این سفر به دعوت جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران صورت میگیرد، اما تونی ابوت، نخستوزیر استرالیا پیشاپیش درباره مذاکراتی که در این سفر انجام خواهد شد توضیحاتی به رسانهها داده است.
تدبیر24: گرچه کوین راد، نخستوزیر پیشین استرالیا به دنبال فعالسازی حوزه خاورمیانه در برنامههای وزارت خارجه استرالیا بود، اما از سالها پیش از کوین راد و تا امروز بیش از یک دهه است که هیچکدام از وزرای خارجه استرالیا به ایران سفر نکردهاند.
این سفر به دعوت جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران صورت میگیرد، اما تونی ابوت، نخستوزیر استرالیا پیشاپیش درباره مذاکراتی که در این سفر انجام خواهد شد توضیحاتی به رسانهها داده است.
بر اساس گفتههای نخستوزیر استرالیا دستور اصلی مذاکرات وضعیت ایرانیانی است که در اردوگاههای داخل و خارج استرالیا با تقاضاهای پناهندگی در دست منتظر پاسخ نهایی هستند، گرچه پاسخ نهایی آنها تنها از طرف دولت استرالیا داده نمیشود. دولت استرالیا میگوید در حال حاضر به گروهی از پناهجویان اعلام کرده که درخواستهایشان پذیرفته نشده و باید به ایران بازگردند اما دولت ایران حاضر به قبول این متقاضیان نیست.
روز شنبه (۱۱ آوریل) تونی ابوت به خبرنگاران گفت ایرانیهایی که تقاضاهایشان رد شده باید بتوانند در کشور خودشان زندگی کنند و نپذیرفتن آنها در کشوری که متعلق به آن هستند، مشکل استرالیا نیست بلکه دولت ایران باید آن را حل کند.
گرچه مشکلات متقاضیان پناهندگی موضوع مناقشه نیمه رسمی استرالیا با ایران است اما دلیل سفر جولی بیشاپ به ایران، فقط حل و فصل مسئله پناهجویان نیست.
راجر شاناهان، محقق ارشد در موسسه سیاستگذاری بینالمللی لووی در استرالیا میگوید در تمام سالهایی که آمریکا و اروپا بر سر پرونده هستهای ایران با این کشور مناقشه داشتهاند و گاه تا بسته شدن سفارتهایشان هم پیش رفتهاند، سفارتخانههای استرالیا و نیوزیلند به کار خود در ایران ادامه دادند و بسته نشدند.
گرچه در تمام این سالها هیچ مقام سیاسی استرالیایی به ایران سفر نکرده است اما حفظ موقعیت سفارتخانهها منجر به باز بودن مسیر دیپلماتیک میان تهران و غرب برای گفتگو درباره مسائلی بهجز برنامه هستهای ایران شده است.
شاناهان میگوید سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران درست بعد از امضای تفاهمنامه لوزان امتیازی از طرف آمریکاست که یکی از متحدان نزدیک به خود و در عین حال نزدیک به بریتانیا را برای نشان دادن حسن نیت غرب به ایران میفرستد. بنابراین هدف سفر جولی بیشاپ فراتر از حل و فصل موضوع پناهجویان ایرانی است.
چرا صادرکنندگان استرالیایی سود نکنند؟
جدا از این، سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران در رسانههای این کشور به عنوان فرصتی برای احیای اقتصادی استرالیا نیز قلمداد شده است.
مجله استرالیایی فایننشال ریویو در مقالهای نوشته است که همین روزها که اروپاییها در بازارهای ایران سرمایهگذاری میکنند باید پرسید چرا استرالیا هنوز از فرصتهای اقتصادی ایران نصیبی نبرده است. به این ترتیب در تمام سالهایی که استرالیا حضور دیپلماتیک خود را در ایران حفظ کرده باز هم صادرکنندگان استرالیایی عقبتر از رقبای اروپایی خودشان قرار گرفتهاند.
فايننشيال ريويو مینويسد رقابت منطقهای شديدی ميان ايران و عربستان سعودی در جريان است اما موازنه تجاری استراليا با کشورهای منطقه خليج فارس نشان میدهد سفر به ايران برای گسترش مبادلات اقتصادی استراليا ضروریست.
راجر شاناهان میگوید حدس این موضوع چندان هم سخت نیست که وقتی جولی بیشاپ به ایران سفر میکند نظر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل درباره این سفر چه خواهد بود.
ولی به گفته فایننشال ریویو واقعیت این است که امضای تفاهمنامه لوزان آنقدر خوشبینی به بار آورده که بتوان به امضای موافقتنامه نهایی میان ایران و کشورهای ۱+۵ امیدوار بود. همین امیدواری کافی است تا جولی بیشاپ دعوت جواد ظریف را بپذیرد و راهی ایران شود.
سفر وزیر خارجه استرالیا به ایران اولین سفر یک مقام بلندپایه غربی به ایران پس از امضای تفاهمنامه لوزان است.