یک چاقوی جراحی که در مرحله آزمایشی است، میتواند جراحان را مطمئن کند که همه بافتهای سرطانی را حین عمل برداشتهاند.
به گزارش آسوشیتدپرس، جراحان معمولاً از چاقوهایی استفاده میکنند که هنگام برش به بافتها حرارت میدهند (آنها راکوتر میکنند) تا جلوی خونریزی گرفته شود و دودی با بوی تند ایجاد میکنند. این چاقوی جدید دود متصاعد شده از بافتهای سوخته را تجزیه و تحلیل میکند و میتواند فوراً به جراحان پیام دهد بافت برش داده شده سرطانی است یا سالم. جراح بر این مبنا بافت را به آزمایشگاه میفرستد و در انتظار نتایج بررسی آسیبشناسی درباره سرطانی یا سالم بودن آن میماند و براساس آن برای ادامه درمان تصمیم میگیرد.
دکتر زولتان تاکاتس، از ایمپریال کالج لندن و ابداعکننده این چاقو، حدس زده بود که دود تولید شده حین جراحی سرطان ممکن است حاوی شواهد مهمی درباره سرطان باشد بنابراین چاقوی «هوشمندی» را طراحی کرد که به یک دستگاه طیفسنجی جرمی به اندازه یک یخچال روی چرخ متصل است و دود حاصل از بافتهای سوزانده شده را تجزیه و تحلیل میکند. دود متصاعد شده از بافتها به وسیله این چاقوی هوشمند، با مجموعهای از شاخصهای دود بافتهای سرطانی و غیرسرطانی مقایسه و این اطلاعات روی یک مونیتور ظاهر میشود؛ رنگ سبز به معنای سالم بودن بافت، رنگ قرمز به معنای سرطانی بودن و رنگ زرد به معنای غیرقابل شناسایی بودن آن است. جراحان برای اطمینان از اینکه تومور را کامل برداشتهاند، در حالی که بیمار روی تخت جراحی است، نمونههای بافتی را به آزمایشگاه میفرستند. در بهترین بیمارستانها ممکن است حدود 30 دقیقه طول بکشد تا پاسخ از آزمایشگاه برسد. البته حتی در این حالت هم نمیتوان کامل مطمئن بود و جراحان اندکی بیشتر از میزان ضروری از بافتهای فرد برمیدارند. اگر مقداری از سلولهای سرطان باقی بمانند، بیماران ممکن است نیاز به جراحی دیگری پیدا کنند یا لازم باشد تحت شیمیدرمانی و پرتودرمانی قرار گیرند.
دکتر اماکینگ، جراح سرطانهای سر و گردن در مرکز پژوهش سرطان بریتانیا که در این طرح شرکت نداشته است، میگوید: «عملکرد این چاقو فوقالعاده است.» به گفته او، درصورتی که دود حاصل، از مواد تجزیه شده تومور باشد، جراح باید دقت بیشتری در برش بافت به خرج دهد. شایعترین درمان برای سرطانهایی که در آنها تومورهای توپر ایجاد میشود، برداشتن تومور با جراحی است. آمار در بریتانیا نشان میدهد از هر 5 بیمار دچار سرطان پستان که تحت جراحی سرطان پستان قرار میگیرند، یک نفر به جراحی مجدد برای برداشتن باقیمانده تومور نیاز پیدا میکند. دانشمندان این چاقوی جدید را در فاصله سال های 2010 تا 2012 در 3 بیمارستان آزمایش کردند. نمونههای بافتی از 302 بیمار برداشته شد تا یک بانک اطلاعاتی از مشخصات انواع دود متصاعد شده از سرطانها از جمله سرطانهای مغز، پستان، روده بزرگ، کبد، ریه و معده ایجاد شود. سپس از این اطلاعات برای تجزیه و تحلیل تومورهای به دست آمده از 91 بیمار استفاده شد. این چاقوی هوشمند توانست در همه این موارد به درستی سرطان را تشخیص دهد.
به گفته تاکاتس، پس از اینکه بررسیهای بیشتری روی این چاقو انجام شد برای کسب مجوز به سازمانهای مسئول فرستاده خواهد شد. او میگوید: «از این چاقو میتوان برای کارهای دیگری مانند شناسایی بافتهایی که خونرسانی بدی دارند و شناسایی انواع باکتریهای موجود در محل جراحی هم استفاد کرد.» به گفته کارشناسان، این تکنولوژی میتواند به پزشکان کمک کند هنگام جراحی بیماران سرطانی، دیگر به حدس و گمان متوسل نشوند. مثلا سرطانهای مغز بهخاطر نفوذ کردن به بافتهای سالم در اطراف مرز قابل مشاهده تومور معروف هستند. این چاقو میتواند به جراح اطمینان دهد همه بافت سرطانی را برداشته است.