آرمانگرایی محض و خالی از واقع گرایی ممکن است هر بلایی را بر سر کشور بیاورد، هیچگاه در تاریخ اسلام پیروزی و پیشرفتی حاصل نشده جز با اعتدال و واقع گرایی اسلامی و از افراطی گری نیز هیچگاه خیر و برکتی حاصل نشده و نخواهد شد
تدبیر24:آیت الله هاشمی رفسنجانی با بیان اینکه هرگز در تاریخ اسلام، پیشرفتی با افراطی گری حاصل نشده است، تاکید کرد: مبنای تصمیمات نظام اسلامی، واقع گرایی است نه آرمانگرایی افراطی.
در گزیده سخنان ایشان در مرداد 92 آمده است:
با گسترش اعتدال در جامعه و افزایش و اقبال هر چه بیشتر مردم به آن، قطعا جایگاه متزلزل خشکه مقدسی ها بیش از پیش تحلیل خواهد رفت،از طرف دیگر نیز برخی اسلامشناسها، حوزهها و حتی افراد حزباللهی هم كمكم احساس میكنند بعضی سختگیریها جواب نمیدهد و اگر بر آن اصرار کنند از جامعه اسلامی چیزی جز عدهای قلیلی برایشان باقی نمیماند.
شعارهای بلند وعمل های کوچک مهم ترین شاخص جریانهای تندرو است ولی جامعه هم به طرف اعتدال بیشتر خواهد رفت. مردم در حال تحصیل هستند. دانش و اطلاعات آنها زیاد میشود. كارهای شعاری از این نوع این انبوه تودهها را برای یك هدف خاص به صورت موجی بسیج كنند، در آینده سخت میشود. مبنای جامعه آینده ایران اسلامی گردش صحیح تر و شفاف تر اطلاعات با هدف اقناع حداکثری مردم خواهد بود.
فلسفه نوآوری تاریخی و بدیع حضرت امام(ره) در تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام همین موضوع بود که ریل انقلاب اسلامی به سوی آرمانگرایی متوهمانه منحرف نشود.مهم ترین شاخص اعتدال در حضرت امام(ره) توجه خاص ایشان به نگاه کارشناسی بود. در خاطرم جمله ای تاریخی از ایشان هست که نظر کارشناسی مجمع را حتی اگر خلاف نظر خودم هم باشد می پذیرم. از اعتدال امام(ره) درسهای بزرگی در تاریخ ثبت شده است.
فقط کافی است در مقطع تاریخی قبول قطعنامه 598 نتایج واقع گرایی اسلامی و اعتدال تصمیم گیری در حضرت امام(ره) را بررسی کنید و در نقطه مقابل آن تصور کنید که اگر قرار بود تصمیمات نظام بر مبنای آرمانگرایی افراطی اتخاذ می شد چه سرنوشتی در انتظار ایران اسلامی بود؟. آرمانگرایی محض و خالی از واقع گرایی ممکن است هر بلایی را بر سر کشور بیاورد. از یاد نبریم که هیچگاه در تاریخ اسلام پیروزی و پیشرفتی حاصل نشده جز با اعتدال و واقع گرایی اسلامی.از افراطی گری نیز هیچگاه خیر و برکتی برای جوامع اسلامی حاصل نشده و نخواهد شد.
اصل اسلام واقعگراست. این واقعیت برای من خیلی روشن است و نمیخواهد آنچه را كه خداوند در فطرت انسان گذاشته، ندیده بگیرد. معنای دین فطری این است.به جلو كه میرویم، با تغییر شرایط باید تغییر موضع بدهیم. پیامبر(ص) و ائمه (ع) ما اینگونه بودند. حتی نسخ در احكام قرآن هم هست.مبانی ما واقعا قوی است. یعنی هرچه پیش میرویم، به طرف شناخت بهتر است. با منطبق كردن اسلام با شرایط روز و براساس اعتدال پیش میرویم. افراد افراطی از هر دو طرف همیشه خواهند بود. بعضیها به این مقدار اعتدال قانع نمیشوند اما مزاج جامعه به طرف اعتدال میرود.
یقینا در آینده جهان اسلام به این تفکر و تلقی اسلامی نگاه ویژه ای خواهند داشت. شاید به همین خاطر باشد که از زمان تشکیل مجمع تا امروز افراطی ها هرگز تصور مثبتی نسبت به جایگاه آن نداشته و ندارند.چرا که اصولا در دایره خارج از اعتدال اسلامی و اسلام واقع گرا، تشخیص مصلحت محلی از اعراب ندارد ولی با تحکیم جایگاه واقعی گرایی اسلامی در روش و منش سیاست خارجی جمهوری اسلامی در زمانه ای که اکثر کشورهای اسلامی از تندروی ها و افراط گری ها در رنج اند حتما شاهد اقبال خوبی به واقع گرایی اسلامی از سوی جمهوری اسلامی خواهیم بود.