شورای عالی امنیت تصمیم گیر نهایی درپرونده هسته ای است

 تدبیر24: بحث تصویب توافقنامه در مجلس یا عدم آن توسط حقوقدانان و نمایندگان مجلس در هفته گذشته دنبال شده است. از سوی دیگر دولت و معاونت حقوقی آن بر این باور است که نیازی به ارائه این توافقنامه سیاسی و تصویب آن در مجلس نیست. تعدادی از نمایندگان مجلس اما نظر دیگری دارند. حسن قشقاوی معاون کنسولی و پارلمانی وزارت خارجه می گوید « تا کنون در شورای معاونان وزارت خارجه بحثی در خصوص ارائه توافق نامه به مجلس یا عدم ارائه آن جهت تصویب صورت نگرفته است» معاون پارلمانی وزارت خارجه به عنوان یک کارشناس سیاست خارجه معنقد است«فرآیند مباحث هسته ای در شورای عالی امنیت ملی به عنوان مرجع ناظر و تصمیم گیر دنبال می شد و اکنون هم دنبال می شود. طبعا تصمیمات شورای عالی امنیت ملی به دلیل حضور نمایندگان قوای مجریه، مقننه، قضاییه و حتی نهادهای نظامی، امنیتی و حکومتی دارای جامعیت و جایگاه رفیعی است» برای طرح بیشتر موضوع و اینکه در راهرو تعامل مجلس و دولت چه می گذرد با حسن قشقاوی معاون پارلمانی و کنسولی وزارت خارجه گفت و گو کرده ایم مشروح گفت و گوی قشقاوی با پایگاه خبری ندای ایرانیان در ذیل آمده است: 

بحث تصویب توافقنامه در مجلس یا عدم آن توسط حقوقدانان و نمایندگان مجلس در هفته گذشته دنبال شده است. وزارت خارجه آیا می خواهد این توافقنامه را جهت تصویب به مجلس ارائه دهد؟ 

لازم است پیش از هر بحثی به این نکته اشاره کنم که تا کنون در شورای معاونان وزارت خارجه بحثی در خصوص ارائه توافق نامه به مجلس یا عدم ارائه آن جهت تصویب صورت نگرفته است بنابراین وزارت خارجه به طور مشخص نظری پیرامون اینکه مجلس شورای اسلامی می تواند یا اینکه نمی تواند توافقنامه هسته ای را تصویب کند نداشته است. شاید علت اینکه وزارت خارجه اصلا این بحث تا الان مطرح نشده است به خاطر این مسئله است که ما یک وزارتخانه هستیم و طبعا برای یک مسئله ملی نمی توانیم برای بزرگان نظام تعیین تکلیف کنیم. ما بیشتر مامور به انجام وظیفه قانونی خود در بحث هسته ای بودیم. 

به هر حال این بحث در فضای سیاسی کشور مطرح است به عنوان یک کارشناس سیاست خارجه می توانید به تجزیه و تحلیل این بحث بپردازیم که اصلا لازم هست توافقنامه هسته ای در مجلس شورای اسلامی مصوب شود یا خیر؟! برخی کارشناسان بر این باورند که چون در 6 کشور دیگر چنین بحثی وجود نداشته است لزومی به مصوبه مجلس نیست و جایگاه قانونگذاری مجلس ایران بالاتر از این بحث است ؟

آنچه که مهم است و باید بدانیم این می باشد که فرآیند مباحث هسته ای در شورای عالی امنیت ملی به عنوان مرجع ناظر و تصمیم گیر دنبال می شدو واکنون هم دنبال می شود. طبعا تصمیمات شورای عالی امنیت ملی به دلیل حضور نمایندگان قوای مجریه، مقننه، قضاییه و حتی نهادهای نظامی، امنیتی و حکومتی دارای جامعیت و جایگاه رفیعی است. اما اینکه این بحث در مجلس نیازمند مصوبه مجلس است یا خیر، طرح موضوع اش به خاطر قانون الزام دولت به صیانت دستاوردهای هسته ای که اخیرا توسط مجلس به تصویب رسید از سوی نمایندگان صورت می گیرد. باید در نظر داشت که تحلیل این مصوبه نیاز به بحث کارشناسی دارد. مثلا در یک ماده این بحث مطرح می شود که بر اساس اصل 77 و اصل 125 قانون اساسی می گوید که وزارت خارجه یا تیم مذاکره کننده به مجلس گزارش ارائه نماید. اگر اصل 77 و 125 را مطالعه کنیم متوجه خواهیم شد که در این دو اصل فقط ارائه نیست بلکه تصویب هست. چون در این مواد اشاره شده است که قراردادها، مقاوله نامه و موافقت نامه ها باید به تصویب مجلس برسد اما نتیجه ای که همین مواد قانونی می گیرد تصویب نیست بلکه گفته شده است که باید به مجلس ارائه شود. بنابراین بحث های که امروز در فضای سیاسی و مجلس انجام می شود به دلیل برداشت های مختلفی است که این قانون به دلیل شفاف نبودن برخی مواد آن انجام می شود. باید در نظر داشت که دکتر ظریف ودکتر صالحی به مجلس گزارش خود را بلافاصله پس از پایان مذاکرات ارائه داده اند. من فکر می کنم بحث تصویب و بررسی توافق نامه هسته ای در شورای عالی امنیت ملی بحث خواهد شد. هر آنچه ابلاغ شود طبعا اجرا خواهیم کرد. البته وزارت خارجه همانطور که گفتم بحثی راجع به این موضوع نداشته است چون نیازی به این بحث ندیده است.

چرا در کنگره آمریکا این بحث مطرح می شود. اما برای مجلس ایران بحث دیگری مطرح می شود؟

بسیاری از حقوق دانان بر این باورند که جایگاه مجلس در ایران و قانون ایران که نظام نیمه ریاستی - پارلمانی است از جایگاه کنگره در نظام ریاستی آمریکا بالاتر است. در نظام ایران مجلس یک رکن اساسی در نظام ایران به شمار می رود که مستقل از ریاست جمهوری است اما در آمریکا رئیس جمهور می تواند مصوبات کنگره را وتو کند. نظام ایران قابل مقایسه با نظام سیاسی ایالات متحده آمریکا نیست و به لحاظ ساختار کلی بیشترین شباهت را به فرانسه دارد. اولا ما نمی توانیم مجلس را ملزم به تصویب یا عدم تصویب یک موافقت نامه کنیم. اگر قانونی یا مصوبه ای توسط مجلس به تصویب برسد کسی نمی تواند قانون مجلس را وتو کند . بنابراین نقش و جایگاه مجلس ایران با کنگره قابل قیاس نیست البته باید در نظر داشت که در نظام ایران نقش رهبری بی بدیل است. همین امر سبب می شود که این مقایسه و تطبیق توسط حقوق دانان انجام نشود. باید دانست در مجموعه قوای ما این همدلی و همزبانی وجود دارد وزارت خارجه هر جا لازم بوده است در مجلس حضور پیدا کرده و به مجلس گزارش ارائه کرده است. با توجه به جو مجلس باید بگویم اکثریت مجلس از توافقنامه هسته ای حمایت می کنند.