تروریسم، افراط گرایی و داعش واژه های اکثر رسانه های منطقه جنوب شرق آسیا در سال 2014 میلادی بود و این رسانه ها در نیمه دوم این سال هیچگاه از این واژه ها فاصله نگرفتند.
تدبیر24: افراط گرایی در کشورهای جنوب شرق آسیا مسلک، مذهب، منطقه و کشور نمی شناسد و به اشکال مختلف در بین کشورهای عضو اتحادیه جنوب شرق آسیا موسوم به آ.سه.آن رواج یافته است. از تندروهای افراطی بودایی میانمار تا سلفی هایی که وهابیون از آن ها حمایت کرده و شیعیان را نیز تحت فشار قرار می دهند.
شکل گیری گروه تروریستی داعش در سوریه با حضور هزاران خارجی و صدها تبعه کشورهای منطقه جنوب شرق آسیا که عملیات تروریستی و انتحاری در سوریه وعراق انجام دادند عاملی شد که واژه خشونت، تروریست و افراط گرایی در این منطقه بیشتر نمود یابد.
دکتر حسن روحانی رییس جمهور ایران در نشست شهریور ماه سال گذشته مجمع عمومی سازمان ملل نسبت به افزایش افراط گرایی هشدار داده بود و در پیشنهادی خواستار جهان عاری از خشونت شد.
مجمع عمومی سازمان ملل نیز اواخر آذر ماه همین سال قطعنامه پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با افراط گرایی و خشونت را با رای مثبت اکثریت قاطع 190 کشور عضو سازمان ملل به تصویب رساند.
در صورتی که بسیاری از کشورها پس از هشدارهای ایران به این موضوع می پرداختند و غرب از حمایت تروریست ها در جهان دست بر می داشت، شاید 'افراط گرایی' به این اندازه واژه روز جهان و منطقه جنوب شرق آسیا در سال 2014 نمی شد.
افراط گرایی در جنوب شرق آسیا مسلک و کشور نمی شناسد و شاید به همین دلیل است که 'ولید فکری فاریس' استاد موسسه بین المللی اتحاد مسلمانان در دانشگاه بین المللی اسلامی مالزی به خبرنگار ایرنا، گفت: افراط گرایی در هر تفکر، مسلک، دین و منطقه ای توسط کوته فکران و افرادی که آموزه های اخلاقی را نیاموخته اند می تواند رخ دهد. در واقع برای رفع تروریسم باید مجموعه تفکرات کسانی که در خلق گروه های تروریستی نقش دارند مورد لحاظ قرار گیرد.
نگاهی به افراط گرایی در کشورهای جنوب شرق آسیا:
*** مالزی
سیاست داخلی و بین المللی مالزی در چند سال گذشته موجب شد این کشور در ورطه افراط گرایی گرفتار شود و سال 2014 با حضور تعدادی از مالزیایی ها در گروه تروریستی و تکفیری داعش در عراق و سوریه به مساله ای حساس در سیاست های مالزی تبدیل شد و مقامات سیاسی پوتراجایا را به هراس انداخت.
شاید مالزی باور نمی کرد سال 2014 برای این کشور سالی پرتنش از افراط گرایی است. افراط گرایی که نتیجه برخی سیاست های غلط گذشته و ارتباط با برخی کشورهای تندرو و یا شخصیت های افراط گرای عربی باشد.
همین سیاست و اشتباه باعث شد 'نجیب تون رزاق' نخست وزیر مالزی در اوایل فعالیت های تروریستی داعش در عراق در موضعی عجیب از این اعمال تروریستی به عنوان 'شجاعت' یاد کند.
وی گفت اعضای حزب حاکم 'آمنو' نیز باید برای بقاء شجاعت را از گروه داعش یاد بگیرند.
این اتفاق در حالی روی داد که افراط گرایان مالزی در حال آموزش استفاده از سلاح توسط گروه تروریستی داعش برای پیوستن به تروریست ها در سوریه و عراق بودند.
مالزی پس از مدتی و ترس از قدرت گیری بیشتر افراط گرایان سیاست خود را اعلام کرد و مقابله با تندروها که قصد مقابله احتمالی با دولت و یا پیوستن به تروریست های داعش را داشتند، آغاز کرد و در سال 2014 دستکم 40 مالایی را دستگیر کرد.
