تلاش برای ثبت «خیرین مدرسه‌ساز» در یونسکو

تدبیر24: علی‌اصغر فانی شامگاه جمعه در نشست اعضای شورای معاونین شورای آموزش و پرورش و رؤسای آموزش و پرورش مناطق استان زنجان، گفت: قانون تشکیل شورای آموزش و پرورش به عنوان قانونی مترقی، متضمن جلب مشارکت خارج از آموزش و پرورش و استفاده از پتانسیل استانی است.

وی با بیان اینکه "آموزش و پرورش با 105 هزار مدرسه، 13 میلیون دانش‌آموز، یک میلیون معلم و 750 مدرسه، مهم‌ترین دستگاه اجرایی کشور است و فعالیت گسترده‌ای دارد"، خاطرنشان کرد: با در نظر گرفتن اینکه هر دانش‌آموز دو نفر پدر و مادر دارد، 40 میلیون نفر مخاطب این دستگاه هستند و هیچ دستگاهی مخاطبانی به این گستردگی ندارد و تصمیمات گرفته شده در این حوزه به صورت مستقیم در زندگی افراد مؤثر است.

وزیر آموزش و پرورش اظهار کرد: از منظر دیگر با توجه به اینکه زیرساخت منابع انسانی کشور در آموزش و پرورش شکل می‌گیرد، این دستگاه اهمیت زیادی دارد و با توجه به تاکیدات نماینده ولی‌فقیه در استان زنجان که وجود حلقه‌ای مفقوده سبب مطلوب نبودن خروجی آموزش و پرورش است، در تلاش برای رفع مشکل در این زمینه هستیم.

فانی تصریح کرد: اعتبارات اختصاص‌یافته به آموزش و پرورش، نوعی سرمایه‌گذاری است، چراکه دانش‌آموزان سرمایه‌های اصلی کشور هستند و نقش شوراهای آموزش و پرورش در این زمینه منحصر به فرد است.

وی یادآور شد: دغدغه‌های آموزش و پرورش در برهه‌های مختلف متفاوت بوده و در دوره‌ای ایجاد فضای لازم برای تحصیل، دغدغه این دستگاه بوده است، به همین جهت گاهی برخی مدارس به صورت شش شیفته اداره می‌شد، ولی هم‌اکنون با کاهش جمعیت دانش‌آموزی و افزایش مدارس، این دغدغه رفع شده است.

فانی در ادامه با بیان اینکه "به دنبال ثبت حرکت مردمی خیرین مدرسه‌ساز در یونسکو هستیم"، عنوان کرد: هم‌اکنون 520 هزار اتاق برای کلاس درس در کشور وجود دارد که 490 هزار کلاس درس بعد از انقلاب اسلامی احداث شده و بیش از 20 درصد آن‌ها نیز کلاس‌هایی بوده که توسط خیرین مدرسه‌ساز ساخته شده است که با در کنار دولت قرار گرفتن این حرکت مردمی مدرسه‌سازی، بسیاری از مشکلات فضای آموزشی حل شد.

وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: فعالیت‌های انجام گرفته به گونه‌ای بود که تعداد دانش‌آموزان دو سوم قبل و فضاهای آموزشی یک و نیم برابر شد؛ بنابراین در کنار هم قرار گرفتن این دو گزاره نشان می‌دهد راهبر اصلی آموزش و پرورش، کیفیت‌بخشی آموزشی است.

وی اضافه کرد: آموزش و پرورش همانند اقیانوسی پر از مسأله است که برای حل مسائل آن باید به دنبال موارد اولویت‌دار بود؛ بنابراین بر اساس مطالعات دانشگاهی انجام گرفته، پنج سیاست به عنوان سیاست اصلی آموزش و پرورش معرفی شده است که از آن جمله می‌توان ساماندهی منابع انسانی و توسعه مشارکت را نام برد.

وزیر آموزش و پرورش همچنین گفت: ساماندهی نیروی انسانی در دو سال اخیر با جدیت پیگیری شده است که در این راستا سال گذشته 25 هزار نفر و امسال 38 هزار نفر از آموزش و پرورش بازنشسته شده‌اند، این در حالی است که حتی یک نفر نیرو نیز به این مجموعه اضافه نشده است، ولی با آمادگی کامل منتظر آغاز سال تحصیلی جدید هستیم.

