مذاکره‌ای برای انتقال سوخت صورت نگرفته است

تدبیر24:بهروز کمالوندی با اشاره به نیاز کشورمان به انرژی هسته‌ای اظهار کرد: ما از همکاری کشورهای غربی در این زمینه (ساخت نیروگاه برق هسته‌ای) استقبال می‌کنیم.
وی افزود: نه تنها ایران، بلکه همه کشورهای دنیا به برق هسته‌ای نیاز دارند و در حال حاضر مشاهده می کنیم که کشورهای مختلف همسایه ما در حال تلاش در این زمینه هستند.
وی ادامه داد: در حال حاضر در امارات، چهار نیروگاه 1400 مگاواتی در حال ساخت است، در ترکیه نیز دو مجموعه چهار نیروگاهی در شمال و جنوب این کشور در حال تأسیس است.
معاون سازمان انرژی اتمی کشورمان در مصاحبه با العالم اظهار کرد: ما از همکاری کشورهای مختلف در این زمینه استقبال می‌کنیم و به نظر می‌رسد با توجه به اقبالی که به همکاری با ایران دارند، در آینده از تجربیات شرکت‌های غربی نیز استفاده کنیم.
با توجه به این‌که در آینده تأسیسات متعددی در منطقه خلیج فارس خواهیم داشت، حتما باید در این زمینه همکاری و از تجارب یکدیگر استفاده کنیم
نیروگاه بوشهر کاملا امن است
وی درباره نگرانی‌های احتمالی کشورهای حاشیه خلیج فارس درباره ساخت تأسیسات هسته‌ای جدید ایران در جنوب کشور گفت: ما بارها اعلام کرده‌ایم که تکنولوژی مورد استفاده در نیروگاه بوشهر کاملا امن است و پیش از آن‌که موضوع ایمنی در تأسیسات هسته‌ای برای کشورهای دوست و همسایه ما در منطقه خلیج فارس دارای اهمیت و حساسیت باشد، برای ما از اهمیت و حساسیت برخوردار است و برای ما امنیت زندگی مردم بوشهر و منطقه از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است و حریم ایمنی در تأسیسات بوشهر را دیوار نیروگاه می‌دانیم.
وی با اعلام آمادگی کشورمان برای پاسخگویی به سؤالات کشورهای حاشیه خلیج فارس یا بازدید کارشناسان آن‌ها از نزدیک گفت: تأسیسات هسته ای کشورمان براساس استانداردهای سازمان بین المللی انرژی اتمی ساخته می‌شود و با توجه به اینکه در آینده تأسیسات متعددی در منطقه خلیج فارس خواهیم داشت، حتما باید در این زمینه همکاری و از تجارب یکدیگر استفاده کنیم و نیروی انسانی تربیت و شبکه لازم برای انتقال اطلاعات به همدیگر را ایجاد کنیم و کارهای مشترکی انجام دهیم و شرایط اضطراری را پیش بینی کرده و برای مقابله با آن تمهیدات لازم را ببینیم.
ایران تولید کننده مواد اولیه سوخت است، و ما سوخت 20 درصد را برای رآکتورهای اتمی با کیفیت خوبی تولید کرده‌ایم
مذاکره‌ای برای انتقال سوخت صورت نگرفته
کمالوندی گفت: ما تا به حال هیچ مذاکره‌ای در خصوص انتقال سوخت کشورمان به خارج نداشتیم و این موضوع مطرح نشده است؛ اما آن‌چه مسلم است ایران تولید کننده مواد اولیه سوخت است، و ما سوخت 20 درصد را برای رآکتورهای اتمی با کیفیت خوبی تولید کرده‌ایم.
