اوباما: شرایط ایران با کوبا فرق می‌کند

تدبیر24:باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا در این مصاحبه که به مناسبت پایان سال 2014 و در کاخ سفید ضبط شد، گفت: ایران فرصت اینکه بتواند با جهان همسو شود را دارد.

اوباما در این سخنانش گفت: ایران باید فرصت این توافق را که می‌تواند تحریم‌ها را لغو کند به چنگ آورد چرا که اگر بتواند این فرصت را به دست بیاورد استعداد فوق‌العاده و منابع و موفقیت چشمگیری در داخل ایران به وجود می‌آید و این مساله می‌تواند ایران را به یکی از قدرت‌های بسیار موفق منطقه‌ای تبدیل کند که از قوانین و هنجارهای بین‌الملل نیز تبعیت می‌کند و این مساله برای همگان سودمند خواهد بود.

اوباما گفت: کاملا درک می‌کنم که ایران پس از جنگ با عراق در دهه 1980 میلادی نگرانی‌های دفاعی قانونی داشته باشد. اما انتقاد ما از تهران به خاطر حمایت از سازمان‌هایی همچون حزب‌الله است که اسرائیل را مستقیما تهدید می‌کنند.

اوباما در پاسخ به این سوال که آیا می‌تواند از دو سال پایانی ریاست جمهوری‌اش برای کمک به بازسازی کشورهای جنگ زده استفاده کند یا خیر، گفت: این مساله بستگی به کشورهایی همچون لیبی، سوریه و عراق دارد.

وی افزود: ما می‌توانیم به آن‌ها کمک کنیم اما نمی‌توانیم به جای آن‌ها وارد عمل شویم. فکر می‌کنم که مردم آمریکا این مساله را درک می‌کنند. زمان‌هایی در واشنگتن وجود دارد که صاحب نظران فکر نمی‌کنند شما بتوانید به راحتی مهره‌های شطرنج را تکان دهید و هر موقع ما شاهد چنین تکبری باشیم آن را از بین می‌بریم.

اوباما همچنین مساله تخصیص چند تریلیون دلار برای اعزام نیروهای ضربت آمریکایی برای مبارزه با شبه نظامیان داعش در عراق را رد کرده و گفت: ما یک تریلیون دلار برای بازسازی مدارس، جاده‌ها، موسسات علمی و تحقیقاتی در داخل آمریکا نیاز داریم.

اوباما گفت: امیدوارم بتوانم با کنگره درباره اهداف به اشتراک گذاشته اقتصادی همکاری کنم. اما گمان می‌کنم جمهوری خواهان لایحه‌هایی را تصویب کنند که من با آن‌ها مخالف خواهم بود به ویژه در بخش بیمه خدمات درمانی و محیط زیست.

وی افزود: از زمانی که زمام امور کشور را به دست گرفتم به ندرت از حق وتوی خود استفاده کردم اما در حال حاضر گمان می‌کنم که باید از این قدرت خود استفاده کنم.

اوباما در پاسخ به این سوال که آیا انتخابات میان دوره‌ای باعث شده که دست وی در برخی مسائل همچون مهاجرت و مساله کوبا باز شود، گفت: فکر نمی‌کنم که این انتخابات دست مرا باز گذاشته باشد. در نظر داشته باشید که تمامی این مسائل چیزهایی هستند که ما مدتی است بر روی آن‌ها کار می‌کنیم.

وی افزود: حدود یک سال طول کشید تا ما به سیاست کوبا از جمله تمدید مذاکرات با دولت این کشور و دیدار با واتیکان و همچنین اطمینان یافتن نسبت به پیامدهای این سیاست دست یابیم و من همچنین متقاعد شدم که این مساله برای مردم کوبا مفید خواهد بود و باعث می‌شود تا محدودیت‌ها و تحریم‌های موجود کمتر شود. اما در رابطه با اصلاحات مهاجرتی باید بگویم که به مدت شش سال بر روی آن‌ها کار کردم. من تلاش کردم تا هرچیزی را که فکر می‌کنم درست است انجام دهم. من شش سال را در این دفتر سپری کردم، ما با وخیم‌ترین بحران‌های مالی و اقتصادی دست و پنجه نرم کردیم. ما با آشوب‌های بین‌المللی که به ندرت شاهد آن بودیم نیز دست و پنجه نرم کردیم و من در آغاز سال جاری میلادی گفتم که سال 2014 سال موفقیت و پیروزی خواهد بود و البته این سال فراز و نشیب‌های زیادی داشت. اما در پایان سال 2014 میلادی می‌توانم به گذشته باز گردم و بگویم که موقعیت ما امروز بسیار خوب است.