این در حالی است که ده ها مالایی با تروریست های داعش در عراق و سوریه همکاری می کنند و شش نفر در مقابله با دولت سوریه و یا در عملیات انتحاری کشته شدند.
همزمان با بحث حامیان تروریست های داعش در مالزی، موضوع افراط گرایی داخلی در مالزی نیز سال 2014 بسیاری از محورهای رسانه های این کشور را به خود اختصاص داد.
مقابله با شیعه و استناد به قوانینی مانند قانون ضد اغتشاش برای بازداشت افراد، فضای مالزی را در سال 2014 آلوده و تفکرات آزاد را محدود کرد.
پس از برخی جریان ها نیز 'ماهاتیر محمد' نخست وزیر اسبق مالزی از روند رو به افزایش افراط گرایی در این کشور انتقاد کرد و گفت که برخی در این کشور خواستار افراط گری هستند.
وی گفت: به نظر می رسد افرادی در مالزی که مسئول امور اسلامی هستند می خواهند سنت پیامبر (ص) بالاتر از فرمان خدا در قرآن قرار گیرد.
از سوی دیگر ممنوعیت استفاده از کلمه 'الله' به وسیله غیرمسلمانان و فشار مالایی ها به دیگر نژادها از دیگر سیاست های افراطی مالزی بود که سال 2014 خود را نشان داد و کارشناسان را به واکنش واداشت.
این وضعیت می رود تا سال 2015 میلادی به اوج خود برسد و به گفته کارشناسان تا زمانی که سیاست های دولت نجیب تون رزاق اصلاح نشود، افراط گرایی از این کشور که تحت نفوذ بسیاری از تندروهای غیرمالزیایی است، دور نخواهد شد.
*** اندونزی
بر عکس مالزی، دولت اندونزی موضعی مشخص در مقابل افراط گرایان و تروریست ها دارد و این سیاست در سال 2014 خود را بیشتر نشان داد، اما اندونزی با مردمانی فقیر و 250 میلیون نفر جمعیت دچار بحران افراط گرایانی است که می تواند آتش زیر خاکستر منطقه باشد.
در این کشور جنوب شرق آسیا نیز کشورهای عربی با تفکرات افراطی نفوذ دارند و فشار بر شیعیان در مناطق مختلف نشانه این نفوذ است.
از سوی دیگر پیشینه عملیات تروریستی در اندونزی و جزیره بالی را تاریخ فراموش نکرده و این باعث شد سال 2014 با عملیات گروه تروریستی داعش این مساله خود را بیشتر نشان دهد.
براساس آمار غیررسمی در حال حاضر دستکم 300 اندونزیایی با داعش همکاری می کنند و بسیاری از افراط گرایان در این کشور برای این گروه تروریستی تبلیغ می کنند.
حضور گسترده افراط گرایان در مناطق مختلف اندونزی طی سال 2014 خود را نشان داد و به نمایش های علنی منجر شد که مقابله دولت را بدنبال داشت.
کارشناسان و تحلیلگران منطقه با توجه به پیشینه عملیات تروریستی در منطقه جنوب شرق آسیا و تفکرات این گروه ها معتقدند تندروهای منطقه به ویژه اندونزیایی ها با اندیشه های سلفی - تکفیری درپی ایجاد به اصطلاح حکومتی اسلامی در کشورهای جنوب شرقی آسیا (اندونزی، مالزی، جنوب فیلیپین، جنوب تایلند و سنگاپور) هستند.
دولت قبلی و 'جوکوی' تلاش دارند به افراط گرایی ها در اندونزی پایان دهند اما تاکنون موفق نبوده اند.
اندونزی تغییر قوانین مذهبی را برای پایان افراطی گری پیشنهاد کرده است، این قانون تاکنون به تصویب نرسیده، اما به نظر نمی رسد تصویب این قانون نیز به افراط گرایی در این کشور که سابقه چند دهه دارد پایان دهد.
هم اکنون شیعیان منطقه سمپنگ اندونزی که از دو سال پیش به زور از خانه هایشان بیرون رانده شدند در یک سالن ورزشی زندگی می کنند که نشانه افراط در این کشور جنوب شرق آسیا است.
برخی افراطیون و وهابیون افراطی در سمپنگ اندونزی شیعیان این منطقه را تحت فشار قرار داده و خانه های آنان را به آتش کشیدند.
گروه های وهابی در سال 2014 نیز در نشستی ضد شیعی در جاکارتا با تشکیل اتحادیه ای علیه شیعیان اعلام جهاد کردند.
