ذره مثل بید که تار و پود قالی را می‌خورد، له کرده و از بین ببرد.

مدیر یکی از این مجتمع‌های مسکونی نیز گفت: میزان چربی و مواد دفعی چنین فروشگاه‌هایی موجب آسیب‌های فراوان به سیستم فاضلاب شده و در میان‌مدت ساکنان این مجتمع‌ها را با مشکلات بسیاری مواجه می‌کند که تحمیل هزینه‌های گزاف برای تعمیر و بازسازی و حتی نوسازی تجهیزات انتقال فاضلاب، یکی از آنها‌ست.

این شهروند شیرازی با اشاره به بخشی از مشکلات مجتمعی که مدیریت آن را عهده‌دار است، بی‌اعتنایی برخی از مدیران فست‌فودی‌ها به آسیب‌هایی که بوی تهیه مواد غذایی مختلف در طول ساعات روز برای ساکنان ایجاد می‌کند، هجوم و وفور جوندگان و حشرات موذی و حیوانات ولگرد به‌دلیل تجمیع زباله و شیوه نامناسب دفع زباله‌های انبوه تولید شده توسط این مراکز، مشکلات ناشی از ازدحام همیشگی افراد در ساعات بعدازظهر تا ساعت‌های پایانی شب که زمان استراحت افراد در منازل مسکونی است و سر و صداهای ناشی از این فعالیت را بخش دیگری از این آسیب‌ها عنوان می‌کند.

به‌گزارش ایسنا، نکته مهمی که این شهروند عنوان کرد این است که هیچ دستگاه و نهاد نظارتی در این خصوص پاسخگوی شهروندان نیست، اینکه چرا باید ساختمانی از ابتدا سیستم دفع فاضلابی جداگانه برای محوطه مسکونی و تجاری پیش‌بینی نکرده و در عین‌حال از سوی شهرداری پایان کار دریافت کرده باشد یا اینکه چگونه یک مرکز تهیه و عرضه فست‌فود سلامت روح ساکنان یک مجتمع که در همسایگی آنان قرار دارد را هدف قرار داده است، اما نهادهای بهداشتی به این موضوع در زمان ارائه مجوز و بررسی روند فعالیت، بی‌توجه هستند.

به‌راستی چنین مشکلاتی را چگونه باید پیگیری کرد؟ آیا در موضوع جابه‌جایی مشاغل مزاحم، یا ساماندهی مشاغل، فکری در خصوص این اماکن شده است؟ آیا شهرداری‌ها و مراکز بهداشتی در زمان بازدیدها با ساکنان مجتمع‌های مسکونی که مدام با مزاحمت‌های مختلف اینگونه اماکن مواجه هستند، گفت و گو و رایزنی کرده‌اند.

در کنار تمام معضلات، اشغال معابر، استفاده از پیاده‌روها به‌عنوان محلی برای چیدن میزها و .....