هت‌تریک ایران در استرداد آثار تاریخی

تدبیر24:  در ادامه‌ توافقات یونسکو با کشورهای عضو، در ارتباط با آثار تاریخی که غیرقانونی از هر کشور خارج و به کشورهای دیگر منتقل می‌شود، و به پیوستِ این توافق در کنوانسیون «یونیدروا»، 28 قطعه از اشیاء و آثار فرهنگی متعلق به دوران قبل و پس از اسلام که به صورت غیرقانونی در سال‌های گذشته از کشور خارج شده بودند، به زودی به ایران بازگردانده می‌شود.

براساس کنوانسیون «یونیدروا» در صورتی که در دادگاه اثبات شود، نخست آثار به صورت غیرقانونی از کشور مبداء خارج شده و در ادامه مالک آن آثار صداقت دارد و علاوه‌بر اطلاع نداشتن از قاچاق آن‌ها، آثار را با هدف سودجویی یا انگیزه‌های منفی خریداری نکرده است، از سوی کشور مبدا مبلغی برای هزینه‌هایی که دارنده‌ی آثار به صورت جانبی پرداخت کرده، داده می‌شود و در ادامه آثار مورد نظر به کشور مبدا برگردانده می‌شود.

محمدرضا کارگر - مدیر اداره کل موزه‌ها و اموال منقول تاریخی - ‌درباره‌ی آثار کشف شده در ایتالیا به خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا توضیح داد: زمانی که پلیس ایتالیا در حال گشت‌زنی در مغازه‌ها بوده است، به یک‌سری از آثار تاریخی در مغازه‌ی «معراج‌الدین» اصالتا پاکستانی که در ایتالیا زندگی می‌کند‌ و مالک فروشگاه عتیقه‌فروشی در شهر «مونتزا» در ایتالیاست، مشکوک می‌شود و با احتمال امکان قاچاق بودن این آثار، آن‌ها توسط کارشناسان موزه‌ی هنر شرق شناسی رم بررسی می‌شوند.

به گفته‌ وی، در این بررسی‌ها مشخص شد آثار مورد نظر متعلق به کشورهای ایران‌، افغانستان‌، عراق و چین هستند و در نهایت براساس این کنوانسیون با تفکیک آن‌ها، قرار است آثار هر منطقه به زودی به کشورهای مبدا برگردانده شوند.

او ادامه داد:‌ کارشناسان معتقدند آثار کشف شده اشیایی نیستند که به صورت قانونی وارد ایتالیا شده باشند و مالک آنها نیز تاکید می‌کند که این آثار را از فروشنده‌ای در تایلند خریداری کرده و پس از آن به ایتالیا منتقل کرده است.

کارگر تاکید کرد: وکیل ایران از سال 1390 برای بررسی این پرونده فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون دادگاه ایتالیا حکم استرداد این آثار را به کشور صادر کرده، همچنین قرار است مبلغی جزئی شامل چند هزار دلار برای نگهداری این آثار و هزینه‌های جنبی آن به «معراج‌الدین» پرداخت شود.

مدیر اداره کل موزه‌ها تاکید کرد: 28 اثر کشف شده عمدتا سفالی و متعلق به دوره‌های اسلامی‌، ایلخانی و تیموری‌ هستند، همچنین چند مُهر مفرغی از پیش از اسلام در میان آثار وجود دارد و به نظر می‌رسد در میان این آثار حدود 5 شیء سفالی که به شکل گربه‌سانان هستند تقلبی باشند، براساس قانون در صورتی که آثار تقلبی به منظور سوء استفاده در دسترس باشد، باید ضبط شوند، به همین دلیل این آثار را نیز ضبط می‌کنیم.

او تاکید کرد: هنوز مشخص نیست که این آثار متعلق به کدام یک از مناطق تاریخی ایران هستند، اما به زودی به کشور بازگردانده می‌شوند تا در موزه ملی مورد بررسی و پژوهش قرار گیرند.

به گفته‌ی کارگر، هرچند کنوانسیون «یونیدروا» شامل مباحث سیاسی نمی‌شود، اما اکنون پس از به سرانجام رسیدن توافقات هسته‌ای، امکان دارد‌ استرداد اموال تاریخی به ایران در قالب روابط تنگ‌تر و سریع‌تر انجام شود.