*** فیلیپین:
فعالیت گروه تروریستی ابوسیاف در جنوب فیلیپین روند رو به افزایش افراط گرایی را در این منطقه جنوب شرق آسیا نشان داد.
ارتباط هشت ساله افراط گرایان فیلیپین با 'ابوبکر البغدادی' سرکرده داعش در سال 2014 فاش شد و این گروه با گروگانگیری گردشگران، باج گیری و آموزش نظامی تروریست های داعش به افزایش افراط گرایی در منطقه دامن زد.
این تروریست ها نه تنها مالزی را به عنوان کشور همسایه درگیر افراط گرایی های خود کردند، بلکه کشورهایی مانند هلند، آلمان و چین نیز به دلیل ربودن اتباع آن ها در فیلیپین درگیر مسایل افراط گرایانه تروریست های ابوسیاف شدند.
گروه تروریستی ابوسیاف و گروه 'آزادی اسلامی بانگسامورو' که شاخه مسلح 'جنبش آزادی اسلامی بانگسامارو' است و سال 2008 از جبهه آزادیبخش مورو جدا شد، در فیلیپین با گروه داعش همکاری می کنند.
گزارش ها نشان داد برخی از اعراب و مصری ها از سال 2012 میلادی در میندانائو حضور دارند تا استفاده از تسلیحات نظامی و ساخت بمب را به افراط گرایان فیلیپینی آموزش دهند و این روند در سال 2014 با حضور افراط گرایان استرالیایی و کانادایی افزایش یافت
*** تایلند
تایلند نیز طی سال های اخیر با حرکت های افراطی مواجه است. این حرکت ها با افراط گرایی بوداییان حاکم و فشار بر مسلمانان در حال افزایش است.
هر چند سال 2014 برای این منطقه تایلند به نسبت سال های قبل آرام تر بود، اما همچنان منطقه ای پرتنش است و در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات دولت و استقلال طلبان آتش زیر خاکستر خواهد بود.
برخی اطلاعات نشان می دهد جنوب تایلند و پایگاهی به نام 'حدیبیه' در جنوب فیلیپین از جمله مراکزی است که شبه نظامیان تروریست مالزیایی در آنجا آموزش های مختلف نظامی خود را طی کرده اند و سپس برای اهداف مختلف به مناطقی از جمله عراق و سوریه فرستاده می شوند.
*** میانمار
افراط گرایان بودایی میانمار با کمک دولت این کشور در سال 2014 میلادی فشار بر مسلمانان روهینگیا را پس از کشتارهای سال 2012 میلادی افزایش دادند.
دولت میانمار هر چند مدعی انجام اصلاحات است، اما دیدگاه های افراطی دولت و بوداییان تندرو در سال جاری میلادی که دو روز دیگر پایان می یابد بیشتر خود را نشان داد.
تفکرات تند 'آشین ویراتو' که بن لادن میانمار لقب گرفته و جنایات جنبش 969 به رهبری وی را هیچ فردی فراموش نمی کند و این جنایات در سال 2014 ادامه یافت.
این در حالی است که آمریکا به عنوان مدعی مقابله با تروریست ها هنوز نام این راهب بودایی تندرو را در فهرست تروریست ها قرار نداده است.
این تندرو میانماری گفته است: من کاری می کنم مسلمانان شهر 'مندالی' میانمار از گرسنگی بمیرند و بی خانمان شوند و به محض این که پیروز این کارزار شدیم به سایر اهداف مسلمانان یورش خواهیم برد.
بوداییان تندرو اواسط سال جاری میلادی نیز مسلمانان را در 'ماندالای' و چند شهر دیگر مورد یورش قرار دادند که به کشته شدن چند نفر منجر شد.
فشار افراط گرایان به همراه دولت میانمار باعث شد بزرگترین مهاجرت مسلمانان روهینگیا از غرب میانمار پس از گذشت دو سال از آغاز مهاجرت مسلمانان این کشور از خشونت های بوداییان افراطی در سال 2014 رقم بخورد.
به هر شکل حدود یک میلیون و 500 هزار روهینگیایی مسلمان در میانمار 51 میلیون نفری سال 2014 زندگی پر از تنش و تحت فشاری را گذراندند و به نظر می رسد سال 2015 نیز با توجه به اجرای برخی قوانین سختگیرانه برای آنان سال آرامی نباشد.