هدف این است که سوخت نیروگاه‌ها را خودمان تأمین کنیم
وی افزود: سوخت نیروگاه‌ها قدری پیچیده‌تر است و طبیعتا مشارکت روسیه را نیاز دارد، که از سوی آن‌ها موافقت شده و در قالب توافق‌ها متبلور شده است. بهرحال ما باید مباحث فنی را ببینیم تا به این کار سرعت دهیم چون هدف ما این است که تولید کننده سوخت برای نیروگاه‌های خودمان باشیم.
وی با اشاره به ظرفیت‌های ایجاد شده در کشور گفت: نطنز برای تامین نیروگاه بوشهر پیش‌بینی شده بود، که با قرار دادن سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر نطنز می‌تواند در سال‌های آینده دو تا سه نیروگاه را هم تامین کند؛ اگر برنامه‌ریزی‌های ما با اهداف از پیش تعیین شده به خوبی پیش برود، قطعا می‌تواند در سال‌های آینده محقق شود.
اسناد مهم امضا شده میان ایران و روسیه
معاون سازمان انرژی اتمی کشورمان درباره توافق اخیر جمهوری ایران و روسیه درباره ساخت دو نیروگاه اتمی جدید گفت: سفر هفته پیش آقای صالحی به روسیه نتیجه ماه‌ها مذاکره بین دو کشور بود که در آن سه سند امضا شد و می‌توان گفت اسناد استراتژیکی است که روابط دو کشور را در مرحله عطف در تاریخ خود قرار می‌دهد.
وی افزود: یکی از این اسناد در ارتباط با پروتکل الحاقی و موافقتنامه‌ای است که در سال 1992 بین دو کشور امضاء شد. در آن‌جا قرار بود 4 نیروگاه توسط روسیه در ایران ساخته شود، که نتیجه آن همین نیروگاه یکم بوشهر است.
وی تأکید کرد: با توجه به تغییر و تحولاتی که به وجود آمده بود و تعهدات بین‌المللی کشورها از جمله روسیه در زمینه مسؤولیت‌های مدنی و غیره باید بازنگری می‌شد. البته در خود این قرارداد پیش بینی شده بود که اگر لازم باشد بازنگری شود.
کمالوندی خاطرنشان کرد: اینجا علاوه بر این‌که در خصوص 4 نیروگاه صحبت شد امکان افزایش آن به 4 نیروگاه دیگر در نظر گرفته شد، یعنی در حقیقت افق این‌که ایران و روسیه بتوانند در زمینه 8 نیروگاه باهمدیگر همکاری داشته باشند.
وی اظهار کرد: البته 2 نیروگاه قرار است ساخته شود به همین دلیل قرارداد دیگری امضا شد که علی‌القاعده این قرارداد باید ماه‌ها بعد از این پروتکل امضاء می‌شد، اما چون می‌دانستیم این پروتکل به نتیجه خواهد رسید، به طور همزمان کارکردن روی قرارداد احداث 2 نیروگاه را شروع کردیم که این هم به نتیجه رسید و در همان روز امضاء شد که در حقیقت جنبه‌های تجاری و فنی احداث این دو نیروگاه را پیش‌بینی می‌کند.
در افق پیش‌رو در نظر داریم به سمتی برویم که بتوانیم حدود 60 درصد از نیروگاه را در ایران بسازیم
همکاری دو کشور در زمینه تولید سوخت
وی ادامه داد: سند سوم امضاء شده که بسیار هم مهم است، برای همکاری دو کشور در زمینه سوخت در ایران هست. سوخت یا اجزای سوخت که هم می‌تواند به صورت مجتمع باشد و هم می‌تواند اجزای سوخت باشد، که بعد اسمبل و مونتاژ می‌شوند.
معاون سازمان انرژی اتمی تأکید کرد: این گام بسیار بزرگی بود که البته ما موافقتنامه‌ای داشتیم که در سال 1992 به تصویب مجلس هم رسیده و همکاری‌ها را با روسیه مشخص می‌کند، که در یکی از مواد آن بند ششم پیش‌بینی شده که دو کشور در زمینه چرخه سوخت، محیط زیست، اکولوژی، با همدیگر همکاری کنند که در حقیقت این یادداشت تفاهم که عنوانش توسع همکاری های صلح آمیز ایران و روسیه است.