رئیس جمهوری آمریکا بیان داشت: اما در رابطه با مسائل بین‌المللی همانطور که می‌دانید هم‌ زمان که ما قصد داریم به مساله داعش رسیدگی کرده و آن‌ها را به عقب برانیم و شکست دهیم و در زمانی که ما مسئولیت امنیتی را به نیروهای افغانستان واگذارمی‌کنیم انجام اقدامی همچون ابتکار عمل دیپلماتیک کوبا مساله‌ای است که می‌خواهم مطمئن شوم که آن را به شخصه ادامه می‌دهم چرا که انجام این کار برای رئیس جمهوری که در پایان دوره ریاستش است بسیار آسان‌تر از رئیس جمهوری است که به تازگی به روی کار می‌آید. البته من قادر بودم که این مساله کوبا وهمچنین مساله اصلاحات قوانین مهاجرتی را بدون نظر کنگره انجام دهم. من همیشه می‌توانم از لحاظ مختلف کارم را بهتر انجام دهم و روابط کنگره‌ای نیز از آن مستثنی نیست. به نظر من شرایط تغییر کرده است. مشخصا من از نتایج انتخابات میان دوره‌ای ناراحت و سرخورده شدم. فکر می‌کنم ما سابقه بهتری از نظر اعضای کنگره داشتیم و به شخصه فکر نمی‌کنم که خودم و حزب دموکرات آنطور که باید خوب عمل کرده باشیم و همانطور که می‌بینید نتیجه آن این بود که میزان شرکت کنندگان بسیار کم و نتیجه آن بسیار بد بود.

اوباما در پاسخ به اینکه آمریکا از زمانی که وی زمام امور کشور را به دست گرفته از نظر نژادی دچار تفرقه و دودستگی بیشتر شده یا خیر، گفت: من اینگونه فکر نمی‌کنم درواقع معتقدم که فاصله بین تفرقه نژادی در آمریکا روز به روز کمتر شده اما معتقدم که این مساله بیشتر مطرح شده است. منظور من این است که مساله عدم اعتماد میان پلیس و جوامع رنگین پوست‌ها اصلا جدید نیست. این مساله به زمان‌های بسیار دور باز می‌گردد و این مساله‌ای است که مدت‌های طولانی به خاطر دلایل مختلف درباره آن صحبت نشده است. در حال حاضر که همه تلفن همراه دارند می‌توانند چنین مسائلی را ضبط کرده و توجه بسیاری را جلب کنند که البته از نظر من این بسیار خوب است، فکر می‌کنم این مساله به توانایی ما برای حل چنین مشکلاتی اشاره دارد. این مساله قابل درک است که نظرسنجی‌ها حاکی از آن هستند که روابط نژادی به خاطر اخباری که شما در رابطه با فرگوسن یا پرونده گارنر در نیویورک شنیده و دیده‌اید بدتر شده و این نظرسنجی‌ها توجه بسیاری را جلب کردند. اما به شما اطمینان می‌دهم که این مساله نسبت به 10، 15 یا 20 سال پیش بدتر نشده است.

