مدافعان حقوق بشر اقدامات سازمان سیا را محکوم کردند

تدبیر24: سازمان عفو بین‌الملل پس از انتشار خلاصه گزارش کمیته اطلاعات مجلس سنای آمریکا درباره شکنجه‌های سازمان اطلاعات مرکزی (سیا) در سال‌های پس از وقوع حادثه 11 سپتامبر 2001 علیه مظنونین اقدامات تروریستی اعلام کرد: گزارش سنا درباره جزئیات روش‌های شکنجه در جریان بازجویی‌های سازمان سیا تنها یادآور این است که موارد زیادی از نقض حقوق بشر به بهانه امنیت ملی بدون رسیدگی باقی مانده‌اند و عاملان نیز در مصونیت هستند.

در خلاصه این گزارش که عصر روز سه‌شنبه منتشر شد جزئیات بیشتری از غرق شدن مصنوعی، اعدام ساختگی، تهدید به تجاوز و دیگر اشکال شکنجه یا رفتارهای خشن و غیرانسانی علیه بازداشت شدگانی که به طور اجباری ناپدید شدند ارائه شده است. این اعمال پس از وقوع حادثه 11 سپتامبر 2001 و در جریان بازداشت و بازجویی افراد مختلف در دنیا توسط سازمان سیا انجام شده است.

این گزارش همچنین نشان می‌دهد این تکنیک‌های بازجویی و شرایط حبس بازداشت شدگان تاثیراتی شامل پارانویا، توهم، بیخوابی و خودزنی بر آن‌ها داشته است.

عفو بین‌الملل همچنین اعلام کرد: این گزارش حاوی اطلاعاتی است که نشان دهنده جزئیات نقض حقوق بشر تحت اختیار بالاترین مقامات آمریکا پس از 11 سپتامبر است. اگرچه در طول این سال‌ها شواهدی وجود داشته که این اعمال را ثابت می‌کرده، تاکنون هیچ کس برای صدور فرمان و اجرای این شکنجه‌ها محاکمه یا مجازات نشده است و حتی تحقیقات محدود وزارت دادگستری آمریکا درباره بازجویی‌های سیا نیز در سال 2012 بدون اینکه حتی یک نفر متهم شود پایان یافت.

همچنین از دسترسی کسانی که در این اقدامات مورد بدرفتاری قرار گرفته‌اند به عدالت به طور سیستماتیک ممانعت به عمل آمده و این تنها به بهانه حفظ اطلاعات محرمانه بوده است.

اگرچه اطلاعات فاش شده در این گزارش محدود هستند به جهان یادآوری می‌کند آمریکا چه اندازه به کسانی که دستور این شکنجه و بدرفتاری‌ها را صادر و یا اجرا کرده‌اند مصونیت اعطا می‌کند. آن‌ها باید تمام حقیقت درباره نقض حقوق بشر را فاش و عاملان آن را محاکمه کنند تا عدالت برای قربانیان اجرا شود و این یک اقدام سیاسی نیست، بلکه یک الزام طبق حقوق بین‌الملل است.

عفو بین‌الملل انتشار تمام 6 هزار و 600 صفحه گزارش کمیته اطلاعات سنا را خواستار شد. این سازمان در ادامه هشدار داد: مقامات آمریکا و سازمان سیا در انجام این اعمال تنها نبوده و کشورهای دیگری را دخالت داده‌اند تا بتوانند بازداشت‌های غیرقانونی، انتقال بازداشت شدگان، شکنجه و حبس آن‌ها را انجام دهند.

دیوان اروپایی حقوق بشر در 24 ژوئیه اعلام کرد: لهستان در سال‌های 2002 تا 2005 به سیا کمک کرده تا یک زندان مخفی در این کشور برپا کند. بازداشت شدگان که به طور مخفیانه در این زندان حبس بودند در طول این سال‌ها هدف شکنجه قرار گرفته و سپس برخی از آن‌ها به نقاطی منتقل شده‌اند که در آنجا نیز خطر بدرفتاری وجود داشته است.

کشورهای اروپایی دیگری، شامل ایتالیا، انگلیس، لیتوانی، رومانی، سوئد و مقدونیه به سیا کمک کرده‌اند. پارلمان اروپا در سال‌های 2012 و 2013 از تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواست تا نقش خود در این اعمال را به طور کامل مورد بررسی قرار دهند.

