آلودگی به شپش را بهتر بشناسیم

تدبیر24: «حسن خوبان»، کارشناس پیشگیری از بیماری‌های مرکز بهداشت شهید بلندیان اظهار کرد: شپش حشره‌ای خونخوار به رنگ سفید مایل به خاکستری، تیره یا روشن با دهانی مخصوص مکیدن خون با سه جفت پای کوتاه و بدنی کشیده و سری نقطه‌ای و بدون بال است.  
 
وی افزود: مهم‌ترین آلودگی به شپش، شپش سر است.  
 
کارشناس پیشگیری از بیماری‌های مرکز بهداشت شهید بلندیان ادامه داد: به تخم شپش نیز رشک گفته می‌شود که بیضی شکل و به رنگ سفید خاکستری و به اندازه ته سنجاق است.  
 
وی تصریح کرد: رشک معمولاً در لابه‌لای موها و بر روی پوست سر به‌ویژه در نواحی پشت گوش و در شرایط آلودگی شدید در تمام سر و در افراد بزرگسال، حتی محاسن فرد نیز دیده می‌شود.  
 
خوبان تشریح کرد: رشک، در ناحیه‌ی قاعده و محل خروج ساقه مو از فولیکول می‌چسبد و در شرایط محیطی مناسب دمای 22 تا 36 درجه سانتی‌گراد، ظرف هفت روز به لارو تبدیل می‌شود و بلافاصله خونخواری را آغاز می‌کند که طی دو هفته به شپش بالغ تبدیل می‌شود، سپس جفت‌گیری کرده و تخم‌گذاری را آغاز می‌کند و در طول عمر خود حدود 150-90 تخم می‌گذارد.  
 
وی در خصوص راه‌های انتقال شپش خاطرنشان کرد: شپش از طریق تماس مستقیم افراد سالم با افراد آلوده، استفاده از وسایل شخصی آلوده مثل لباس‌ها، کلاه، روسری، بُرس، شانه، حوله، ملحفه و پتو منتقل می‌شود.  
 
کارشناس پیشگیری از بیماری‌های مرکز بهداشت شهید بلندیان در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توانیم مطمئن شویم آلودگی به رشک و شپش قطعی است؟ تصریح کرد: از آنجایی که مکیدن خون باعث خارش در محل گزش می‌شود، بنابراین خاراندن مداوم سر به ویژه ناحیه پشت سر یکی از راه‌های تشخیص آلودگی به شپش سر است، اما تنها راه تشخیص قطعی، دیدن رشک یا خود حشره بالغ شپش در سر است.  
 
وی با بیان این‌که رعایت بهداشت فردی مهم‎ترین راه، برای پیشگیری است، توضیح داد: هم‌چنین از دیگر راه‌های پیشگیری می‌توان به عدم استفاده از لوازم شخصی و لباس‌های افراد آلوده، عدم استفاده از وسایل و لوازم مشترک در آرایشگاه‌ها، جداسازی لباس‌های دانش‌آموزان در زنگ‌های ورزش به‌صورت نگهداری در کیف‌های دستی جداگانه، بررسی کلیه افراد خانواده در صورت ابتلا یکی از اعضای آن‌ها، شستشوی لباس و ملحفه در آب جوش به مدت 30 دقیقه با دست یا ماشین لباسشویی شسته و در آفتاب یا خشک کن خوب خشک کرده و یا استفاده از اطو به‌ویژه برای درز لباس‌ها، اشاره کرد.  
 
خوبان درباره طریقه‌ی استفاده از شامپوی پرمترین گفت: ابتدا موها را مرطوب شود، سپس با شامپوی پرمترین، موها را کاملاً آغشته کرده تا شامپو به سر و ساقه موها برسد، در ادامه و پس از 10 دقیقه، موها با آب فراوان شسته شود و بعد از یک هفته، مجدداً فرد آلوده به شپش، مورد معاینه و مراقبت قرار گیرد، در صورت وجود آلودگی، درمان تکرار شود.  
 
کارشناس پیشگیری از بیماری‌های مرکز بهداشت شهید بلندیان استفاده از محلول سرکه و آب به‌صورت مساوی را درمان کمکی برای نتیجه‌گیری بهتر درمان دانست و خاطرنشان کرد: در این روش شانه دندانه ریز را آغشته به محلول فوق کرده و از سمت انتهای ساقه مو به طرف بالا شانه را کشیده و یا حوله را به سرکه آغشته و بر روی موها قرار گیرد.