اوباما در پاسخ به این سوال که آیا بهبود روابط با کوبا و بازگشایی سفارتی در این کشور می‌تواند بدان معنا باشد که وی ممکن است در دو سال پایانی ریاست جمهوری‌اش سفارت آمریکا را در تهران نیز باز کند یا خیر، گفت: من هرگز نگفتم که این مساله هیچ گاه امکان پذیر نیست اما ما باید گام به گام پیش برویم. همانطور که می‌دانید کوبا شرایطی داشت که طی 50 سال ما اقدامات مشابهی را بارها و بارها در آن انجام داده‌ایم اما هیچ تغییری رخ نداد و سوال این است که آیا ما باید در رابطه با این کشور کوچک که هیچ تهدید خاصی برای ما یا متحدانمان محسوب نمی‌شود اقدام مشابهی انجام دهیم یا خیر اما ایران یک کشور بزرگ و پیچیده است که تهدیداتش نه تنها ضد آمریکا است بلکه اسرائیل را نیز هدف قرار داده است. در نتیجه در رابطه با ایران تاریخی وجود دارد که کاملا با تاریخ میان آمریکا و کوبا متفاوت است، اهمیت استراتژیک تهران یا ایران نسبت به اهمیت استراتژیکی کوبا متفاوت است اما اگر بتوانیم به توافقی با ایران دست یابیم و مطمئن شویم که این کشور تسلیحات اتمی ندارد و علاقه‌ای به ساخت و توسعه این تسلیحات همانطور که خودش گفته ندارد، با گذر زمان مسائل تغییر کرده و تحریم‌ها لغو می‌شود، اقتصاد ایران شروع به رشد می‌کند و این کشور مجددا به جامعه بین‌المللی باز می‌گردد و آن موقع امیدوارم که بتوانیم پایگاهی در آنجا داشته باشیم که برای بهبود روابط بین این دو کشور خدمت کند. اما فکر می‌کنم بازکردن سفارت در ایران بستگی به حل مساله اتمی دارد و بستگی به این مساله دارد که ایران از این فرصت استفاده کند. فکر می‌کنم عناصری در داخل ایران وجود دارند که این فرصت را درک کرده و می‌خواهند آن را به دست آورند.

رئیس جمهوری آمریکا در پاسخ به این سوال که در سپتامبر 2014 از "میراث آزادی آمریکا" در سخنرانی خود استفاده کرده و به دنبال افزایش و گسترش آن است، گفت: من به دنبال افزایش و بسط ایده دموکراسی در سراسر جهان به ویژه در خاورمیانه هستم. من همچنین مخالف تهاجم به عراق برای دموکراتیک کردن عراق هستم.

باراک اوباما درباره این سوال که احساسش درباره فهم درست و موفقیت آمیز راه‌هایی که برای بسط دموکراسی در خاورمیانه به ویژه در دو سال پایانی ریاست جمهوری‌اش وجود دارد، چیست؟ گفت: به نظر من اهمیت دارد که میان اقداماتی که ما برای تقویت دموکراسی و حقوق بشر و اجرای قانون و حکومتی خوب انجام می‌دهیم تمایز قائل شویم چرا که مردم در کشورهای حوزه خاورمیانه نیازمند چنین مسائلی هستند. حال اجازه دهید که به صورت موقت از مسئله خاورمیانه و برقراری دموکراسی در این کشورها خارج شویم و به سایر کشورهای جهان که به تازگی دموکراسی در آنها برقرار شده است اشاره کنیم. مثال واضح برای این مطلب کشور میانمار است که پس از 40 سال حکومت خونتا، توانست حکومتی شبه دموکراتیک و غیر نظامی برقرار سازد و این فرصت را به مردم این کشور داد تا از طریق انتخابات رئیس جمهور خود را برگزینند. ما با آنگ سان سوچی، رهبر دموکراسی خواه میانمار دیدار کرده‌ایم و همچنین با تین سین، رئیس جمهوری این کشور نیز گفت‌وگو و مذاکره داشته‌ایم. ما به دنبال از میان برداشتن بن بست سیاسی دموکراتیک در میانمار بودیم که تا حدودی توانستیم به آن دست یابیم. این اقدامات در روند دموکراسی سازی میانمار باعث شد تا تحریم‌های اعمال شده آمریکا علیه این کشور آسیایی تا حدودی از بین برود. در مورد برقراری دموکراسی در کشورهای حوزه خاورمیانه نیز مسئله تا حدودی شبیه میانمار است اما تفاوت‌های آشکاری دارد چرا که در این کشورها شما با افراط گرایان مواجه هستید که جوانان کشورها را به سوی خود جلب می‌کنند و علیه دولت‌ها دست به اقدامات ناگواری می‌زنند.

