کم شدن میل جنسی در بیماران دیابتی

 تدبیر24:   بیماری دیابت یکی از بیماری های غیر واگیر و شایع در قرن است که کشور ما نیز از آن مصون نبوده و جان میلیونها کودک و بزرگسال درگیر آن است.جمعیتی در حدود 5 میلیون که با کشورهای اروپایی برابری می کند.دیابت یک اختلال متابولیک در بدن است. در این بیماری توانایی تولید انسولین در بدن از بین می رود و یا بدن در برابر انسولین مقاوم شده و بنابراین انسولین تولیدی نمی تواند عملکرد طبیعی خود را انجام دهد.

این بیماری نه تنها مهم ترین عامل اختلالات قلبی و عروقی، نابینایی، دیالیزی شدن و قطع پا محسوب می شود بلکه در بروز ناتوانی های جنسی نیز نقش دارد. کم نیستند دیابتی هایی که به دلیلی بی دقتی در کنترل بیماری خود دچار مشکلات جنسی از جمله اختلال نعوظ، کاهش تمایلات جنسی، اختلال در تخمک گذاری، یائسگی زودرس و حتی ناباروری شده اند. در مقابل نیز بیمارانی هستند که با کنترل صحیح دیابت و مراجعات پزشکی منظم توانسته اند از این عوارض پیشگیری کنند و زندگی کاملاً عادی و سالمی داشته باشند.

دیابت تخمک گذاری را مختل می کند

 

دکتر شیرین نیرومنش - متخصص زنان، فوق تخصص پریناتولوژی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران:

 

کنترل نشدن دیابت و بالا بودن قند خون در خانم ها باعث به هم خوردن نظم ترشح هورمون های زنانه از جمله استروژن و پروژسترون می شود و می تواند با اختلال در قاعدگی و تخمک گذاری، خونریزی های غیرطبیعی، کاهش تمایلات جنسی و حتی ناباروری همراه شود؛ به همین دلیل قبل از کشف انسولین و دستیابی به راه صحیح درمان دیابت، آمار ناباروری در میان خانم های مبتلا به این بیماری بسیار بالا بود. قند خون بالا همچنین می تواند منجر به زایمان زودرس، سقط جنین یا بروز اختلالات مغزی و عصبی، مشکلات گوارشی و کلیوی و ... در بدن جنین شود.

 

دیابتی ها بیشتر دچار عفونت واژینال می شوند

 

عفونت های تناسلی، بخصوص عفونت های میکروبی و قارچی، از دیگر مشکلات ناشی از دیابت کنترل نشده در خانم هاست که از علائم رایج آنها می توان به ترشحات سفیدرنگ، خارش، سوزش، تورم و قرمزی ناحیه تناسلی اشاره کرد. این مشکل نه تنها در سنین باروری مطرح است بلکه بعد از یائسگی تشدید هم می شود.

 

قند خون بالا مقاومت بدن را کاهش می دهد و فرد را مستعد ابتلا به انواع عفونت ها می کند. همچنین باعث طولانی شدن دوران درمان عفونت و ترمیم زخم می شود. علاوه بر اینها، از عوامل خطر بروز سرطان های جسم رحم و بیماری های قلبی و عروقی در سنین بالا محسوب می شود؛ به خصوص اگر فرد دچار اضافه وزن یا فشار خون بالا باشد و از دخانیات استفاده کند.

 

رابطه زناشویی دردناک و کاهش میل جنسی

 

فعالیت هورمون های تخمدان و تخمک گذاری مسئله بسیار پیچیده ای است و یکی از شگفتی های خلقت به شمار می رود. مغز، تخمدان ها و رحم با یکدیگر ارتباط بسیار جالب و عجیبی دارند که باعث می شود هر ماه تخمک ها تحت تأثیر هورمون ها شروع به رشد کنند و تخمک گذاری انجام گیرد. به دنبال آن نیز یا بارداری یا قاعدگی رخ می دهد.

 

این هورمون ها همچنین بر تمایلات جنسی تأثیرگذارند، بنابراین هر عاملی مانند قند بالا که در ترشح آنها اختلال ایجاد کند، تمایلات جنسی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد. بالا بودن قند همچنین بر ترشح غدد جنسی موجود در ابتدای واژن تأثیر می گذارد و ممکن است باعث خشکی و سوزش واژن شود. در این صورت رابطه زناشویی دردناک می شود. البته یکی دیگر از علل احساس درد هنگام برقراری رابطه زناشویی، عفونت های لگن، واژن، رحم و لوله ها هستند که افراد با قند بالا بیشتر به آن دچار می شوند؛ بنابراین کنترل قند در خانم ها از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

 

نگاه فوق تخصص غدد

 

دیابت و آسیب عروقی به ارگان جنسی

 

دکتر سعید کلباسی - فلوشیپ دیابت و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:

 

دیابت نوع 1 و 2 در دراز مدت می توانند باعث عوارض عروقی ماکروواسکولار (عوارض عروق بزرگ) و میکروواسکولار (عوارض عروق ریز) شوند. از عوارض عروق ریز حاصل از آن می توان به نفروپاتی (عوارض کلیوی)، رتینوپاتی (عوارض ته چشم) و نوروپاتی (عوارض عروق ریز خون رسان به اعصاب) اشاره کرد. 