وی خاطرنشان کرد: در این یادداشت تفاهم گفته شده است که دو طرف در زمینه fabrication of fuel or it’s elements in Iran یا همان تولید سوخت یا اجزای سوخت در ایران همکاری می کنند. طبیعتا این امر نیازمند مذاکرات فنی، تشکیل گروه ها است. بلافاصله نامه‌ای به آقای اسپاسکی همتای خودم در روس اتم فرستادم که ما این گروه‌ها را هرچه زودتر تشکیل دهیم که بتوانیم همزمان با مسائل نیروگاهی، کار را در این زمینه جلو ببریم.
وی اظهار کرد: نکته مهم در این قضیه این است که ایران و روسیه توافق کردند که نیروگاه‌هایی که طراحی روسیه را دارند و در ایران ساخته می‌شود بتواند از سوخت‌هایی که توسط دو کشور و در ایران تولید شده استفاده کنند. این گام بسیار بزرگی است همان‌طور در مباحث نیروگاهی پیش‌بینی شده است که در جایهایی که امکان مشارکت شرکت‌های ایرانی است و شرکت‌هایی ایرانی توانایی دارند، کار به شرکت غیرایرانی واگذار نشود.
معاون سازمان انرژی اتمی کشورمان ادامه داد: به این مفهوم که سهم ایران از خدمات، تجهیزات، طراحی در نیروگاه دوم و سوم به تدریج افزایش پیدا کند، چیزی حدود 35 تا 40 درصد ممکن است سهم شرکت‌های ایرانی باشد.
وی گفت: در افق پیش‌رو در نظر داریم به سمتی برویم که بتوانیم حدود 60 درصد از نیروگاه را در ایران بسازیم؛ این امر به معنای آن است که ایران جزو سازندگان نیروگاه در دنیا خواهد شد. این البته چیزی است که ما ظرف امسال و چند سال آینده بخواهیم به آن برسیم، اما افقی است که در پیش رو داریم؛ و به نظر می‌رسد با توجه به توانایی هایی که در کشورمان داریم و روس‌ها به خوبی مطلع هستند، این اقدامی است که ذهنی نیست و در واقع هم قابل تحقق است و ان‌شاء الله به این سمت پیش خواهیم رفت.
پیش‌بینی درباره زمان ساخت نیروگاه‌ها
وی خاطرنشان کرد: پیش‌بینی ما برای ساخت سایر نیروگاه‌ها در حدود 7 تا 8 سال است؛ البته نیروگاه دوم دو سال بعد شروع می شود یعنی بعد از ده سال ما دارای دو نیروگاه با بیش از 1000 مگاوات قدرت خواهیم داشت البته قدرت حرارتی آن سه برابر قدرت الکترونیکی آن است پس می‌توان گفت نیروگاه عظیم و مهمی است و این پیش‌بینی را هم انجام داده‌ایم که با ایجاد آب شیرین کن در بوشهر، پاسخگوی نیاز مردم این منطقه باشیم.
وی درباره زمان ساخت نیروگاه اظهار کرد: این نیروگاه‌ها از نسل +3 هستند و پیش‌بینی‌های لازم را به لحاظ ایمنی دارند؛ و تفاوت نیروگاه اول با این نیروگاه‌ها این است که در نیروگاه اول ما یک طراحی نیمه کاره را داشتیم و در واقع می‌توان گفت آن اتفاقی که افتاد، خاص همان نیروگاه طراحی شد برای همین هم زمان برد.: اما نیروگاه‌های جدید از روی مدل ساخته می‌شوند که در کشورهای مختلف از آن استفاده می‌شود؛ مثلا از همین مدل 2 نیروگاه در هند اکنون کار می‌کند و همین هندی‌ها اکنون 2 نیروگاه دیگر به روس‌ها سفارش دادند و توافق کردند.

