صادرات نفت یا واردات گردشگر

تدبیر24: شبکه مجازی استان در نگاه خود به این مقوله افزوده است: بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری، ایران رتبه دهم جاذبه های باستانی و تاریخی و رتبه پنجم جاذبه های طبیعی را در جهان دارد و مهم تر اینکه یکی از امن ترین کشورهای منطقه و جهان از لحاظ امنیت برای گردشگران خارجی است.

با این وجود، گردشگری در ایران هرگز و هرگز به عنوان یک صنعت شناخته نشده است. بر اساس آمارهای رسمی، سهم ایران از درآمدهای صنعت گردشگری در جهان کمتر از یک درصد است که رقم بسیار ناچیزی به شمار می آید.

عدم توسعه گردشگری در کشور، دلایل متعددی دارد. فارغ از دلایل سیاسی آن که به نوع نگاه دولت های غربی به کشورمان و نیز تبلیغات منفی علیه ایران در دنیای غرب مربوط می شود، می توان از مواردی چون نبود بسترهای اقتصادی مناسب در ایران برای جذب سرمایه گذاری در ساخت هتل و سایر صنایع جانبی این حوزه، تبلیغات ضعیف، بازاریابی نامناسب و نبود شرایط فرهنگی لازم برای حضور گردشگران خارجی در کشور نام برد.

دکتر حسن روحانی رییس جمهوری در زمان تبلیغات انتخاباتی و نیز پس از انتخاب به عنوان رییس جمهور، بارها بر اولویت داشتن توسعه گردشگری در دولت تاکید کرده است.

رییس جمهور اردیبهشت ماه سال 92 در جریان تبلیغات انتخاباتی خود در کرج، گفته بود: توریسم صنعتی بسیار مهم است، ترکیه 32 میلیون نفر گردشگر در سال 2012 داشته است، کشور ایران هم از نظر تنوع آب و هوایی و هم به لحاظ جاذبه های توریستی وضعیتی به مراتب بهتر از ترکیه دارد و حساب کنید در صورتی که هر گردشگر 10 هزار دلار همراه خود برده باشد چه سود سرشاری نصیب این کشور شده است.

گفته می شود به ازای ورود هر گردشگر 9 فرصت شغلی ایجاد می شود و این فرصت خوبی برای کاهش بیکاری در کشور است.

وی همچنین با رد تفکری که ورود گردشگر به ایران یا بازدید ایرانیان از سایر کشورها را موجب پرواز دین و ایمان و اخلاق مردم آن جامعه می دانند، آسان کردن زمینه حضور گردشگر در کشور را به نفع اقتصاد، انقلاب و رفع چهره نادرستی که در برخی کشورها از ایران ترسیم شده است، دانست.

اخیرا با بهبود روابط بین المللی و ورود قطار گردشگران اروپایی به کشور، امیدهایی برای صنعت گردشگری ایجاد شده؛ از سوی دیگر، سازمان جهانی جهانگردی به روال هر سال،

دو هفته قبل، فهرستی از 50 کشور برتر دنیا از نظر تعداد ورود گردشگران خارجی ارائه کرد که ایران برای اولین بار پس از انقلاب اسلامی در سال 2013 رتبه 48 را در این فهرست به دلیل جذب 4 میلیون و 700 هزار گردشگر خارجی کسب کرد.

اما واقعیت آن است که تا رسیدن به نقطه مطلوب، فاصله بسیار است. به نظر شما دلایل عدم استفاده بهینه از ظرفیت های گردشگری کشور و راه حل توسعه گردشگری در حدی که با آن بتوان هم وابستگی کشور به صادرات نفت و آمار بیکاری را همزمان کاهش داد، چیست؟

مسعود سلطانی فر معاون رییس جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در این زمینه می گوید: ظرفیت های ما در مقایسه با موج ورود گردشگران به ایران با محدودیت هایی مواجه بوده است. بیش از 900 پروژه با هزینه ای 200 میلیون دلاری در حال حاضر در دست ساخت و اجرا هستند با این حال، هنوز هم شکافی بزرگ در بازار صنعت گردشگری ایران دیده می شود.

میزان هتل های پنج ستاره و امکانات بخش حمل و نقل برای میزبانی از گردشگران کافی نیست. به دلیل تحریم های وضع شده علیه ایران محدودیت هایی نیز برای بهبود و ارتقای وضعیت ناوگان حمل و نقل هوایی ایران وجود دارد.

در 3 ماهه تابستان که فصل گردشگری محسوب می شود یک میلیون و 497 هزار نفر گردشگر خارجی وارد ایران شدند و یک میلیون و 417 هزار نفر از ایران به کشورهای خارجی سفر کردند و به این ترتیب برای اولین بار آمار ورودی ها به کشور نسبت به خروجی ها پیشی گرفت.

