کاری برای بیماران روانی نکرده ایم

تدبیر24:وزیر بهداشت و درمان در سخنانی در جمع کارکنان و مسئولان سرای احسان گفت : ای کاش مراکزی مثل سرای احسان می‌توانستند در درمان بیش از دویست و پنجاه هزار نفر بیمار اسکیزوفرنی به یاری دولت بیایند و پوشش دهند .

دکتر قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت درمان عصر روز گذشته با حضور در مرکز نگهداری بیماران روانی سرای احسان با اشاره به اهمیت نشاط اجتماعی در پیشگیری از گسترش آسیب های روانی در جامعه گفت : از کارهایی که حکومت باید در حوزه بهداشت و روان انجام دهد، «نشاط اجتماعی » است. وقتی که سی درصد مبتلایان به بیماری‌های روانی دچار اضطراب و افسردگی هستند، نشاط اجتماعی می‌تواند اثرگذار باشد و این امر به هر سه قوه مرتبط است و می‌توانند عواملی که باعث نشاط مردم می‌شود را گسترش دهند.

وی با تاکید بر اینکه بیکاری مهم ترین عامل در ایجاد بیماری های روانی است افزود : بخش مهمی از نشاط اجتماعی «کار » است. بیکاری عامل بسیار مهم بیماری‌های روانی است. تا صحبت از نشاط اجتماعی می‌شود یک عده که «دلواپس» هستند، فوری ذهنشان متوجه بعضی مسائل می‌شود. به خاطر دارم در دوران دبیرستان معلمان بعد‌از ظهرهای جمعه دانش‌آموزان را به مجموعه‌هایی مثل سرای احسان می‌بردند تا نسل ما با دردهایی که در جامعه وجود داشت آشنا شوند و در عین حال توجه دادن به اخلاق، توجه به رفتار انسانی، برانگیختن آن فطرت درونی و الهی موجب می شد که در گذشته ای نه چندان دور همه جا سرای احسان باشد .

وی تصریح کرد : متأسفانه اکنون کشور ما بسیار سیاسی شده و بی‌اخلاقی رواج پیدا کرده است و متأسفانه با پیشرفت تکنولوژی بیشتر هم می‌شود و جا دارد در این بخش هم تلاش بیشتری شود. دروغ ، تهمت و غیبت منجر به اتفاقاتی از قبیل نابودی خانواده‌ها و از بین رفتن احساسات پاک می شود که همین امر منجر به بروز بیماری روانی خواهد شد .

دکتر هاشمی با اشاره به اینکه در بحث پیشگیری نقش وزارت بهداشت کمتر از دیگر دستگاهها و سازمانهاست گفت : در بحث پیشگیری نقش ما(وزارت بهداشت)کمترین است اما در بحث عمیق‌تر نشدن بیماری، می‌توانیم مؤثر باشیم و این به شرطی است که به بهداشت بیش از گذشته توجه شود و شبکه بهداشتی در کشورگسترش پیدا کند. در این‌صورت با کمک روانشناشان می‌توانیم بیماران را شناسایی و تا حدی درمان کنیم. ای کاش مراکزی مثل سرای احسان می‌توانستند در درمان بیش از دویست و پنجاه هزار نفر بیمار اسکیزوفرنی به یاری دولت بیایند و پوشش دهند.

دکتر هاشمی با اشاره به مسئولیت همه نهادها در حمایت از بیماران روانی گفت: متاسفیم که سازمان بهزیستی که بسیار پر تلاش و خدوم است، بیش از دو برابر بودجه‌ای که از دولت می‌گیرد به مردم کمک می‌کند. این نشان می‌دهد که دولت و مجلس غایب هستند. اگر ما در خدمت این قبیل افراد که نیاز به حمایت دارند نباشیم پس پول را کجا می‌خواهیم خرج کنیم؟ مردم حضور دارند و کمک می‌کنند اما مجلس و دولت کجا هستند؟ اگر سازمان بهزیستی بودجه کافی در اختیارش می‌بود یا کمیته امداد در جای خودش هزینه می‌کرد، مردم زیاد آزار نمی‌دیدند.