رئیس جمهوری آمریکا درباره مسئله مسئولیت پذیری واشنگتن در قبال لیبی نیز گفت: به نظر من چالش مورد بحث در اینجا این است که ما می‌توانیم به کشور لیبی یا کشورهایی نظیر سوریه و عراق برای خروج از بحران کمک کنیم. من در طول این شش سال مسائل زیادی را آموخته‌ام و متوجه شده‌ام که یک نوع صبر استراتژیک برای مواجهه با این مسائل وجود دارد.

اوباما درباره مسئله کریمه نیز گفت: من در طول 4 ماه گذشته اعلام کردم که به دنبال جنگ با روسیه نیستیم اما با شرکای اروپایی خود همکاری می‌کنیم و به عنوان پشتوانه یک ائتلاف بین‌المللی، مخالف نقض یکپارچگی و تمامیت ارضی یک کشور دیگر از جانب روسیه هستیم و همواره هم این مسئله را مطرح می‌کنیم که الحاق شبه جزیره کریمه به روسیه یک اشتباه استراتژیک بوده و هست.

رئیس جمهوری آمریکا در سخنان خود گفت: من نمی‌توانم مسئله خطر داعش را کم اهمیت جلوه دهم، داعش یک شبکه تروریستی است که بر خلاف القاعده خودش را به یک حمله دوره‌ای محدود نمی‌کند بلکه به دنبال دستیابی به منابع بیشتر، تاثیرپذیری و نفوذ عمیق تر و کشورگشایی است و نیرویی است که برای متحدان آمریکا خطرناک است و باعث بی ثباتی تمام مناطق می‌شود. من نمی‌خواهم این تهدید را کوچک جلوه دهم چرا که بسیار مهم است. ائتلافی از 60 کشور جهان تمام تلاش خود را به کار بسته‌اند تا این گروه تروریستی را متوقف و منهدم کنند.

اوباما درباره اقداماتی که در آمریکا از زمان ریاست جمهوری‌اش در این کشور انجام داده به مسئله اشتغال زایی بیشتر در ایالات متحده اشاره کرد و گفت:‌ از نظر جمعیتی ما به خاطر مهاجرت با جمعیت جهان مواجه هستیم. ما دانشگاه‌های بسیار خوبی نسبت به سایر کشورهای جهان داریم و بهترین کارمندان جهان را در اختیار داریم. من حتی توانسته‌ام کسری بودجه دولت را به دو سوم کاهش دهم. اگر بخواهیم به آینده بنگریم آمریکا بهترین جایگاه را دارد و ارتش ما بیش از هر ارتشی در تاریخ از قابلیت و توانایی برخوردار است. باید به این مسئله اشاره کنم که ما رقیب جدی نداریم، اگرچه روسیه برای آمریکا یک قدرت اتمی مهم تلقی می‌شود. حال سوال اینجاست که ما چگونه باید از شرایطی که در حال حاضر در اختیار داریم به نحو احسن استفاده کنیم. ما باید توجه خودمان را به مشکلاتی نظیر داعش، حل بحران اوکراین،‌ مدیریت بحران‌های کوتاه مدت و از میان برداشتن و ریشه کنی بیماریهایی نظیر ابولا معطوف کنیم. زمانی که به مسئله داعش می‌پردازیم باید چندین تریلیون دلار دیگر برای مقابله با این گروه تروریستی خرج کنیم. زمانی که در مورد اوکراین بحث می‌کنیم باید با طرف روس محکم و قوی صحبت کنیم و از این مسئله تضمین حاصل کنیم که می‌توانیم به یک راه حل خوب و منطقی دست پیدا کنیم. آمریکا هیچگاه به دنبال مستعمره کردن کشورهای دیگر و به زور گرفتن منابع آنها نبوده است. من در دو سال پایانی ریاست جمهوری خود می‌خواهم توجه خود را به این مسئله معطوف کنم که بهترین کار را انجام دهم همانطور که در شش سال گذشته انجام داده‌ام و امیدوارم بتوانم کشور را برای این کار با یکدیگر هماهنگ کنم.