این روند خوشبختانه در مهر نیز اتفاق افتاد و ورود گردشگران خارجی به کشور در مهر 30هزار نفر بیشتر از گردشگران خروجی بود.

ورود 4 قطار کشوری به کشور مؤید امنیت بالایی است که در کشور وجود دارد که باعث می شود گردشگران متمول آمریکایی، کانادایی، استرالیایی و اروپایی قبول می کنند که 1500 کیلومتر را با قطار داخل خاک ایران سفر کنند بدون اینکه از ناامنی بترسند.

مرتضی رحمانی موحد معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این زمینه اظهار کرد: توسعه گردشگری ایران نیازمند اقدامات فرابخشی است

وی افزود: توسعه گردشگری ایران با همه مختصات و ویژگی ها نیازمند اقدامات فرابخشی و فرادستگاهی است. اقدامات بخشی و دستگاهی و حوزه ای هیچ کمکی به توسعه این صنعت نمی کند.

ایران ظرفیت های فراوانی دارد که وجود بارگاه منور رضوی، تخت جمشید به عنوان شاهکار معماری، مساجد و کاخ های نقش جهان، چغازنبیل، حجاری های بی ستون و گنبد طلای حرم رضوی، کاشیکاری های مسجد گوهرشاد، طبیعت زیبا تا توریست سلامت همه از جمله این قابلیت ها است. همه این ظرفیت ها چشم انداز باشکوهی را پیش روی هرگردشگر و مسافر داخلی و خارجی تصویر می کند.

نباید بخش خصوصی، عمومی و دولتی و تمامی فعالان عرصه خدمات خود را بی نیاز از ایده ها، ابتکاراتی که در حوزه های علمی می جوشد، بدانند. ظرفیت های علمی گسترده ای در کشور وجود دارد اما نگاه بخشی مانع از ایجاد هم افزایی همه بخش های فعال در این حوزه می شود. هر زمان که ساز و کارهای درستی برای پیوند بین این دو ایجاد شود نه تنها گردشگری که همه امور روند رو به رشد و توسعه فزاینده ای را طی خواهد کرد.

سیدمحمد بهشتی رییس اسبق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بر این نکته تاکید می کند که «چهره خود را در افکار عمومی دنیا بازسازی کنیم.»

بهشتی گفت: مسلما تمام اقداماتی که جنبه لجستیک دارد، چه در زمینه صدور ویزا، چه در زمینه برقراری خطوط هوایی و ارتباطات و حمل و نقل مناسب و چه در امکانات خدماتی که در داخل ایران می تواند وجود داشته باشد، اینها بی تاثیر که نیستند، خیلی هم تاثیر دارند اما تاثیر اصلی را ظرفیت ذاتی و این تغییر رویکرد رسانه های خارجی دارند. در واقع دارند یکجور تخفیف می دهند در تخریب چهره کشور ما. هرچقدر بتوانیم در جهت بازسازی چهره خودمان در افکار عمومی دنیا اقدام و اصلاح و همین واقعیتی که وجود دارد را با همه زیر و بالایش بیان کنیم، مسلما هزاران بار جذاب تر است از چهره یی که از ما ساخته شده. شما شواهدش را ببینید تقریبا می شود گفت هیچ گردشگر خارجی نیست که به کشور ما بیایید و شگفت زده کشور ما را ترک نکند.

در عین اینکه ما برایش برنامه ریزی نکردیم که خیلی چیزها را نبیند و خیلی چیزها را ببیند. گردشگر با حضور سیاری در سرزمین ما، می بینیم که آنچنان به هم می ریزد که تصاویری که رسانه های غربی در ذهنش ایجاد کرده اند، به هم می ریزد. می توان گفت 99 درصدشان شگفت زده سرزمین ما را ترک می کنند. کافی است این تصور در رسانه های بین المللی ارائه شود وما هم مدیریتی کنیم که زمینه برای تخریب توسط آنها دست شان ندهیم، در عین حال کارهای ایجابی هم بکنیم که چهره واقعی خود را نشان دهیم. این اقدامات قطعا در رونق پیدا کردن سفر مردم به کشورمان تاثیر دارد.

رضا ابراهیمی مقدم مدیر فروش و بازرگانی هتل هما تهران گفت:

مسائل رفتاری نقش موثری در افزایش گردشگر دارد.

وی گفت: با توجه به اینکه ایران ما جزء 10 کشور اول دنیا از نظرجاذبه های طبیعی وتاریخی است پس پتانسیل مناسب را برای جذب گردشگر داریم.

اگر ما سازوکاری را فراهم کردیم برای ورود باید زیرساخت ها را نیز بهبود ببخشیم، مهم ترین این زیر ساخت ها آموزش نیروهای متخصص و فرهنگسازی در این زمینه است،

به عقیده من مسائل رفتاری نقش موثری در افزایش حضور گردشگر در کشور خواهد داشت که ما در حال حاضر در این زمینه ضعف های بی شماری داریم، همچنین ایجاد مراکز اقامتی، رفاهی و تفریحی در کنار جاذبه های متعدد طبیعی و تاریخی نقش موثری را در جذب توریسم ایفا خواهد کرد.