مکان نیروگاه های جدید
کمالوندی تأکید کرد: کار طراحی زمان زیادی نخواهد برد و مکان ساخت آن‌ها نیز از پیش مشخص شده و قرار است در کنار همین نیروگاه بوشهر یک ساخته شود. الان در همه جای دنیا دو تا چهار نیروگاه را کنار هم می‌سازند تا از زیرساختهای مشترکی استفاده کنند. این پیش‌بینی در نیروگاه بوشهر هم قبلا شده و این ظرفیت در آن‌جا وجود دارد که بتوان این دو نیروگاه در بوشهر و همان محدوده ساخته شود و البته نیروگاه‌های بعدی را باید در مناطقی غیر از بوشهر بسازیم.

زمان مورد نیاز برای ساخت نیروگاه‌های جدید
وی در پاسخ به سؤالی درباره نگرانی‌ها از تأخیر روسیه در بنای نیروگاه‌های جدید با توجه به تجربه عملی در نیروگاه بوشهر، گفت: برای بنای این نیروگاه هشت سال زمان پیش‌بینی شده است و با توجه به این‌که نیروگاه دوم، دو سال بعد شروع می‌شود، این بدان معناست که نیروگاه اول هشت سال بعد و نیروگاه دوم، 10 سال بعد ساخته خواهند شد. ساخت نیروگاه اول بنا به دلایل فنی و دلایل سیاسی در آن دوره و عدم همکاری کشورهای غربی، به طول انجامید. دلیل آن نیز این بود که بخشی از این نیروگاه طراحی غرب بود. از سوی دیگر در آن زمان، نیروهای متخصص داخلی برای کار در نیروگاه‌ها، به اندازه کافی نبود و همزمان باید کارهای آکادمیک نیز انجام می شد که خوشبختانه در این زمینه بسیار پیشرفت کرده‌ایم و افراد تحصیلکرده و متخصص فراوانی داریم که به راحتی می‌توانیم در این زمینه ایفای نقش کنیم. شمار زیادی از کارشناسان ما به روسیه رفته اند. عامل تأخیر در نیروگاه اول، علاوه بر ملاحظات فنی، ملاحظات سیاسی و عدم همکاری کشورهای غربی بود. برای نمونه قرار بر این بود که پمپ از آلمان وارد شود، اما با توجه به این‌که این کشور همکاری نمی‌کرد، می‌بایست پمپ جدیدی، طراحی و ساخته می‌شد و عدم همکاری طرف غربی و این طراحی‌ها، باعث تأخیر در روند ساخت می‌شد.

ضمانت برای جلوگیری از تأخیر در ساخت نیروگاه‌های جدید
وی با اشاره به این‌که «درصدد توجیه همه تأخیرهای صورت گرفته در ساخت نیروهای هسته‌ای بوشهر نیست» تصریح کرد: بخش مهمی از این تأخیرها قابل توجیه است و ما پیش‌بینی‌های لازم را در این زمینه کرده‌ایم و ضمانت‌های بانکی لازم را دریافت کرده‌ایم که در صورت تأخیر، این ضمانت‌ها عامل فشاری بر پیمانکار خواهند بود تا پروژه ای را که متعهد به انجام آن شده، به موقع تحویل بدهد.
معاون سازمان انرژی اتمی کشورمان در پاسخ به سؤالی درباره استفاده مجدد از تجربیات روسیه در زمینه ساخت نیروگاه‌ها و علت عدم بنای تأسیسات هسته‌ای براساس پیشنهادهایی که در گذشته از سوی کشورهای غربی مطرح می‌شد گفت: ما هم‌اکنون نیز در این زمینه برای همکاری با کشورهای غربی آمادگی داریم و بر این باوریم که آن‌ها از نظر تکنولوژیکی شرایط خوبی دارند و از سوی دیگر، به این زمینه نیاز دارند.