 

عوارض عروق بزرگ یا ماکروواسکولار نیز بر عروق قلب، مغز و پا اثر می گذارد. هر دو این عوارض می توانند سلامت جنسی بیماران دیابتی را مختل کنند؛ برای مثال عارضه نوروپاتی، سیستم اعصاب محیطی را درگیر می کند و از این طریق توانایی نعوظ فرد را کاهش می دهد. همچنین باعث کاهش قدرت یا میل جنسی در خانم های دیابتی می شود. 

 

عوارض عروق بزرگ نیز با کاهش خون رسانی به آلت جنسی باعث اختلال نعوظ در آقایان و کاهش قدرت جنسی در خانم ها می شود.

 

مردان دیابتی تستوسترون کمتری دارند

 

دیابت یک بیماری مزمن است و می تواند باعث افسردگی شود. افسردگی نیز خود احتمال اختلالات جنسی و مشکلات نعوظ را در بیماران دیابتی افزایش می دهد. اختلالات هورمونی حاصل از دیابت هم بر قدرت جنسی تأثیرگذارند. ثابت شده است بیماری دیابت باعث کاهش سطح هورمون های جنسی چه در مردها و چه در خانم ها می شود. 

 

بیشتر مطالعات در دنیا نشان داده اند سطح تستوسترون در مردهای دیابتی به طور معنی داری پایین تر از مردان غیر دیابتی است. در بیماران دیابتی خانم، به خصوص دیابتی های نوع 1 نیز یائسگی زودرس بیشتر دیده می شود.

 

علاوه بر اینها، داروهای مخصوص دیابت می توانند باعث افزایش احتمال اختلال های جنسی شوند؛ مثلاً مصرف استاتین ها (داروهای چربی) و داروهای ضد فشار خون مثل آنتنولول می تواند باعث افزایش احتمال اختلال های جنسی شوند؛ مثلاً مصرف استاتین ها (داروهای چربی) و داروهای ضد فشار خون مثل آتنولول می تواند باعث کاهش میل و قدرت جنسی شود. این موضوع را هم باید در نظر داشت که دیابتی ها بیشتر دچار فشار خون می شوند و بیماری فشار خون نیز بر قدرت جنسی تأثیرگذار است. افزایش وزن در دیابتی های نوع 2 نیز احتمال بروز اختلالات جنسی را افزایش می دهد.

 

این عوارض قابل پیشگیری هستند

 

دیابت از طریق مکانیسم های مختلفی بر توانایی جنسی افراد تأثیر می گذارد؛ پس برای پیشگیری از این عوارض باید تمام عوامل را در نظر گرفت. به عبارتی، فرد باید مرتب قند، چربی و فشار خون خود را کنترل کند.

 

ثابت شده است کنترل قند خون علاوه بر عوارض چشمی و کلیوی، از بروز عوارض جنسی هم جلوگیری می کند. علاوه بر این، باید مرتب هورمون های افراد دیابتی بررسی شود. در صورت وجود افسردگی نیز باید آن را تحت درمان قرار داد. خیلی اوقات پیش می آید که بیمار از لحاظ هورمونی درمان می شود اما اختلالات جنسی اش برطرف نمی شوند. در این صورت باید به وجود افسردگی و مشکلات روانی ناشی از دیابت شک و آن را برطرف کرد.

 

راه برگشتی هم وجود دارد؟

 

ناتوانی جنسی و اختلالات نعوظ در مراحل آخر دیابت و در افرادی رخ می دهد که اصلاً به کنترل قندشان اهمیتی نمی دهند. به عبارتی، عروق اندام جنسی شان نیز آسیب می بیند؛ بنابراین نباید اجازه داد دیابت آن قدر پیشرفت کند که عوارض جبران ناپذیری بر جای بگذارد اما عوارض جنسی مربوط به افسردگی، هورمون ها و بخشی از عوارض نوروپاتی قابل درمان بر جای بگذارد اما عوارض جنسی مربوط به افسردگی، هورمون ها و بخشی از عوارض نوپاتی قابل درمان هستند.