وی ادامه داد: معتقدیم مشارکت در آموزش و پرورش باید افزایش یابد و با این اقدام فواید زیادی نصیب آموزش و پرورش می‌شود که در این راستا با 21 دستگاه اجرایی و وزارتخانه تفاهم‌نامه منعقد شده است و هم‌اکنون در حال احصای مالی این تفاهم‌نامه‌ها و به دنبال اجرای روش‌های متنوع در اداره مدارس هستیم.

فانی با بیان اینکه "ارتقای مدیریت آموزشگاهی از دیگر سیاست‌های آموزش و پرورش است که با اجرای آن می‌توانیم شاهد خروجی بهتری باشیم"، افزود: همچنین عملیاتی کردن بودجه نیز از دیگر سیاست‌های آموزش و پرورش است که سبب افزایش بهره‌وری می‌شود. امسال نیز 25 هزار میلیارد تومان بودجه به آموزش و پرورش اختصاص یافته است که به طور میانگین برای هر دانش‌آموز دو میلیون تومان اختصاص می‌یابد که می‌توان با در دست داشتن این بودجه و استفاده از روش‌های مدیریتی جدید، دانش‌آموزان قوی‌تری تربیت کرد.

وی خاطرنشان کرد: تمرکززدایی از سیاست‌های دیگر آموزش و پرورش است؛ چراکه تمرکز سبب ضعف خلاقیت و نوآوری می‌شود، ولی متاسفانه در آموزش و پرورش تمرکز بالا است، اما باید تاکید کرد که برای حرکت در این مسیر طولانی با مقاومت‌های زیادی روبه‌رو خواهیم بود.

وزیر آموزش و پرورش در ادامه اظهار کرد: در طی فعالیت‌های دولت نهم و دهم، سهم بودجه آموزش و پرورش از اعتبارات دولت از 15 درصد هر سال کاهش یافته است، ولی در دو سال اخیر از 9.1 درصد به 11.2 درصد رسیده است که این موضوع یکی از شاخص‌های توجه به آموزش و پرورش است، لذا می‌توان گفت سهم آموزش و پرورش از بودجه دولت در حال افزایش است.

فانی در پایان اظهار تاکید کرد: انتظار داریم استاندار زنجان از محل بودجه عمرانی اعتبارات استانی به آموزش و پرورش استان کمک کند و در برابر آن تعهد می‌کنیم که معادل همان مبلغ از بودجه ملی نیز به آموزش و پرورش استان تخصیص دهیم.

به کزارش ایسنا، نماینده ولی‌فقیه در استان و امام جمعه زنجان نیز در این جلسه گفت: امروزه توقعات از آموزش و پرورش بسیار متفاوت از گذشته است و فعالان در این دستگاه اجرایی باید دقت کنند که دانش‌آموزان در دست آن‌ها امانت یک نسل هستند. در دنیا تحولات بسیار سریع اتفاق می‌افتد و لازم است انسان‌ها نیز با این تحولات هماهنگ باشند.

آیت‌الله علی خاتمی تصریح کرد: معتقدیم فرهنگی‌ترین صنف در بین همه صنوف فعال در جامعه، صنف آموزش و پرورش است و در جریانات اخیر که در خصوص مطالبات فرهنگیان اتفاق افتاد و بسیاری قصد سوءاستفاده از این جریانات را در کل کشور داشتند، فرهنگیان استان نسبت به سطح کشور مودبانه‌ترین و اخلاقی‌ترین رفتار را داشتند.

وی تاکید کرد: سه گروه خانواده، دولت و آموزش و پرورش برای دانش‌آموزان تلاش می‌کنند و با وجود همه سرمایه‌گذاری‌های انجام گرفته، هیچ کدام از این گروه‌ها به صورت صد درصد از حاصل زحمات خود راضی نیستند، لذا در این میان حلقه مفقوده‌ای وجود دارد که آموزش و پرورش در یافتن این حلقه مفقوده توانمند بوده و باید در این راستا اقدام کند.

