اصلاح‌طلبی و اعتدالگرایی

تدبیر24: نسبت اصلاح‌طلبی و اعتدالگرایی همواره مورد سوال بوده که آیا این دو در عرض هم قرار دارند یا خیر. در این رابطه باید توضیح داد، اصلاح‌طلبی جریانی است که با تکیه بر اصلاح امور پا به عرصه می‌گذارد و علیرغم اینکه گاه با اعتدالگرایی مترادف تصور می‌شود اما باید گفت این دو معنایی متفاوت از یکدیگر دارند. به عبارت دیگر اگر با نگاه جامعه شناختی بر پایه تحزب به موضوع نگریسته شود، اصلاح‌طلبی یک جریان است و اعتداگرایی یک روش. بر این اساس باید گفت اصلاح‌طلبی یک اصل است و اعتدالگرایی روشی است برای انجام این اصول. در حقیقت اصلاح‌طلبی به دنبال تغییر وضع موجود است و می‌خواهد در اموری که آن را به عنوان مانعی برای پیشرفت و توسعه قلمداد می‌کند اصلاحات مدنظر خود را به کار بندد و آن را از سر راه بردارد و تنها هدف، حذف موانع و ایجاد شرایط مطلوب است اما از سوی دیگر اعتدالگرایی به عنوان یک روش، بر این امر قائل است که دولتمردان باید میانه‌روی را در پیش گیرند و از هرگونه تندروی بپرهیزند و این روش می‌تواند در اصول اصلاح‌طلبی یا اصولی دیگرجریان پیدا کند؛ بنابراین روش اعتدالگرایی تنها تاکید خود را بر عدم تندروی قرار می‌دهد و معتقد است با به کارگیری چنین روشی است که می‌توان از بروز مشکلات جلوگیری کرد. بنابراین اعتدالگرایی بیش از آنکه به عنوان یک جریان سیاسی شناخته شود یک خط‌مشی محسوب می‌شود که حتی اگر آن را در قالب جریان سیاسی تصور کنیم. باز بار معنایی جداگانه‌‌ای نسبت به اصلاح‌طلبی دارد. وقتی صحبت به جریانهای سیاسی می‌رسد باید نگاهی ویژه‌تر به موضوع داشت و از این منظر باید اذعان کرد اصلاح‌طلبی واژه‌‌ای در مقابل انقلاب است. به عبارت دیگر اصل اساسی در انقلاب ایجاد تغییر و دگرگونی در همه ابعاد است و با تکیه بر این اصل به دنبال تغییر وضع موجود است اما اصلاحات به صورت نرم و تنها در مورد موانع قائل به تغییر است که قطعا نیازمند برنامه‌‌ای علمی و موثر است و البته در این زمینه نیاز به تئوریسین‌های قوی و افرادی با تجربه که قادر به ایجاد زمینه و فراهم کردن بسترهای لازم هستند، احساس می‌شود چرا که در سایه وجود چنین افرادی است که اهداف می‌تواند تجلی پیدا کند. بر این اساس نمی‌توان از نقشی که آقایان خاتمی و هاشمی رفسنجانی ایفا می‌کنند غافل بود چرا که این افراد می‌توانند به عنوان هماهنگ کننده امور اصلاح‌طلبی بر پایه اعتدالگرایی نقش‌آفرینی کنند.