تدبیر24: در ادبیات، افلاطون شادكامی را حالت تعادل و هماهنگی میان سه عنصر استدلال، هیجان و امیال و ارسطو آن را زندگی معنوی میداند.
پژوهشگرانی كه در این باره دست به تحقیق زدهاند، از شخصیت، عزت نفس، اعتقادات مذهبی، سرمایه اجتماعی – فعالیتهای اوقات فراغت، ورزش هفتگی، نداشتن سابقه بیماری عصبی، خوشبینی به زندگی و بسیاری از موارد دیگر، به عنوان عوامل مؤثر در پدیده شادكامی افراد یاد كردهاند.
نتایج یك پژوهش بر روی ۲۷ هزار و ۸۸۳ ایرانی با میانگین سنی ۱۸ تا ۶۵ سال در كشور نشان داده كه ۳۹.۳ درصد مردم از شادكامی سطح متوسطی برخوردارند. ۳۵.۴ درصد نیز شادكامی خود را كم توصیف كرده و در این میان، تنها ۳ درصد خود را در سطح «بسیار زیاد» شادكام میدانند.
در این پژوهش كه از هر استان كشور دست كم ۸۰۰ نفر مورد بررسی قرار گرفتهاند، سطح شادكامی با پرسش «آیا فردی با نشاط و شاداب هستید؟» در پنج سطح «بسیار زیاد»، «زیاد»، «نه زیاد، نه كم»، «كم» و «بسیار كم» مورد سنجش قرار گرفت.
شادترین استانهای ایران
یافتههای پژوهش «شادكامی مردم ایران و عوامل موثر بر آن» از میان ۳۰ استان مورد بررسی، استان زنجان را با ۳/۶۹ درصد میانگین امتیاز شادكامی، شادترین استان كشور معرفی كرده است و از یزد با ۳/۱۲ درصد میانگین امتیاز شادكامی، به عنوان پایینترین سطح شادكامی نام برده است.
همچنین استانهای گلستان، بوشهر، هرمزگان و كردستان از میزان شادكامی بالاتری از خط میانگین برخوردار بودهاند.
كاهش شادكامی با هر سال افزایش سن
از دیگر نتایج قابل توجه این پژوهش، كاسته شدن یك درصد از شادكامی افراد بهازای افزایش هر یك سال به سن آنها است.
مجردها، شادتر از متاهلها
یافتههای به دست آمده از این تحقیق نشان داده كه افراد مطلقه و متاهل از سطح شادكامی كمتری نسبت به افراد مجرد برخوردارند؛ بهگونهای كه افراد مطلقه ۱.۷۰ و افراد متاهل ۱.۱۱ برابر نسبت به افراد مجرد، سطح شادكامی كمتری دارند.
دانشآموزان و دانشجویان شادتر از خانهدارها و شاغلان
یافتههای پژوهش فوق همچنین از این حكایت میكند كه افراد دارای سطح تحصیلات بیشتر نسبت به افراد كم سوادتر، شادترند و در سطوح تحصیلی پایینتر، كاهش شادكامی نمایانتر است.
همچنین افراد خانهدار، شاغل و بیكار نسبت به دانشآموزان/ دانشجویان به ترتیب ۱.۳۹، ۱.۳۲ و ۱.۴۰ برابر سطح شادكامی كمتری دارند.
درآمد بالاتر، شادكامی بیشتر
نتایج این تحقیق در ادامه این موضوع را مورد تاكید قرار داده كه افراد در سطوح اقتصادی پایینتر در مقایسه با افراد در سطح اقتصادی «خوب/ بسیار خوب» به صورت معناداری، سطح شادكامی كمتری دارند. بهگونهای كه افراد در سطوح اقتصادی ارزیابی شده در دستهبندی «نه خوب/ نه بد»، «بد» و «بسیار بد» به ترتیب احتمال ۱.۷۵، ۲.۱۴ و ۲.۳۳ برابر نسبت به افراد دارای وضعیت اقتصادی بسیار خوب، وضع شادكامی خود را نامناسبتر گزارش كردهاند.
تاثیر معنادار سلامت بر سطح شادكامی
بر اساس نتایج حاصله از این پژوهش كه توسط دكتر علی منتظری، عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی و همكاران انجام شده، افرادی كه از سطوح «پایینتر» سلامت برخوردار بودهاند، در مقایسه با افراد دارای سطح سلامت «بسیار خوب» به صورت معناداری شادكامی خود را كمتر ارزیابی كردهاند. به گونهای كه افراد در سطوح «خوب»، «نه خوب/ نه بد»، «بد» و «بسیار بد» به ترتیب ۲.۲۸، ۵.۱۸، ۷.۸۴و ۷.۸۲ برابر نسبت به افراد دارای سطح «بسیار خوب»، وضعیت شادكامی خود را نامناسبتر گزارش كردهاند.
طبق این پژوهش ابتلا به بیماریهای مزمن تاثیر چندانی بر میزان شادكامی ندارد.