همچنین، استاندار زنجان در این جلسه گفت: یکی از افتخارات جامعه فرهنگی ایران این است که هم رییس‌جمهور و هم نخست‌وزیر شهید متعلق به جامعه آموزش و پرورش بوده‌اند و این موضوع نشان‌دهنده اهمیت آموزش و پرورش در سطح ملی است که نیروهای این نهاد به قدری توانمند هستند که نیروی انسانی در سطح کلان کشوری از آن‌ها استفاده می‌شود.

جمشید انصاری عنوان کرد: آموزش و پرورش پس از پیروزی انقلاب اسلامی راه طولانی را طی کرده است و با دستاوردهای مهم خود همواره بیش از پیش به خود بالیده است، ولی یکی از مشکلات اساسی این نهاد کاسته شدن سطح مسائل آن در داخل آموزش و پرورش و هم در جامعه است، به این معنی که متاسفانه همه خود را در زمینه آموزش و پرورش صاحب‌نظر می‌دانند و در نتیجه به خود حق مداخله می‌دهند که این موضوع در عین داشتن آثار مثبت، آثار منفی نیز به دنبال دارد.

وی تاکید کرد: این موضوع سبب می‌شود که اظهارنظر در خصوص آموزش و پرورش از سطح تخصصی تنزل یابد، ولی از سوی دیگر نشان می‌دهد همه در این زمینه احساس مسئولیت می‌کنند، ولی متاسفانه متناسب با احساس مسئولیت خود مشارکت در امور ندارند.

نماینده عالی دولت در استان زنجان یادآور شد: هم‌اکنون روش‌های اداره مدارس متناسب با تحولات جهانی در این حوزه نیست و فارغ از نام‌گذاری‌های انجام گرفته، هنوز مدارس به روش سنتی اداره می‌شود و برنامه‌ریزی‌های محتوایی و اجرایی به صورت متمرکز عمل می‌کند و اختیاراتی به مدیر مدرسه داده شده است که در اصل کارساز نیستند.

وی افزود: نقش شکل‌گیری شخصیت دانش‌آموزان در مدارس همانند گذشته نیست و تاثیرات مواردی مانند فضای مجازی افزایش یافته است. در گذشته مدرسه اصلی‌ترین و معلم محوری‌ترین عنصر تاثیرگذار در شخصیت افراد بود، ولی امروز عوامل دیگری در این زمینه موثرند، به گونه‌ای که سهم آموزش و پرورش به کمتر از 50 درصد رسیده است، این در حالی است که هنوز همه آموزش و پرورش را مسئول می‌دانند و انتظار دارند اوضاع را مدیریت کند.

انصاری تاکید کرد: جایگاه معلم نیز به تناسب تغییر نقش آموزش و پرورش، تغییر کرده است. در گذشته همه مسئولیت تربیت دانش‌آموز بر عهده معلم بود، ولی هم‌اکنون این‌گونه نیست، این در حالی است که درک تغییر این جایگاه توسط جامعه فرهنگی کم بوده و این جامعه خود را در شأن 30 سال قبل یک معلم می‌دانند، لذا همین امر سبب بروز مطالباتی در بین معلمان شده است که در مواردی مشکلاتی را نیز ایجاد کرده است، البته باید تاکید کرد که واگذار کردن وظیفه بررسی مطالبات معلمان به سایر نهادها در شأن معلمان و آموزش و پرورش نیست.

وی ادامه داد: طبیعتاً بیان فضائل معلمان بدون تفهیم جایگاه کنونی معلم و کنار گذاشتن مطالبات ملی از معلمان و فقط پرداختن به مطالبات جامعه فرهنگی سبب بروز مشکلاتی می‌شود. از طرفی، نقش و مسئولیت دولت در مسائل آموزش و پرورش و سهم این دستگاه در برنامه توسعه ملی نیازمند بازنگری جدی است. همچنین لازم است که شاهد تغییر اساسی در روش اداره مدارس باشیم، در واقع عدالت آموزشی و مشارکت اولیاء در مدارس، مدرسه‌محور باشد.

