فرار مالیاتی جدی گرفته شود

تدبیر24:کشورهایی که پایه و اساس آنها بر مبنای مالیات است کشورهای موفقی هستند. یک آنکه دولت به مردم به دلیل دریافت مالیات پاسخگو است و مردم نیز با پرداخت پول از دولت طلبکارتر هستند. این رویه به توسعه یک کشور کمک قابل توجهی می کند.

اگر ایران وارد چنین جریانی شود و جایگزینی برای درآمد نفتی خود پیدا کند با هر نوسان قیمتی دچار مشکل نخواهد شد. در کشورمان به علت حاکم بودن درآمد های نفتی از همان ابتدا هیچ فشاری برای دریافت مالیات وارد نشد و همین امر سبب شد که فرار مالیاتی افزایش پیدا کند، نرخ مالیات پایین باشد و دولت انگیزه ای برای دریافت مالیات نداشته باشد.

هر زمان که نوسان قیمت ارز و کاهش قیمت نفت رخ می دهد ما شاهد توجه دولتمردان به موضوع مالیات هستیم. زمانی که موارد عنوان شده بهبود پیدا کند مجدداً بحث مالیات و مشکلاتی که این بخش دارد به فراموشی سپرده می شود. همواره یکی از سؤال ها که از لایحه بودجه وجود دارد قیمت نفت و دلار است.

دولت با تعیین این نرخ ها مسیر سال آینده خود را مشخص می کند. اگر در سال مالی قیمت نفت کاهش یا ارز افزایش پیدا کند احتمال کسری بودجه پدیدار و نگرانی هایی ایجاد می شود. لذا برای جلوگیری و تکرار این موضوعات باید دولت به فکر سایر درآمد ها باشد. اگر دولت مالیات را در بودجه پررنگ تر ببیند این باعث خواهد شد که میزان وابستگی به درآمد های نفتی کاهش پیدا کند.

این مساله موضوع مهمی است که امیدواریم در دولت یازدهم مورد توجه قرار گیرد. زمانی که مبنای پیش بینی قیمت از آینده باشد دولت این امکان را ندارد که بدرستی برای یک سال برنامه ریزی کند. اگر درآمد نفتی خوب باشد دولت در اجرای طرح های ملی و عمرانی موفق خواهد بود اما عکس این موضوع باعث توقف طرح ها خواهد شد. این اتکا سال های متمادی برای ایران چالش ایجاد کرد، حال رویه گذشته باید تغییر کند.

دولت پیشرو اقتصاد است و باید سرمایه گذاری های لازم را داشته باشد، از این رو دولت نباید در مسیری گام بردارد که بر هزینه هایش افزوده شود. وقتی دولت با نوسان روبه رو می شود نخستین نکته ای که مطرح می کند سیاست ریاضتی و جلوگیری از خام فروشی است اما این رویکرد کاملاً مقطعی است و با افزایش قیمت هر بشکه نفت دولت به خانه اول خود یعنی وابسته بودن به پول نفت باز می گردد. لذا معتقدم برای آنکه دولت پاسخگو باشد و مردم هم سهمی داشته باشند و بتوانند مطالبات خود را از دولت طلب کنند باید به سراغ مالیات رفت. بر این اساس جلوگیری از فرار مالیاتی حائز اهمیت است.

طبق آمارها بیش از 25 درصد فرار مالیاتی وجود دارد که اگر این پول با تولید ناخالص داخلی محاسبه شود متوجه خواهید شد که چندین هزار میلیارد تومان دولت هر ساله از دست می دهد. اخذ مالیات تنها نباید مشمول کارمندان شوند. خیلی از واحد های صنفی هستند که با وجود درآمد بالا هیچ مالیاتی پرداخت نمی کنند یا حتی در جدول مالیاتی دیده نشده اند. از این رو باید روند دریافت مالیات از واحد های صنفی بازنگری شود. به عنوان مثال چرا بساز و بفروش ها مالیات خیلی کمی می دهند اما همه می دانند که آنها درآمد های بالایی دارند. افزایش نرخ مالیات هم باید مورد توجه قرار گیرد.

میزان مالیات از کارمندان 25 درصد است اما گروه هایی هستند که با وجود داشتن درآمد بالا از مالیات معاف هستند. مسأله دیگر تجمیع مالیاتی است. افرادی هستند که در جاهای مختلفی فعالیت می کنند اما هیچ مالیاتی نمی پردازند. این افراد باید شناسایی شوند و دولت ساماندهی در این بخش داشته باشد. خیلی از فعالیت ها هستند که می توانند مالیات بدهند، لذا هیچ دلیلی وجود ندارد که از مالیات معاف شوند. اگر دولت موارد عنوان شده را اصلاح کند می تواند به این مسأله خوشبین باشد که روزی درآمد های مالیاتی جایگزین درآمدهای نفتی شود.