در دل کودکان بذر کینه نکارید

تدبیر24: در این میان کودکانی که عموماً از لحاظ مختلف ضعیف‌تر هستند، بر اساس پیش‌داوری‌های غلط و اخلاقیات حاکم بر خانواده از حقوق یکسانی نسبت به دیگر خواهرها و برادرهای خود برخوردار نمی‌شوند.

‌این رفتار نابرابر، شخصیت انسانی و اجتماعی افراد را زیرپا می‌گذارد و بویژه در کودکان بذر کینه و بدبینی را نسبت به والدین می‌پراکند.

ابوالفضل بیرقی، روانشناس و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام‌نور اراک در منطقه مرکزی، گفت: در سیره ائمه(ع) تبعیض میان کودکان بسیار نکوهش و ممنوع شده ‌ و به جای آن به مساوات بین آنها سفارش شده است.

این روانشناس در اشاره به علل و عوامل این رفتار ناپسند، افزود: اصولاً وقتی در خانواده بچه دومی متولد می‌شود، به طور ناخودآگاه بیشتر توجه پدر و مادر معطوف نوزاد جدید می‌شود و خانواده بیشتر وقت خود را صرف بچه دوم می‌کند که این کار در وهله اول باعث می‌شود بچه اول دچار استرس شود.

بیرقی در اشاره به تأثیر روحیِ این نوع رفتار در کودک تصریح کرد: او فکر می‌کند بچه دوم جای او را گرفته و او دیگر جایی در میان خانواده ندارد، در نتیجه شروع به آزار و اذیت بچه دوم و آزار پدر و مادرش می‌کند.

وی افزود: در چنین مواقعی والدین باید سعی کنند بخشی از وظایف مراقبتی از بچه دوم را به بچه اول واگذار کنند تا این حس که برادر یا خواهر جدید جای او را گرفته، در او بوجود نیاید.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه اشکال تبعیض طبقه‌بندی علمی خاصی ندارد، اظهار کرد: در بسیاری از موارد خانواده‌ها بین فرزند کوچک و بزرگ، فرزند پسر و دختر، فرزندی که تحصیلات بهتری دارد و فرزندی که در این امر ضعیف‌تر است، فرق می‌گذارند.

وی تبعیض را رفتاری ناخودآگاهانه دانست که همیشه آثار مخربی دارد و باعث می‌شود کسی که مورد سرزنش قرار می‌گیرد دچار بی‌اعتمادی و کمبود محبت شده و در زندگی به خوبی پیشرفت نکند.

بیرقی با بیان اینکه این رفتار می‌تواند ریشه در کودکی خود والدین داشته باشد، اظهار کرد: از دیگر دلایل آن وجود تعصبات و باورهای غلط در جامعه ماست که متأسفانه براساس آن برخی خانواده‌ها به فرزند پسر بیشتر از فرزند دختر اهمیت می‌دهند.

وی با اشاره به اینکه شکل ظاهری افراد نیز یکی از عوامل بروز این رفتار است، خاطرنشان کرد: ادعای برخی والدین در این خصوص که هیچ تفاوتی بین بچه‌ها نیست و همه مثل هم‌ بوده و اغلب تظاهر است و متأسفانه تبعیض بین خانواده‌ها بسیار دیده می‌شود.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: مخصوصاً توجه ناعادلانه به فردی که از لحاظ ظاهری زیباتر و سالم‌تر است، حس حسادت و کینه را در دل کودکی که این ویژگی‌ها در او کمتر است، بر می‌انگیزد و باعث می‌شود در آینده، فردی اجتماعی نباشند.

این روانشناس با بیان اینکه این رفتار، ضربه‌های روحی زیادی به کودکان وارد می‌کند، تصریح کرد: فردی که پایین نگه داشته می‌شود، دچار احساس حقارت ‌شده و احساس بی‌ارزشی می‌کند. او اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهد و احساس شکست می‌کند.

‌وی افزود: برعکس، افرادی که خیلی به آنها توجه شده، دچار اعتماد به ‌نفس کاذب می‌شوند و همین عامل باعث می‌شود رفتارهایی را مرتکب شوند که از دید اطرافیان خوشایند نبوده و در نهایت در اجتماع از احترام زیادی برخوردار نباشند.

وی اضافه کرد: حتی ممکن است به دلیل طرفداری بی‌جای والدین، آنها نتوانند در جامعه به خود متکی بوده و در آینده در برخی شرایط نتوانند از خود دفاع کنند.