باید دید ایران از آمدن گردشگر چه می خواهد، خیلی ها دوست دارند به ایران بیایند و بسیاری از گردشگرانی که با واهمه به دلیل تبلیغات منفی کشورهای غربی وارد کشورمان می شوند، تصورات و پیش فرض هایشان درباره ایران و تبلیغات بدی که از کشورمان در رسانه های غربی می شود فرو می ریزد.

ما باید در مقابل این تبلیغات با ایجاد یک کانال مخصوص گردشگری و کمک گرفتن از دیگر رسانه های جمعی تبلیغات مثبتی را از کشورمان ارائه دهیم.

ابراهیم پورفرج رییس هیات مدیره جامعه تورگردانان کشور هم معتقد است که نباید به خاطر افزایش تقاضاها برای سفر به ایران قیمت خدمات را افزایش دهیم.

وی گفت: نگران هستم اتفاقی که در میانمار افتاد و گردشگران را سرخورده کرد، در ایران شاهد باشیم. تاکنون بامخالفت دولت های خارجی برای سفر گردشگران به ایران مواجه بودیم که خوشبختانه با سیاست های دولت آقای روحانی امروز این مانع بزرگ برداشته شده است اما اگر گردشگران خارجی به ایران سفر کنند و نبود امکانات، عدم سرویس دهی مناسب و نبودن اماکن اقامتی مجهز آن ها را سرخورده کند دیگر نمی توان کاری کرد.

ما نباید به خاطر افزایش تقاضاها برای سفر به ایران دچار توهم شده و بی رویه قیمت ارائه خدمات خود را افزایش دهیم زیرا در این حالت حتی با تبلیغ دو برابر نیز نخواهیم توانست گردشگر ناراضی از این وضعیت را دوباره به کشور بازگردانیم. نکته مهم دیگری که مسوولان دولتی باید مورد توجه قرار دهند این است که در ماه های توریستی بین المللی همچون فروردین،اردیبهشت،خرداد و شهریور و مهر و آبان نباید هتل ها در شهرهای پر متقاضی به بهانه برگزاری سمینارها و کنفرانس های داخلی اشغال شود و این چیزی است که ما در اروپا و همه جای دنیا شاهد آن هستیم.

محمدمهدی درویشان پور کارشناس مدیریت استراتژیک، برخورداری از توان گردشگری ایران را آرزوی بسیاری از کشورها می داند.

وی گفت: ایران در زمینه گردشگری هم از منظر جاذبه های طبیعی و زیست محیطی و هم از منظر فرهنگی و آثار باستانی از پتانسیل های منحصر به فردی برخوردار است که آرزوی بسیاری از کشورها بوده و هست.

پورفرج اظهار کرد: اما با مطالعاتی که در این حوزه صورت گرفته موانعی نمایان شده که به برخی از عناوین آن اشاره می کنم:

عدم توجه خاص به گردشگری در برنامه ی پنجم توسعه و عدم تخصیص بودجه ی کافی نبود آمار دقیق از گردشگران و انجام نشدن پروژه های اصولی در این حوزه عدم وجود زیر ساخت های کافی

مشکلات فراوان حمل و نقل درون شهری و بین شهری عدم وجود تبلیغات و بازاریابی اصولی و هم چنین سیستم بازاریابی حرفه ای و نوین ایجاد سیمای منفی از ایران در جهان توسط برخی کشورها

موانع فرهنگی و فقهی کاغذبازی های فراوان و طاقت فرسای گردشگران خارجی بدشناسی و ناشناسی واژه ی بازاریابی در این حوزه فقدان استفاده از تجارب گذشته و عدم استفاده از خبرگان این حوزه اشتباه فاحش در انتخاب بازارهای گردشگری عدم نظام آموزش بازاریابی حرفه ای و فرهنگ سازی عمومی

تیتزیانا چاواردینی مردم شناس و روزنامه نگار ایتالیایی نظر متفاوتی دارد و می گوید: مردم ایران باید زبان انگلیسی را بیشتر یاد بگیرند.

وی گفت: وقتی ما سوار تاکسی می شویم اغلب افراد بلد نیستند انگلیسی صحبت کنند و فقط رانندگان هتل های بزرگ انگلیسی بلد هستند. من رانندگانی را دیدم که 60 سال سن داشتند. ما آموزش زبان را نمی توانیم به افراد مسن داشته باشیم اما باید روی نسل نو کار کنید، رانندگان تاکسی جوان و کارمندان موزه ها که اغلب جوان هستند پس باید حتما انگلیسی یاد بگیرند.