اعتیاد از نوع پیشرفته / لحظاتی برای با هم بودن

تدبیر24: وقت و زمانی که می توان با هم و در کنار هم بود، به درس و مدرسه بچه ها رسید و با عشق و محبت هر لحظه آنان را با حضور خود جاودانه ساخت یا وقتی که می توان به دیدار پدر و مادر یا دوستان و اقوام رفت و حالشان را جویا شد و آن را به لذت بخش ترین لحظات عمر تبدیل کرد.

اما این روزها هر چه ماشینی تر می شویم و خود را بیشتر در هیاهوی فناوری، توسعه و پیشرفت و در لابه لای شبکه های مجازی گم می کنیم، از ریشه و اصل خود نیز بیشتر فاصله می گیریم.

دیگر شوق بوسیدن و دیدار خواهر و برادر را تنها با ارسال یک پیام کوتاه بدون هیچ گرمای محبت به دلیل نداشتن وقت از دست می دهیم.

وقتی خسته و تکیده از محل کار راهی خانه می شویم به جای دور هم بودن و یادآوری خاطره های خوش، با گوشی تلفن خود را در دنیای مجازی و پوچ غرق می کنیم، فارغ از اینکه ممکن است همین سرگرمی تیشه به ریشه ما بزند.

هر چیز که از حد و اندازه بگذرد و به جای تفنن، به یک عادت تکراری تبدیل شود، لحظه های عمر را ناجوانمردانه در خود فرو می برد.

یک شهروند ایلامی می گوید: همسرم چند ماه است یک گوشی جدید خریده و بیشتر ساعات خود را با آن سپری می کند و سرگرم به قول خودش مطالب آموزنده و جواب دادن به سووال های گروه است.

'ع - بکری' به ایرنا گفت: تا حالا چند بار با هم دعوا کرده ایم چون حس می کنم نزد همسرم جایی برای من و بچه ام نیست و هیچ وقت و زمانی برای بودن در کنار هم نداریم.

وی ادامه داد: در حالیکه اصلا این قبیل اتفاقات در زندگی ما سابقه نداشته اکنون چند بار است که غذاهایش می سوزد و هر زمانی به او اصرار می کنم با هم به مهمانی یا گردش برویم، می گوید وقت ندارد.

این شهروند ایلامی گفت: این شبکه های مجازی همه زندگی ام را مختل کرده بنابراین تصمیم گرفته ام مدتی ترکش کنم شاید سر عقل بیاید و اعتیادش را به این شبکه مجازی کنار بگذارد و به زندگی قبلی اش باز گردد.

کارشناس مسوول سلامت روان مرکز بهداشت شهرستان ایلام در این خصوص گفت: اعتیاد به شبکه های مجازی اجتماعی می تواند مشکلات جدی تحصیلی و خانوادگی برای مخاطبان بوجود آورد.

خدیجه امیدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: از زمانی که اینترنت وارد فضای زندگی انسان شده تا به امروز، با وجود تمام محاسن و مزایای آن، یکسری دغدغه­ ها و نگرانی­هایی را بر خانواده­ ها تحمیل کرده است.

به گفته وی، به دلیل ویژگی­های خاص فضای مجازی و نو بودن این پدیده، بسیاری از والدین فرصت، امکان یا توان کافی برای شناخت دقیق این فضا و کاربردهای آن را هنوز به دست نیاورده­ در درون آن غرق شده اند.

وی اضافه کرد: آشنایی نداشتن آنها با این فضا و در مقابل استفاده روزمره نوجوانان و جوانان و حتی کودکان از این محیط ها باعث شده که یک فضای محرمانه و خصوصی در داخل خانه برای فرزندان و والدین ایجاد شود.

امیدی گفت: آنها بدون دغدغه و احساس وجود ناظر بیرونی به سایت های مختلف در این فضا دسترسی یافته و بعضا به دلیل ویژگی ­های سنی و شخصیتی و کنجکاوی­های خود تحت تاثیر فضاهای ناسالم موجود در اینترنت قرار می گیرند و صدمه های جبران ناپذیری را متحمل می شوند.

وی ضمن هشدار در خصوص اعتیاد به شبکه های واتس اپ، وایبر و.. تاکید کرد: اعتیاد به این نرم افزارها می تواند مشکلات جدی تحصیلی و خانوادگی برای مخاطبان ایجاد کند.

این کارشناس سلامت روان معتقد است: اگر استفاده کنندگان از این محیط ها نتوانند به مدت یک ماه دوری آن را تحمل کنند در معرض خطر اعتیاد به آن قرار دارند.

وی اضافه کرد: متاسفانه ما شاهد این پدیده در میان جوانان هستیم، به طوریکه برخی از جوانان، شب ها را تا صبح با اینترنت می گذرانند و تمام صبح را خواب هستند و این مساله آغازگر آسیب های متعدد دیگر می شود.

