ریال ایران جایگزین دلار

تدبیر24: نویسندگان لایحه بودجه زمانی که نفت 72 دلار را برای بودجه سال آینده در نظر گرفتند قطعاً و یقیناً می‌دانستند باید احتمال این را بدهند که قیمت نفت به زیر 60 دلار در هر بشکه سقوط خواهد کرد. البته این نوع بودجه‌نویسی در حقیقت سازوکار بودجه‌نویسی ایرانی است که با چند درصد پیش برآورد، برآوردهای بودجه‌ای را انجام داده و بعد بر اساس آن مجوزهای لازم را از دولت می‌گیرند و اگر پیش‌بینی آن‌ها تحقق پیدا کرد که مجوزهای لازم را برای استفاده از آن دارند و اگر پیش‌بینی‌های آن‌ها تحقق پیدا نکرد آنگاه مواردی را پیش‌بینی می‌کنند ازجمله اینکه در بودجه 48هزار میلیارد تومان برای بودجه‌های عمرانی قرار دادند. معنای دیگر این بودجه آن است که اگر قیمت نفت از 72 دلار کاهش پیدا کرد و به 60 دلار رسید آنگاه 28هزار میلیارد دلار از بودجه عمرانی را کم می‌کنند یعنی درآمدهای غیرقابل تحقق را از بودجه عمرانی کسر می‌کنند و درواقع این‌یک برآیند و سازوکاری است که چیده می‌شود برای اینکه مجوزهای لازم گرفته شود و حالا اگر درآمدها نفتی بالاتر رفت و به 72دلار رسید دولت مجوزهای لازم را از قبل کسب کرده ولی اگر دولت نفت را بر روی 60دلار ببندد و بعد قیمت در عالم واقع به 70دلار برسد آنگاه برای مواردی که در بودجه پیش‌بینی صورت نگرفته مجوز لازم را از مجلس اخذ می‌کند و بنابراین دولت درواقع یک نوع پیش‌بینی‌های احتیاطی را در بودجه منظور می‌کند اگرچه با همین خوش‌بینی که نفت را 72 دلار در هر بشکه بسته‌اند به نظر می‌رسد که یک پیش‌بر آورد است یعنی زیادی احتیاط صورت گرفته است چراکه در قیمت نفت باید بین آنچه ممکن است تحقق پیدا کند و خوش‌بینانه‌ترین وضعیت بین 20 تا 25 درصد نباید بیشتر اختلاف وجود داشته باشد و به نظر می‌رسد بین 72 و 52دلار یک اختلاف خیلی زیادی وجود دارد و ازاین‌جهت باید مقداری این قیمت کاهش پیدا کند و البته باید به دولت این اجازه داده شود که احتیاط‌های لازم را دربودجه لحاظ کند. با توجه به این احتمال که ممکن است نفت به زیر 50 دلار در هر بشکه هم سقوط کند لازم است کوشش شود درآمدهای جایگزینی به‌جای نفت پیش‌بینی شود. به نظر می‌رسد دیپلماسی جدیدی باید در اقتصاد کشور دنبال شود و همکاری اقتصادی با کشورهای منطقه‌ای مثل روسیه و عراق بیشتر شود و بکوشیم ریال جایگزین دلار در مراودات بین کشورها شود و اگر این کار صورت بگیرد درخواست دلار در جامعه کم شده و تقاضای ارز فروکش می‌کند و این خود تمرینی است برای اینکه اقتصاد کشور به سمت درآمدهای غیر از نفت پیش رود. همچنین دولت باید بتواند زمینه‌های توسعه در بخش خصوصی را فعال یا فرصت‌هایی برای اضافه کردن به مؤدی‌های مالیاتی ایجاد کند چراکه در حال حاضر حدود 45هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی وجود دارد یا اینکه مالیات‌های جدیدی تحت عنوان عواید بر سرمایه وضع کند برای انبوه‌سازانی که درآمدهای صددرصدی داشتند و حتی یک ریال هم مالیات نپرداختند. اگر چنین مواردی در دستور کار دولت قرار گیرد آنگاه می‌توان از یک اقتصاد بدون نفت و مستقل حرف زد.