تدبیر24: یک کارشناس مسائل خاورمیانه با بیاثر دانستن ابراز نگرانیهای مقامات سعودی نسبت به توافق هستهای ایران و گروه ۱+۵ گفت: قطار توافق هستهای خیلی وقت است که از ایستگاههای عربستان سعودی و یا اسرائیل گذر کرده است و مطمئنا به عقب هم برنمی گردد از این رو نگرانیهای سعودیهای و اسرائیلیها مانعی رسیدن ایران و ۱+۵ به توافق نمیشود.
دیروز ترکی فیصل، از مقامات ارشد خاندان آلسعود همزمان با دور تازه مذاکرات هستهای در لوزان سوئیس، در گفتوگو با بیبی سی با ابراز نگرانی نسبت به هر نوع توافق هستهای میان ایران و گروه ۱+۵ مدعی شده بود که «توافق هستهای با ایران میتواند سایر کشورهای منطقه را به تولید سوخت اتمی ترغیب کند.»
رییس پیشین دستگاه اطلاعاتی عربستانسعودی با بیان اینکه در صورت توافق قدرتهای جهانی با ایران، کشورش ممکن است بهدنبال همان حقوق برود گفت: من همیشه گفتهام هرآنچه از این گفتوگوها بیرون آید، ما هم بهدنبال همان خواهیم بود.
پیش از این بارها مقامات غربی نسبت به شکل گیر هر نوع رقابت تسلیحاتی و هستهای در خاورمیانه ابراز نگرانی کرده بودند و بر پایه این نگرانی خواستار پایان بخشیدن به برنامه هستهای ایران شده بودند.
این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده است که برنامه هسته ایاش صرفا یک برنامه صلح آمیز است و دستیابی به تسلیحات هستهای جایگاهی در اهداف این برنامه ندارد.
با این حال به نظر میرسد که سعودیها تلاش دارند از یک سو با غیر صلح آمیز جلوه دادن برنامه هستهای ایران و از سوی دیگر با طرح ادعای پیش گرفتن مسیر دستیابی به تسلیحات هستهای، کشورهای غربی را در آستانه رسیدن به ایستگاه پایانی مذاکرات هستهای، به عدم توافق با ایران ترغیب کنند.
این در حالی است که به گفته صباح زنگنه، کارشناس مسائل خاورمیانه این نگرانیها امروز دیگر اثر بخش نیست و نمیتواند به مانعی در رسیدن به توافق هستهای میان ایران و گروه ۱+۵ تبدیل شود.
صباح زنگنه، با بیان این مطلب درباره سخنان ترکی فیصل گفت: موضوع مذاکرات هستهای میان ایران و گروه ۱+۵ برای رسیدن به یک توافقی که از یک سو منجر به رفع نگرانیها نسبت به ماهیت برنامه هستهای کشورمان و از سوی دیگر منتج به ادامه برنامه صلح آمیز هستهای در داخل کشور شود موضوع تازهای نیست که امروز سعودیها بخواهند آن را مستمسکی قرار دهند برای آنکه به گفته خود رقابت تسلیحاتی را به راه اندازند.
وی با بیان اینکه مذاکرات هستهای حداقل ۱۰ سال است که میان ایران و قدرتهای بزرگ جهانی در جریان است و اکنون در مراحل پایانی خود قرار دارد گفت: از این رو همانطور که نگرانیهای پیشین سعودیها نتوانسته است به مانعی در مسیر مذاکرات تبدیل شود بعید است که مانع از حصول توافق هم شود.
این کارشناس مسائل خاورمیانه افزود: از سوی دیگر نه ایران و نه کشورهای عضو گروه ۱+۵ نتایج این مذاکرات را علیه طرف ثالث نمیدانند. بنابراین نگرانیهای سعویها نسبت به توافق هستهای اساسا به جا و منطقی نیست.
زنگنه در ادامه با اشاره به سخنان ترکی فیصل مبنی بر اینکه هرآنچه از این گفتوگوها بیرون آید، ما هم بهدنبال همان خواهیم بود، گفت: هیچکس مانع اقدام کشورها برای استفاده از حق قانونی خود در دستیابی به انرژی صلح آمیز هستهای پس از پیوستن به آژانس بین المللی انرژی اتمی نخواهد شد. این حقی است که نه عربستان بلکه سایر کشورهای منطقه میتوانند به آن دست پیدا کنند واستفاده کشورها از انرژی هستهای صلح آمیز تهدید علیه سایر کشورها محسوب نمیشود.
وی افزود: با این حال خوب است مقامات سعودی از جمله آقای ترکی فیصل این واقعیت را در نظر بگیرند که کار بر روی پروژه انرژی هستهای سابقهای نه یک روزه و دو روزه بلکه ۴۰ ساله در ایران دارند.
این کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: بنابراین دستیابی به پروژه هستهای با یک تصمیم و دستور و فرمان ملوکانه حاصل نمیشود و نیازمند پروسه طولانی با تمهیدات فراوان و تنوع علمی و تکنولوژیک و نیروی انسانی است.
وی تصریح کرد: از این رو سعودیها به سادگی و تنها با یک فرمان ملوکانه و پول نمیتوانند مسیری که ایران نزدیک به۴۰ سال است آن را طی کرده است را طی کند و یک شبه به تاسیسات و انرژی هستهای بومی دست پیدا کند.
زنگنه درباره اینکه چرا تاکنون اطمینانهای آمریکا و ایران به عربستان نتوانسته است نگرانیهای این کشور درباره توافق هستهای را کاهش دهد گفت: اولا دولت یا کشوری که نیات سوییی نسبت به سایرین داشته باشد همواره احساس نگرانی میکنند و در نگرانی خود باقی میماند و با سخن و اطمینان دادن نگرانیهایش مرتفع نخواهد شد.
وی در خاتمه درباره اینکه آیا در ایستگاه پایانی مذکرات هستهای نگرانیهای عربستان میتواند مانع از حصول توافق نهایی شود، گفت: اراده کشورهای عضو گروه ۱+۵ و در راس آن ایالات متحده آمریکا رسیدن به توافق هستهای با ایران است. در چنین شرایطی میتوان گفت که قطار توافق هستهای خیلی وقت است که از ایستگاههای عربستان سعودی و یا اسرائیل گذر کرده است و مطمئنا به عقب هم برنمی گردد از این رو نگرانیهای سعودیهای و اسرائیلیها مانعی رسیدن ایران و ۱+۵ به توافق نمیشود.