همدلی داخلی، افزایش قدرت دیپلماسی

تدبیر24:دکتر مصطفی مطهری - آنچه پیرامون مذاکرات هسته ای ایران با گروه 1+5 بیش از همه بدان پرداخته شده موضع طرفین درگیر در این مذاکرات بوده است که هر یک از این طرفین مطالبات و منافع خاص خود را طلب نموده و دنبال می کنند. اما آنچه در این نوشتار ما در پی تحلیل و تبیین آن هستیم و کمتر بدان پرداخته شده است چشم اندازهای آینده پژوهانه هسته ای محور در گفتمان هسته ای نمایندگان و تیم مذاکره کننده هسته ای ایران و دولت تدبیر و امید می باشد.

واقعیت امر این می باشد که چالش هسته ای ایران با غرب از همان ابتدای تشکیل کابینه دولت اعتدالی امید مهم ترین دغدغه بوده است. در واقع بردن مذاکرات به سطح وزرای خارجه کشورهای مذکور نشان از اهمیت و حل موضوع هسته ای کشور برای دولت می باشد؛ چرا که گره گشایی در این موضوع نه تنها بر ثبات سیاست خارجی کشور کمک خواهد کرد بلکه به مثابه نوشدارویی التیام بخش بر حل معضلات اقتصادی در داخل کشور خواهد بود و یک سامان اقتصادی را به همراه خواهد داشت. لذا تاکید بر این موضوع از نگرشی توامان برونی و درونی بر اهمیت دوچندان و چند وجهی مذاکرات افزوده است.

آنچه در تحلیل نقش نگرش دانش محور دیپلماتیک بر مهارت های دپیلماتیک نمایندگان ایران مورد واکاوی است اهمیت فضای اجماع داخلی بر موفقیت در مذاکرات پیش رو است. در واقع وجود این گفتمان همدلی در بین تمامی ملت ایران خود بر میزان قدرت دیپلماسی ایران در برابر کشورهای درگیر درآن بطور قابل توجهی افزوده است.

با توجه به آنچه در زمینه موضوع هسته ای در سالیان گذشته و در دولت های قبل اتفاق افتاد این نکته را باید مورد عنایت قرار داد سیاستگذاری های ناثواب، بسترهای بین المللی را برای ورود نمودن برنامه هسته ای ایران به یک بحران بین المللی را فراهم نمود. چرا که در تبیین متغیر های کلیدی و دال های مرکزی در هرنوع تصمیم سازی سیاسی و تصمیم گیری مدیریتی در ارتباط با سیاست خارجی، باید مهارت مدیریتی و ابزاری دیپلماتیک را ارزیابی و سنجش یابی نمود. به بیانی دیگر حال مدیتریتی زمینه ساز صعود و یا افول سیاست خارجی یک کشور محسوب می گردد. در واقع این تصمیم سازی مدیتریتی است که فضا و میدان فرصت سازی را میسر می سازد در حالی که در تصمیمات اتخاذ شده از سوی دولت های قبل در ایران در خصوص برنامه هسته ای نه تنها فرصت سازی صورت نگرفت بلکه در بهینه کردن فرصت نیز قصوری سهوی صورت گرفت.

اکنون در مقطع کنونی نقش هیئت مذاکره کننده ایرانی قبل هر چیز صیانت از دستاوردهای هسته ای کشور و تامین منافع هسته ای کشور از یکسو و نیز عبور کشور از بحران تحریم ها و تهدیدات پیرامون کشور از سوی کشورهای غربی می باشد؛ بطوریکه موضوع تشدید تحریم ها از سوی غرب به طور فزاینده ای با مفهوم تهدید برای امنیت و منافع ملی پیوند خورده است.

سخن پایانی اینکه چشم اندازهای دیپلماتیک ایران در این مذاکرات دستیابی به منافع حداکثری ملی با توجه به ارزش های اسلامی و انقلابی کشور می باشد که همگی در سایه نقش فعال دیپلماسی کشور با توجه به روند مذاکرات قابل دستیابی می باشد. فلذا نکته اساسی و بنیادی مورد توجه این است که توان دستگاه دیپلماسی کشور در این مذاکرات را نه تنها مهارت های دیپلماسی و چانه زنی های دپلماتیک بلکه حمایت ملی را نیز همراه و پشتوانه خود کرده است. مع الوصف پایان ضرب العجل هسته ای غرب زمانی می تواند بر کام ایران و ایرانیان شیرین باشد که اجماع ملی داخلی را فدای قصور فردی و گروهی و یا حزبی و جناحی نکنیم.