استاندار زنجان یادآور شد: در خصوص بازتعریف جایگاه و شأن معلم لازم است آموزش و پرورش پیش‌قدم شود؛ چرا که اگر این اقدام انجام نشود شاهد بروز بحران خواهیم بود که سبب کاهش جایگاه معلمان می‌شود. همچنین لازم است آموزش و پرورش در شکل‌گیری تشکلی تخصصی و صنفی برای معلمان پیش‌قدم شود که این مرجع علاوه بر مطالبه‌گر بودن، مسئولیت پاسخ‌گویی را نیز داشته باشد.

انصاری با بیان اینکه "در جهت اجرای سند تحول بنیادین، باید برنامه‌ای جامع و قابل اجرا تهیه شود که بتواند جامعه را در رسیدن به اهداف کمک کند"، افزود: همچنین تاکید می‌شود مجموعه فرهنگیان استان آمادگی دارند که پا به پای تحولات آموزش و پرورش پیش روند و در بسیاری از موارد به صورت پایلوت عمل کنند.

به گزارش ایسنا، مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان نیز در این جلسه گفت: هم‌اکنون کشور در مسیری قرار دارد که آینده آن توسعه و پیشرفت همه‌جانبه است، بنابراین ارتقای کارآیی، کاهش نابرابری و تامین عدالت آموزشی، رسالت آموزش و پرورش است و لازم است برای رسیدن به این هدف فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی انجام شود.

مرتضی تمجیدی افزود: مشارکت مردم، ساماندهی نیروی انسانی و ارتقای مدیریت آموزشگاهی از سیاست‌های راهبردی آموزش و پرورش است و اجرا و تحقق آن نیازمند همکاری سایر دستگاه‌های اجرایی، ارتباط نزدیک مسئولان مدارس با اولیا است. همچنین مشارکت در آموزش و پرورش و شورای آموزش و پرورش دو مقوله در هم تنیده شده است که سبب دخالت تصمیمات گروهی در تصمیمات شخصی می‌شود.

وی اظهار کرد: قانون شورای آموزش و پرورش زمینه مشارکت اقشار مختلف را فراهم کرده است و مسئولان استان نیز اهتمام ویژه‌ای به این شورا دارند و ارتقای کیفیت آموزشی نیز همواره مورد تاکید مسئولان استانی بوده است. در سال تحصیلی 93 - 94 آموزش و پرورش استان زنجان با 175 هزار نفر دانش‌آموز توانسته است موفقیت‌های بسیاری را کسب کند. 16 هزار نفر معلم، 2200 آموزشگاه و بیش از هشت‌هزار کلاس درس در استان زنجان فعال هستند و برای سال تحصیلی جدید نیز تاکنون 95 درصد دانش‌آموزان در مدارس ثبت‌نام کرده‌اند و استان زنجان در این زمینه توانسته رتبه دوم کشور را کسب کند.

تمجیدی تصریح کرد: سطح تحصیلات معلمان آموزش و پرورش استان نیز مطلوب است و رتبه دوم کشوری را در این زمینه دارد. همچنین در استان زنجان مبادی بی‌سوادی کاملاً بسته شده و پوشش مقطع ابتدایی 99.8 درصد است. از طرفی اجرای طرح تعالی مدیریت، موفقیت در طرح جابربن حیان، هوشمندسازی 700 کلاس درس، حساس شدن مدیران مدارس به کیفیت‌بخشی فعالیت‌های خود، برگزاری کلاس‌های آمادگی کنکور و المپیاد، کسب رتبه عالی کشوری در پروژه مهر، کسب هفت رتبه برتر در مسابقات قران و عترت در سال‌های 92 و 93، از جمله موفقیت‌های آموزش و پرورش استان بوده است.

مدیرکل آموزش و پرورش استان زنجان در پایان یادآور شد: راه‌اندازی سامانه معلم پژوهنده، برگزاری دوره‌های آموزش خانواده برای 420 هزار نفر از اولیا با 1550 سخنرانی تخصصی نیز از دیگر فعالیت‌های انجام گرفته توسط آموزش و پرورش استان بوده است.