جولیا هال کارشناس مبارزه با تروریسم در عفو بین‌الملل در این‌باره گفت: آمریکا و تمام کشورهایی که برای بازداشت، انتقال، حبس و شکنجه مظنونین کمک کرده‌اند طبق حقوق بین‌الملل وظیفه قانونی دارند تا به این جرایم رسیدگی و عاملان را مجازات کنند. این کشورها علاوه بر این باید عدالت را برای قربانیان اجرا و امکان دسترسی به حقایق مربوط به نقض حقوق بشر را فراهم کنند.

بر اساس این گزارش، تجاوز و آزار و اذیت جنسی یکی از موارد شکنجه‌ای است که در گزارش کمیته اطلاعات سنا به طور مفصل به آن پرداخته‌ شده است. برخی از افسران دخیل در بازجویی‌های مظنونین اعتراف کرده‌اند که برای اعتراف گرفتن از زندانیان به آن‌ها تجاوز کرده‌اند.

در این گزارش آمده است که برخی زندانیان شامل عبدالرحیم النشیری، مجید کلیان، ابوزبیده، مروان الجبور با هدف آزار و اذیت و اعتراف‌گیری تحت عمل تنقیه قرار گرفته‌اند، در حالی‌که مدارکی دال بر اینکه نیاز پزشکی برای این کار بوده وجود ندارد و تعدادی دیگر نیز به این کار تهدید شده‌اند.

تهدید به قتل و تجاوز به اعضای خانواده‌های بازداشت شدگان از دیگر شکنجه‌هایی است که در گزارش سنا به آن اشاره شده است. افسران سیا دست کم سه نفر از بازداشت شدگان را به آسیب رساندن به خانواده‌هایشان از جمله حمله به فرزند یکی از آن‌ها، سوءاستفاده جنسی از مادر یکی از مظنونین و بریدن گلوی یک تن دیگر از آن‌ها تهدید کرده‌اند.

به عنوان مثال، عبدالرحیم النشیری یک زندانی تبعه سعودی است که در سال 2002 در دوبی بازداشت و سپس به مدت چهار سال در بازداشتگاه‌های سیار در افغانستان، تایلند، لهستان، مراکش و رومانی حبس بوده و درنهایت به زندان گوانتانامو منتقل شد. اگرچه اتهامات وی در سال 2009 رد شد اما وی هنوز در بازداشت به سر می‌برد.

بنا بر گزارش کمیته سنا، از جمله آزارهایی که علیه وی انجام شده تهدید به تجاوز جنسی به یکی از اعضای خانواده‌اش بوده است. محرومیت از خواب، غرق شدن مصنوعی و تهدید به مرگ از دیگر مواردی است که این کمیته در گزارش خود به آن پرداخته است.

یکی از سخت ترین شکنجه‌ها در دنیا محرومیت از خواب است که در این روش فرد ساعات‌های متمادی (مثلا 180 ساعت) در شرایط نامناسب عمدتا به صورت ایستاده نگه داشته می‌شود به گونه‌ای که نمی‌تواند بخوابد.

این گزارش نشان می‌دهد دست کم پنج نفر از بازداشت شدگان به دلیل محرومیت ساعات طولانی از خواب دچار توهم شده‌اند و حداقل در دو مورد سیا همچنان به بیدار نگه داشتن آن‌ها ادامه می‌دهد.

همچنین در گزارش سنا آمده است: روش غرق شدن مصنوعی از لحاظ فیزیکی آسیب زا است و موجب تشنج و استفراغ قربانی می‌شود. ابوزبیده یکی از بازداشت شدگان سیا است که بارها هدف این شکنجه قرار گرفته است.

کمیته اطلاعات سنا در گزارش خود به موارد دیگری شامل ضرب و شتم و آزار فیزیکی بازداشت شدگان و بازجویی طولانی مدت و مداوم و قراردادن فرد در موقعیت‌های استرس‌زا برای گرفتن اعتراف پرداخته‌ است.

سازمان بین المللی دیده‌بان حقوق بشر نیز علاوه بر محکوم کردن این اعمال در بیانیه اعلام کرد: خلاصه گزارش سنا باید موجب پایان دادن به افکار شکنجه از سوی سازمان سیا شود. اعمالی که جرم محسوب شده و هیچ گاه قابل توجیه نیستند. این گزارش نشان داد که ادعاهای آمریکا مبنی بر اینکه این اقدامات برای محافظت از آمریکایی‌ها ضروری‌اند کاملا جعلی بوده است.

دیده‌بان حقوق بشر نیز محاکمه و مجازات مقامات و افسرانی که مرتکب این شکنجه شده‌اند را خواستار شد.