دود کردن خودکفایی بنزین

تدبیر24 : وزیر نفت دولت یازدهم در دو هفته اخیر بار دیگر دستور واردات بنزین را صادر کرده است. بیژن زنگنه علت آغاز مجدد واردات بنزین پس از خودکفایی دو سال گذشته را افزایش مصرف عنوان کرده است.

استدلالی که این عضو کابینه دولت یازدهم مطرح کرده در ظاهر، قانع‌کننده به نظر می‌رسد. او گفته است: «در حال حاضر با توجه به آنکه میزان مصرف بنزین نسبت به تولید آن اختلاف چند میلیون لیتری دارد ما اقدام به واردات کرده‌ایم.»

رسانه‌های حامی دولت یازدهم نیز در دفاع از واردات بنزین گزارش داده‌اند که «از ابتداي سال جاري تاکنون متوسط مصرف بنزين ايران با ثبت رشدي حدود 7 درصدي به حدود 70 ميليون ليتر در روز رسيده است.

آمارهاي رسمي شرکت ملي پخش فرآورده‌هاي نفتي نشان مي‌دهد در دو هفته گذشته تاکنون حتي رکوردهاي مصرف روزانه بيش از 80 ميليون ليتر بنزين در روز هم به ثبت رسيده است و پيش بيني مي‌شود همزمان با آغاز فصل بازگشايي مدارس متوسط مصرف بنزين ايران کماکان به رشد افسارگسيخته خود ادامه دهد.

در حال حاضر ظرفيت توليد بنزين در پالايشگاه‌هاي نفت حدود 65 تا 67 ميليون ليتر در روز است. با اين وجود از ابتداي سال جاري تاکنون علاوه بر توليد به طور متوسط روزانه 7 تا 10 ميليون ليتر بنزين در مجتمع‌هاي پتروشيمي مابقي نياز بنزيني کشور از محل برداشت از مخازن استراتژيک تامين شده به طوری که هم اکنون حجم ذخاير استراتژيک بنزين کشور کاهش يافته است. بنابراین واردات، لازم است.»

غلامرضا مصباحي‌مقدم - رئيس کميسيون برنامه و بودجه مجلس – هم در سخنانی از واردات دوباره بنزین دفاع کرده و گفته است: «اگر وزير نفت صلاح بداند که بايد در شرايط فعلي واردات بنزين انجام شود، مشکل قانوني ندارد.» اين نماينده مجلس با تاکيد بر اينکه باتوجه به اينکه در دو سال اخير قيمت بنزين هيچ افزايشي نداشت و تورم، ارزش هر ليتر بنزين را به 50 درصد کاهش داده است، تصريح کرده است: «بنابراين در صورتي که قيمت بنزين هم اکنون اصلاح نشود ممکن است اگر امروز نياز کمي به واردات داشته باشيم، فردا اين نياز افزايش يابد.»

این در حالی است که در سال‌های اخیر با اجرای سهمیه‌بندی بنزین، افزایش ظرفیت پالایشگاهی، استفاده از ظرفیت صنایع پتروشیمی و اجرای هدفمندی یارانه‌ها کشور توانست به خودکفایی در تولید بنزین دست یابد. تا پیش از اجرای این طرح‌ها، وزارت نفت براي مثبت کردن تراز عرضه و مصرف بنزين مجبور به واردات سالانه 4 تا 6 ميليارد دلار بنزين بود به طوری که در حد فاصل سال‌هاي 85، 86، 87 و 88 به ترتيب روزانه 29، 19، 23 و 22 ميليون ليتر بنزين وارد کشور مي‌شد.

با توجه به پیشرفت‌های صنعت پالایشگاهی کشور در سالیان اخیر که نهایتاً به خودکفایی بنزین انجامید، تمرکز وزارت نفت دولت یازدهم در همان ماه اول کارش بر واردات بنزین، عجیب به نظر می‌رسید.

در ورای آمار و ارقامی که دولتی‌ها برای اقناع افکار عمومی درباره لزوم واردات مجدد بنزین مطرح می‌کنند، حقیقت آن است که از زمان بازگشت زنگنه به وزارت نفت، پیش‌بینی می‌شد که به زودی و به بهانه‌ای واردات بنزین مجدداً از سر گرفته شود. دلیل آن هم مشخص بود، جناب شیخ‌الوزرای روحانی اساساً به خودکفایی بنزین اعتقاد ندارد.

کافی است به مواضع پیشین وی نسبت به اقدامات دولت احمدی‌نژاد در جهت تحقق خودکفایی بنزین نگاهی انداخته شود تا صحت این ادعا مشخص شود.

مثلاً او در سال 1385 که دولت نهم برنامه چندساله حرکت به سمت خودکفایی بنزین را کلید زد، با صراحت با این برنامه مخالف بود و اعتقاد داشت کشور توان خودکفایی در بنزین را ندارد. به این سخنان او توجه کنید: «اگر دولت بخواهد مصرف فزاینده بنزین را در هر سال که 6 تا 7 میلیون لیتر بیشتر از سال گذشته است، پوشش دهد باید 40 تا 45 هزار بشکه نفت را هر روز به این امر اختصاص دهد. به معنای دیگر ما باید سالی یک پالایشگاه 150 هزار بشکه ای بسازیم که از نظر توان صنعتی و مالی کشور غیر ممکن است.

سرمایه گذاری باید بازگشت داشته باشد، از این رو باید زنجیره تولید و توزیع را با هم داشته باشیم که اکنون فاقد زنجیره توزیع هستیم به این همین علت تولید برای ما صرفه اقتصادی ندارد پس همان بهتر که بنزین به کشور وارد شود. اما با قیمت واقعی به فروش برسانیم تا کشور دچار بحران نشود».