وی تصریح کرد : من خبر دارم از مجموعه هایی که تحت پوشش بهزیستی هستند و خجالت‌آور است وقتی که از نزدیک شرایط بیماران دیده می‌شود. بیماران گناهی ندارند. این بیماران از جمله پاک‌ترین انسان‌های روی زمین هستند. نباید فکر کرد این عزیزان از دست رفته‌اند. بیش از سی هزار تخت بیماران روانی کم داریم که معنیش این است که در تمام این سال‌ها هیچ کاری انجام نشده است. البته منظور در تمام سالها و دهه‌ها است. تنها سالی نهایتاً دو هزار تخت برای همه‌ی بیماری‌ها سیستم درمانی کشور اضافه می‌شود. با این آهنگ که تنها 3 درصد یا 3/5 درصد از بودجه عمرانی صرف بیمارستان ها می‌شود،‌مشکلات روز به روز بیشتر می‌شود.

وزیر بهداشت و درمان با اشاره به مشکلات بیمه‌ بیماران روانی افزود : تنها در دوره حاد بیماری روانی بعضی از بیمه‌ها از بیماران حمایت می‌کنند و سقف این حمایت 56 روز است. کسانی هستند که سالهای طولانی است در مرکز بیماران روانی امین‌آباد نگهداری می‌شوند و هیچ اعتبار و مبع مالی برای آنها وجود ندارد.

دکتر هاشمی با اشاره به مشکلات خانواده‌ها در نگهداری بیماران روانی گفت: خانواده‌ها برای کنترل بیماری مجبورند برای مدت طولانی از داروی مؤثر خارجی استفاده کنند ولی این دارو را باید از کجا تهیه کنند؟ البته من نمی‌خواهم بیمه را متهم کنم بلکه برای بیمه هم باید منابع مالی تهیه شود تا بتواند حمایت کند.

وزیر بهداشت ضمن تقدیر از کار بزرگی که در سرای احسان انجام‌ می‌شود،‌ از پوشش ناکافی رسانه‌ها در مورد مراکز این چنینی انتقاد کرد و گفت: ای کاش صدا و سیما و رسانه‌های ما به جای تولید و پخش بعضی برنامه‌ها، این‌ اقدامات را به تصویر می‌کشیدند. این چیزی هست که نیاز امروز جامعه ایرانی است نه آنکه در مقابل همدیگر قرار بگیریم و گاهی منجر به تنازعاتی شود که حاصلی جز تخریب همین حداقل داشته‌هایمان ندارد .

در پایان وزیر بهداشت و درمان در مورد درخواست و نیازهای سرای احسان گفت : در اینجا دوستان تعدادی از خواسته ها را مطرح کردند که ما هر کمکی که از دستمان برآید انجام می دهیم . درخواست شده بود که نیروی طرحی روانپزشکی در اختیار مرکز قرار گیرد که از روسای دانشگاههای مرتبط درخواست می کنیم که از مجموعه بازدید کنند و تفاهم نامه ای برای اعزام نیروی طرح داشته باشند . همچنین درخواست آمبولانسی شده بود که در اختیار مرکز قرار خواهد گرفت . برای تامین نیازهای دارویی نیز با آقای دکتر دیناروند صحبت می کنم تا بتوانیم کاری انجام دهیم .

وی افزود : نیکوکاران زیادی در سراسر کشور حضور دارند که شاید باید هدایت شوند تا به این حوزه کمک کنند که ما از دوستان درخواست می کنیم که این آگاهی را انجام دهند و به این مجموعه های این چنینی کمک شود ، چرا که در این مرکز تنها بحث درمان مطرح نیست بلکه موضوع نگهداری و توجه بعد از درمان نیز مطرح است .

دکتر هاشمی همچنین اعلام کرد که به تمامی مراکز درمانی تحت پوشش ابلاغ می شود تا بیماران سرای احسان را با الویت بستری کنند و خدمات رایگان درمانی نیز به آنها ارائه شود .

در پایان دکتر هاشمی با اشاره به گفتگویش با یکی از بیماران گفت: این خانم از من پرسید با چه دیدی به من نگاه می‌کنید؟ من از او پرسیدم تو نگاهت نسبت به بقیه مددجویان چیست؟‌و آن خانم پاسخ داد: اینها همه فرشته‌اند. من فکر می کنم این زیباترین پاسخ بود. باید نگاه به این بیماران عوض شود .

نحوی‌نژاد معاونت توانبخشی سازمان بهزیستی نیز در سخنانی بر همکاری مشترک وزرات بهداشت و سازمان بهزیستی را در زمینه حمایت از بیماران مزمن روانی تاکید کرد و گفت: سازمان بهزیستی کشور به عنوان متولی ارائه خدمات توانبخشی به بیمارانی روانی مزمن( مستند به ماده 97 قانون برنامه چهارم توسعه) است و از سویی وزارت بهداشت متولی سلامت جامعه در ابعاد جسمی و روانی و اجتماعی و معنوی است. امیدواریم بتوانیم در تعاملی سازنده آیین‌نامه اجرایی هیئت وزیران را در این زمینه احیا کنیم. دکتر نحوی نژاد با اشاره به تعداد زیاد بیماران روانی مزمن در کشور گفت: ما در سازمان بهزیستی به حدود صد هزار بیمار روانی مزمن در کشور خدمات ارائه می‌کنیم که 15 هزار نفر از این تعداد در مراکز نگهداری بلند مدت به سر می‌برند.

