حسن روحانی هفته گذشته در مصاحبه با روزنامه واشنگتن پست گفته بود دولت ایران میخواهد در مدت سهتا ششماه با ...
تدبیر24: فصل برداشت رسیده است؛ رابطه بازگشایینشده ایران و آمریکا، این
روزها، منتظر اظهارنظرهاست که یا به چراغی روشن شود یا اینکه پنجرهای شکسته شود.
«جان کری»، وزیر خارجه آمریکا روز گذشته گفت: «حتی زودتر از ششماه میتوان با
ایران به توافق رسید.» البته این اظهارنظر او نشاندهنده نگاه مثبتش به آخرین دور
مذاکراتی است که بین او و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران انجام گرفته، اما او
مانند روزهای اول روی کار آمدنش در اظهارنظر در مورد ایران نگرانیهایش را نیز به
صراحت میگوید. جان کری که در برنامه تلویزیونی «۶۰ دقیقه» شبکه CBS حضور پیدا کرده بود،
گفت: «رسیدن به توافق بر سر مساله هستهای ایران در مدت سه تا ششماهی که حسن
روحانی رییسجمهوری ایران خواستار آن شده امکانپذیر است اما تاکید کرد تا زمانی
که ایران درهای تاسیسات هستهایش را به روی بازرسان باز نکند تحریمها لغو نخواهند
شد... بسته به اینکه ایران چقدر صادق باشد و شفافسازی کند، میتوان حتی زودتر از
این مدت به یک توافق دست یافت.»او اضافه کرد: «اگر برنامه هستهای ایران صلحآمیز
باشد همه ما متوجه خواهیم شد، تمام دنیا متوجه خواهد شد و روابط ایران و آمریکا
بهبود قابل ملاحظهای پیدا خواهد کرد و این تغییر میتواند به سرعت اتفاق
بیفتد.»حسن روحانی هفته گذشته در مصاحبه با روزنامه واشنگتن پست گفته بود دولت
ایران میخواهد در مدت سهتا ششماه با طرفهای غربی به توافقی درباره برنامه هستهای
ایران دست یابد. وزرای خارجه ایران و آمریکا پنجشنبه، پس از نشستی که در قالب
ایران و کشورهای 1+5 داشتند، حدود نیم ساعت با یکدیگر مذاکره کردند. روز پایانی
سفر حسن روحانی در نیویورک نیز در حالی که او در مسیر فرودگاه بود، در تماس تلفنی
که بین او و رییسجمهوری آمریکا برقرار شد، در مورد موضوع هستهای ایران صحبت
کردند و خواستار دستیابی سریعتر به توافق شدند.
تاکید دوباره بر توقف غنیسازی
در همین راستا، جان کری وزیر امور خارجه آمریکا میگوید با افزایش تلاشهای
دیپلماتیک میتوان«حتی زودتر از این زمان هم به توافق رسید و این بستگی دارد که
ایران تا چه حد آماده صداقت و شفافیت است.» به گفته جان کری برای حل مساله هستهای،
«ایران باید با بازکردن فوری درهای تاسیسات اتمی خود به روی بازرسان آژانس انرژی
اتمی و توقف غنیسازی با درجه بالا صداقت خود را نشان دهد.»بازگشایی برخی تاسیسات
هستهای به روی بازرسان آژانس، هنوز موضوع مورد اختلاف ایران و بقیه کشورهایی است
که در مورد فعالیت هستهای ایران موضعگیری میکنند. ایران اعلام میکند که
بازدیدها از این تاسیسات به روال دوره زمانی انجام میگیرد. وزیر خارجه آمریکا
معتقد است «ایران باید قدمهای سریع، شفاف و متقاعدکنندهای بردارد تا خواستهای
جامعه بینالمللی را درباره برنامه هستهایش برآورده کند... حرف نمیتواند جای عمل
را بگیرد، ما به اقداماتی نیاز داریم که به ما، متحدانمان و دوستانمان در منطقه
ثابت کند نیازی نیست نگران برنامه هستهای ایران باشیم.»
پافشاری واشنگتن بر ادامه تحریمها
در همین حال محمدجواد ظریف صبح روز یکشنبه در گفتوگو با برنامه «این هفته»
شبکه تلویزیونی ABC گفت: «حق ایران در استفاده از انرژی هستهای قابل مذاکره نیست و
ایران هیچگاه اورانیوم را در حدی که برای تولید سلاح هستهای مناسب باشد غنی
نکرده است... ایران آماده است درهای تاسیسات هستهای خود را به روی بازرسان باز
کند تا ثابت کند به دنبال سلاح هستهای نیست؛ در صورتیکه آمریکا به تحریمهای
سنگین اقتصادی علیه این کشور پایان دهد.»او اضافه کرد که «ما نیازی به اورانیوم
برای مصارف نظامی نداریم. در این موضوع تردیدی نیست و ما در آن جهت حرکت نمیکنیم...
ایران بدون سلاح هستهای فقط هدف شما نیست بلکه هدف و اولویت اصلی خود ماست... اگر
آمریکا حاضر باشد حق ایران را به رسمیت بشناسد و به آن احترام بگذارد در این صورت
فرصت بسیار مناسبی [برای توافق] وجود خواهد داشت.»اگرچه ظریف به تمایل ایران برای
مذاکره اشاره میکند اما از فوریت لغو «تحریمهای غیرقانونی علیه ایران» نیز سخن
میگوید. اما وزیر خارجه آمریکا، در مصاحبه تلویزیونی خود تاکید کرد تحریمها در
صورتی لغو خواهند شد که در مورد صلحآمیزبودن برنامه هستهای ایران یقین حاصل شده
باشد: «ما تا زمانی که رویهای شفاف، قابل اثبات و پاسخگو در جریان نباشد که دقیقا
بدانیم ایران با برنامه هستهایاش چه میکند، تحریمها را لغو نخواهیم کرد.»
نگرانیهای هیگ
دومین وزیر خارجهای که هفته
گذشته با وزیر خارجه ایران قرار ملاقات ویژه داشت، ویلیام هیگ، وزیر خارجه انگلیس،
عضو دیگر گروه 1+5 بود که او نیز روز گذشته در اظهارنظری گفته «از اظهارات دولت
جدید ایران استقبال میکنم.» او در عین حال تاکید کرد که این «اعمال هستند که به
حساب میآیند». به گزارش «ایسنا»، ویلیام هیگ، روز یکشنبه در گفتوگو با «بیبیسی»
مدعی شد که برنامه هستهای ایران «در حال حاضر از بسیاری جهات شفاف نیست و دولت
ایران اطلاعاتی را که آژانس بینالمللی انرژی اتمی درخواست کرده است ارایه نمیکند».
هیگ گفت: لازم است که ما واقعا بفهمیم که آنها جدی هستند یا خیر.