امیدی آسیب های خانوادگی، ارتباطی، عاطفی، روانی، جسمی و اقتصادی را از جمله آسیب های اعتیاد به شبکه های اجتماعی مجازی برشمرد و گفت: بحران هویت و اختلال در شکل گیری شخصیت از نتایج استفاده بسیار از اینگونه نرم افزارها است.

وی بیان کرد: عناصر سه گانه هویت، یعنی شخص، فرهنگ و جامعه، هر یک در تکوین شخصیت فرد نقش مهمی ایفا می‏کنند، هویت شخصی، ویژگی بی‏همتای فرد را تشکیل می‏دهد، هویت اجتماعی در پیوند با گروه‏ها و اجتماعات مختلف قرار گرفته و شکل گیری آن، متاثر از آنها است.

وی افزود: مطرح نشدن هویت اصلی شخص و مشخصات فردی در اینترنت موجب تقویت شخصیت های چندگانه و رشد و استحکام آن می شود بنابراین جوانان در این محیط از آسیب پذیری بیشتری برخوردارند به ویژه در دورانی که هویت آنان شکل می گیرد، این خطر پر رنگ تر می شود.

امیدی با بیان اینکه این نرم افزارها باعث گسترش ارتباطات نامتعارف میان جوانان می شوند، گفت: این نرم افزارها به دلیل تسهیل ایجاد روابط دوستانه و عاشقانه در زمینه های غیر اخلاقی بسیار مورد توجه قرار گرفته، تا جاییکه موجب سهولت خیانت در روابط زناشویی و ایجاد روابط نامشروع می شوند.

وی ایجاد شکاف در میان نسل ها را از آثار مخرب استفاده از نرم افزارهایی همچون واتس اپ، وایبر و ... برشمرد و افزود: امروزه با ورود وسایل و تکنولوژی های جدید به عرصه خانواده ها شاهد هستیم که والدین و فرزندان ساعت های متمادی در کنار یکدیگر می نشینند، بدون آنکه حرفی با هم بزنند.

امیدی اظهار کرد: ما دیگر کمتر نشانه هایی از آن نوع خانواده هایی را داریم که والدین و فرزندان دور هم نشسته و درباره موضوعات مختلف خانوادگی و کاری با هم گفت وگو کرده و نظرات همدیگر را راجع به موضوعات مختلف جویا شوند.

به گفته این کارشناس سلامت روان، در شرایط فعلی روابط موجود میان والدین و فرزندان به سردی گراییده و دو نسل به دلیل داشتن تفاوت های اجتماعی و تجربه های مختلف، زندگی را از دیدگاه خود نگریسته و مطابق با بینش خود آن را تفسیر می کنند.

وی گفت: نسل دیروز (والدین) احساس دانایی و با تجربگی می کند و نسل امروز (فرزندان) که خواهان تطابق با پیشرفت های روز است، در برابر آنها واکنش نشان می دهند و چون از پس منطق و نصیحت های ریشه دار و سرشار از تجربه آنها بر نمی آید، به لجبازی روی می آورد.

وی اضافه کرد: امروزه اینترنت در زندگی اجتماعی، جای رفت و آمد دوستان و نزدیکان را گرفته و در حقیقت جایگزین روابط دوستانه و فامیلی شده است.

وی خاطر نشان کرد: افرادی که ساعت ها وقت خود را در سایت های اینترنتی می گذرانند بسیاری از ارزش های اجتماعی را زیر پا می گذارند چرا که فعالیت های اجتماعی خود را کنار گذاشته و به فعالیت های فردی روی می آورد.

امیدی گفت: آسیب اخلاقی در استفاده مداوم از این نرم افزارها ایجاد و به همین دلیل استفاده بی قاعده از اینترنت خطرناک تر تلقی می شود، ارتباطی که از طریق اتاق های گفت وگو بین افراد مختلف برقرار می شود و در برخی موارد صدمات زیاد بوجود می آورد.

وی ادامه داد: وارد شدن به این نرم افزارهای اینترنتی که معمولا با نام های جعلی و مجهول امکان ارتباط در آن وجود دارد، می تواند زمینه های لازم را برای ایجاد برخی از مفاسد اجتماعی بوجود آورد و تقریبا راهی هم برای جلوگیری از آن وجود ندارد.

وی اضافه کرد: در یک نرم افزار اینترنتی، مردی 60 ساله می تواند خود را 20 ساله معرفی و به اذیت و آزار دیگران بپردازد لذا می توان گفت که خطر اتاق های گفت و گو به مراتب بیشتر از سایت های غیراخلاقی موجود در اینترنت است، زیرا بی اطلاعی خانواده ها از این موضوع خطرهایی را به آنها تحمیل می کند.

کارشناس سلامت روان از خانواده ها خواست که برای اوقات خود ارزش قایل شوند و در کنار هم بودن را با هیچ سرگرمی دیگری که ممکن است بنیان خانواده را به تباهی بکشاند، عوض نکنند.