دکتر نحوی‌نژاد ضمن اشاره به مفاد آیین نامه هیئت وزیران گفت: در این آیین‌نامه آمده است که در اسرع وقت هیئتی متشکل از وزیر بهداشت و رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و سازمان بهزیستی تشکیل شود و آن دسته از نرم‌افزارها، سخت‌افزارها و نیروی انسانی و بودجه و اعتبارات مرتبط با وضعیت بیماران روانی مزمن قبل از منفصل شدن از وزارت خانه است به سازمان بهزیستی منتقل شود که این مهم در یک دهه گذشته علیرغم پیگیری‌ها انجام نشده اما سازمان بهزیستی به دادن خدمات ادامه داده است. این خدمات شامل دادن یارانه ها و هزینه نگهداری از اعتبارات خود سازمان است و قسمت اعظم خدمات شامل پانزده هزار بیمار روانی مزمن است که همان یارانه چهارصد هزار تومانی و پانصد و بیست هزار تومانی افراد مجهول‌الهویه است و مابقی خدمات براساس اعتبارات توانبخشی سازمان تأمین می‌شود.

علیرضا طاهری مدیرعامل موسسه حمایت از آسیب دیدگان اجتماعی نیز در سخنانی با تاکید بر اینکه باید حس هم نوع دوستی در کمک به این فراموش شدگان اجتماع را زنده نگه داریم گفت : ما نسبت به هم نوعان خود مسئولیت داریم و نباید بی تفاوت از کنار آنها بگذریم ولی گاهی شاهد آن هستیم که متاسفانه چندان توجهی به آنها نمی شود .

وی افزود : ظرفیت نگهداری این مرکز 400 نفر تعریف شده است که ما اکنون حدود 500 بیمار روانی مزمن را در اینجا نگه داری می کنیم . اما آنچه جای نگرانی دارد افزایش تعداد بیماران روانی است و به نظر می رسد باید در برنامه ریزی های کلان کشوری به موضوع پیشگری و درمان آسیب های روانی توجه جدی شود که در همین راستا طی نامه ای به ریاست محترم جمهوری خواستار توجه ویژه به این موضوع در برنامه ششم توسعه شدیم .

طاهری تصریح کرد : آنچه برای ما در این مرکز مهم است ایجاد شرایطی برای بازگشت این آسیب دیدگان اجتماعی به عرصه جامعه هست و بنابراین برنامه های متعددی را برای این عزیزان در اینجا مدنظر قرار دادیم .

وی خطاب به وزیر بهداشت و درمان گفت : ما در این زمینه خود را در کنار شما می بینیم ولی آنچه مشهود است اینکه با مشکلاتی رو به رو هستیم که به همراهی شما و سایر دوستان در دولت نیاز داریم تا بتوانیم شرایط مناسبی را برای درمان این عزیزان فراهم کنیم .

دکتر «رمضانی‌نژاد»،مدیر سرای احسان نیز در حاشیه این بازدید به ارائه توضیحاتی درباره این مرکز پرداخت و گفت : این مرکز از سال 1377 آغاز به کار کرده است و اولین مرکز غیر‌دولتی نگهداری از بیماران مزمن روانی است که در حال حاضر پذیراری 478 بیمار غیرقابل ریکاوری هستیم . بسیاری از بیماران این مرکز مجهول‌الهویه هستند و توسط بستگانشان پشت در سرای احسان رها شده‌اند.

وی ضمن اشاره به مشکلات سرای احسان گفت:« هزینه‌ایی که بهزیستی به ازای هر بیمار به سرای احسان می‌دهد کمتر از یک سوم از کل هزینه بیمار را پوشش می‌دهد و بقیه از راه کمک‌های خیرین به سختی تامین می‌شود و مرکز تنها هشت نیروی تخصصی دارد.»

گفتنی است در این بازدید دکتر ایازی و دکتر سیاری از معاونین وزارت بهداشت و درمان و نحوی نژاد معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی حضور داشتند که ضمن بازدید از بخش های زنان و مردان این مرکز و گفت و گو با مددجویان افطار را مهمان سرای احسان شدند .