ضرورت‌طرح‌آمايش‌سرزمين‌درهلال‌احمر

تدبیر24: مهدی آيتی - در دولت حاضر يكبار ديگر اهتمام بر موضوع تهيه سند آمايش سرزمين تعلق گرفته و اين ماموريت و مسئوليت مهم به سازمان مديريت و برنامه ريزي(سازمان برنامه سابق) سپرده شده است.
تهيه سند آمايش سرزمين به دليل گستردگي و همه جانبگي آن مستلزم همكاري و هماهنگي مستمر تمام اركان و دستگاههاي مختلف حكومتي و حاكميتي مي باشد.

هرچند كه آمايش سرزمين يك برنامه راهبردي حاكميتي است اما انجام و فرجام آن به مشاركت ملت، بخشهاي خصوصي و نهادهاي مردمي نياز اساسي دارد.
برنامه آمايش سرزمين در دو بخش مهم(1- تهيه سند 2- اجرا برنامه) جز با همدلي و همكاري ملت و دولت(حكومت) ميسر و مقدور نيست.

در حال حاضر اگرچه هنوز عزم و اراده جدي در شروع تدوين سند آمايش سرزمين صورت نگرفته اما به بهانه زمزمه هاي آن در دولت مي توان در جمعيت هلال احمر هم براي آن فضايي جديد را تعريف نمود و بستر شروع بكار آن را در قالب يك دبيرخانه پي ريزي كرد.

ممكن است بعضي گمان كنند برنامه آمايش سرزمين در هلال احمر مي بايستي توسط يكي از بخشها يا واحدهاي موظف انجام شود و ساير بخشها در اين رابطه مسئوليتي ندارند. همچنين ممكن است بعضي گمان كنند برنامه آمايش سرزمين يك برنامه ايستا است كه يكبار براي هميشه تهيه و تدوين و براي اجرا ابلاغ مي شود، در حاليكه چنين نيست.

اولا برنامه آمايش سرزمين به دليل جامعيت نيازمند مشاركت همه بخشها و واحدهاي يك سازمان مي باشد و ثانيا آمايش سندي است پويا و ديناميك كه هرساله بايستي مورد بازنگري و اصلاح قرار گيرد و بنابراين لازم است در هر سازمان و وزارتخانه براي آن متولي و مسئولي تعريف و تعيين شود.
تهيه سند آمايش سرزمين در هلال احمر در يك پروسه هفت مرحله اي صورت مي گيرد كه برنامه ريزي در اولين مرحله آن نيازمند مطالعات و شناخت وضع موجود در پهنه سرزميني است.

هرچه مطالعات وضع موجود دقيق تر، روشن تر و صحيح تر تهيه شود به عنوان مطالعات پايه مي تواند اساس كار سند آمايش سرزمين در هلال احمر را محكمتر و جامع تر نمايد.

اگر در يك كلام تهيه سند آمايش سرزمين در هلال احمر به منظور و هدف حركت كردن از وضع موجود تا رسيدن به وضع مطلوب باشد بايد گفت كه اين سفر و ماموريت علاوه بر آنكه خطير و مهم است مي تواند آينده اي روشن و درخشان براي جمعيت هلال احمر جمهوري اسلامي در سطح ملي، منطقه اي و بين المللي ترسيم نمايد.

اگر بپذيريم و توافق داشته باشيم كه اولين و مهمترين ماموريت هلال احمر مساله امداد و نجات انسانهاست بايد قبول كنيم كه تمام اجزا و عناصر محرك و متحرك در سازماني بنام هلال احمر مي بايستي در راستا و جهت امداد و نجات تهيه، تدوين و برنامه ريزي شود.
بنابراين نتيجه نهايي و غايي سند آمايش سرزمين در جمعيت مي بايستي در جهت رشد، تكامل و تعالي ماموريت اول اين سازمان يعني امداد و نجات باشد.

در حال حاضر بنظر مي رسد پس از گذشت سالها از انقلاب و استقرار نظام جمهوري اسلامي و حدود يكصد سال تجربه جمعيت شير و خورشيد سرخ ايران و هلال احمر، اندوخته اي ارزشمند و گرانبها براي مرحله اول تهيه سند آمايش يعني مطالعات وضع موجود مي باشد.
در موضوع تهيه سند آمايش براي هلال احمر مي بايستي هفت مرحله برنامه ريزي لحاظ گردد:

1- جمع آوري اطلاعات و آمار براي شناخت وضع موجود هلال احمر در پهنه بندي سرزمين(فرصت ها – تهديدها)
2- بررسي و كنترل مطالعات وضع موجود(صحت و سقم آمار و اطلاعات)
3- تعيين اهداف و برنامه هاي آينده(اهداف راهبردي، كلي، جزئي و ...)
4- تدوين برنامه هاي نظري و تئوريك براي نيل به اهداف مطلوب
5- تدوين برنامه هاي عملياتي و اجرايي و تهيه ساز و كارهاي اجرا سند آمايش
6- كنترل و بازنگري دائمي و دوره اي برنامه ها و ماموريت ها
7- تدوين مستمر برنامه هاي اصلاحي جديد و ابلاغ مجدد براي اجرا

با توجه به پروسه فوق(فرآيند برنامه ريزي آمايش در هلال) بنظر مي رسد دبيرخانه يا متولي مربوطه از هم اكنون مي بايستي به كمك كليه بخشها و واحدهاي داخل هلال از يك سو و ارتباط آنها با بخشها و واحدهاي مشابه در خارج از هلال(بخشهاي دولتي و غيردولتي) به تدريج و مرحله به مرحله نسبت به تهيه سند آمايش اقدام نمايد.

تهيه شيوه نامه ها و لايه بندي اسناد بالادستي و فرودستي و نيز تعيين ماموريت هاي مختلف به بخشها و واحدهاي مربوطه از جمله وظايف دبيرخانه كه مسئول تهيه سند آمايش مي باشد، خواهد بود.

تهيه يك سند جامع و واقع گرا و در عين حال جسورانه و بلند پروازانه براي هلال احمر در راستاي اهداف و برنامه هاي راهبردي نظام(برنامه چشم انداز – پنج ساله – آمايش كل كشور) مي تواند جمعيت هلال احمر را در يك دهه تبديل به سازماني پويا، چابك، قدرتمند، علمي و عملي در اجرا به موقع و مطلوب ماموريت مقدس امداد و نجات انسانها بنمايد. ان شاالله به اميد آن روز