لزوم توجه به نقش احزاب

تدبیر24: نظام حکومتی ایران از لحاظ شکلی جمهوری و از لحاظ محتوایی اسلامی است.لازمه نظام جمهوری، مجلس و رئیس جمهور است که با رای مردم انتخاب می‌شوند و در تمام دنیا، رئیس جمهور و اعضای مجلس از دل احزاب بیرون می‌آیند. پس لازم و ملزوم نظام جمهوری، وجود احزاب است. نظام جمهوری بدون وجود حزب مانند این است که اتومبیلی را از خارج وارد کنیم ولی آن اتومبیل چرخ نداشته باشد. امام در اولین سخنرانی خودشان اعلام کردند که ما نظام جمهوری می‌خواهیم مانند همانی که در همه جای دنیا هست. در هیچ جای دنیا کشوری را پیدا نمی‌کنید که نظام جمهوری داشته باشد و حزب نداشته باشد ولو اینکه در بعضی کشورهای با رشد سیاسی پایین، احزاب احزاب خود ساخته باشند. در کشور ما مشکل از اینجا شروع می‌شود که ورود احزاب را در انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری قانونی نکرده‌ایم. مجمع تشخیص مصلحت نظام که رسیدگی به قانون انتخابات را در دستور کار خود دارد، اگر بتواند وجود احزاب را در انتخابات رسمیت ببخشد آنگاه شاهد قدرت‌یافتن بیشتر احزاب در کشور خواهیم بود. اینکه تعداد احزاب را زیاد کنیم یا یک جبهه واحد تشکیل دهیم کار شاقی نکرده‌ایم چراکه اینگونه احزاب کارایی نخواهند داشت. نهایت کاری که اینگونه احزاب انجام می‌دهند این است که به مناسبت تحولات کشور اطلاعیه می‌دهند اما نمی‌توانند حضور تعريف شده قانونی در پارلمان داشته باشند و کرسی‌های مجلس را بر اساس گرايش حزبي خود اشغال کنند. در نتیجه عوامگرایی و ایجاد موج‌های مختلف در زمان انتخابات‌ها به وجود می‌آید و مجلس نمی‌تواند هر دوره قوی‌تر از قبل شود. چنانچه در حوزه‌های انتخاباتی کوچک در نبود احزاب، افراد با وعده‌های انتخاباتی یا حتی وعده‌های مالی می‌توانند وارد مجلس شوند. در حالی که از کیفیت و علم لازم برای قانونگذاری برخوردار نیستند.اگراحزاب به صورت جدی وجود داشته باشند این مشکلات كاهش خواهند يافت. همین طور در جریان تصمیم گیری در مجلس وقتی یک یا چند حزب پشت موضوع باشند می‌توانند کارهای کارشناسی دقیق‌تری انجام دهند. مشکل دیگری که وجود دارد اینکه ما یک پارلمان در کشور داریم. اگر دو پارلمان داشتیم مانند بسیاری از کشورهای جهان، می‌توانستیم نقیصه نبود حزب را تاحدودی جبران کنیم و قوانین مستحکم‌تری در مجلس به تصویب برسانیم. ولی تا زمانی که یک مجلس داشته باشیم كه نمايندگان زيادي از شهرهاي كوچك دارد، نتیجه همان خواهد شد که درحال حاضرداریم.

اگر می‌خواهیم کشوری محکم‌تر از لحاظ سیاسی داشته باشیم، باید به سمت احزاب حرکت کنیم البته نظام حزبی هم مشکلاتی دارد که اندیشمندان رشته علوم سیاسی به آن اشاره می‌کنند ولی با تمام نقایصی که وجود دارد بهتر از داشتن احزابی است که فقط به اسم حزب هستند. شرایط کشور ما درحال حاضر اینطور است که یکسری احزاب از وزارت کشور مجوز می‌گیرند ولی این نشان از حزبی بودن ما نیست چرا که احزاب باید بتوانند با عنوان حزب خودشان در قدرت حضور پیدا کنند. اغلب احزاب فعلی تنها چند نفر هستند که کنار هم جمع می‌شوند و صحبت‌هایی مطرح می‌کنند ولی به هیچ وجه پشتوانه اجرایی برای آینده کشور ندارند. اینکه احزاب در انتخابات حضور داشته باشند به طورطبیعی مخالفانی دارد. چرا که اگر قرار باشد حزبی تشکیل شود امکان حضور یکسری افراد در ساخت قدرت محدود می‌شود به همین دلیل با ورود احزاب به قدرت مخالفت می‌کنند.

همچنان که چند سال پیش - و حتی به تازگی- تصمیم گرفته شد انتخابات مجلس را ازحالت حوزه‌ای به صورت استانی دربیاوند، اما مخالفت‌هایی صورت گرفت چون بعضی فکرمی‌کردند اگر انتخابات استانی شود، درمجلس رای نمی‌آوردند بنابراین موضوع را در مجلس منتفی کردند. به طور طبیعی مقاومت‌هایی در مورد حزبی شدن انتخابات صورت می‌گیرد ولی مجمع تشخيص مصلحت نظام به عنوان قوه عاقله کشور که به دور از قدرت‌گرایی افراد و احزاب مشاوره به مقام معظم رهبری می‌دهد مکان مناسبی است که بتواند قانون انتخابات مجلس راتغییر دهد.