نباید فراموش کرد که عالم دیپلماسی عالم احتیاط است. برهمین اساس مذاکرات و دیدارهایی که در عالم دیپلماتیک انجام میشود مبتنی بر احتیاطهای تعریف شدهای است که براساس منافع ملی کشورها، مصلحتاندیشی آنها و شاید میزان منافع آنها تعیین میشود.
تدبیر24: بر همین اساس ضروری است که در مذاکرات ما با کشورهای دیگر خصوصا در مذاکراتی که در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک رخ میدهد، احتیاط رعایت شده و گفتوگوها در چارچوب همین احتیاطها به پیش برده شود.
برای این احتیاط میتوان جنبههای مختلفی درنظر گرفت؛ که در راس آن عدم عبور از خط قرمزهایی است که در کشور تعیین شده است که در آن منافع ملی و منطقهای و جهانی کشور نهفته است. به هر حال این مسائل مهم نباید باز شود و دیپلماتهای کشورمان باید مسائل محرمانه را رعایت کنند که البته این اتفاق هم رخ خواهد داد. از طرف دیگر نگاه مصلحتآمیز به موضوع فیمابین در مذاکرات از جمله احتیاطهایی است که باید رعایت شده و بیان دیدگاهها، اعلام مواضع شفاف و حتی غیرمستقیم بر پایه آن استوار باشد.
همچنین در این مذاکرات نباید فراموش کنیم که همانطور که ما دنبال کسب منافع حداکثری هستیم باید بدانیم که طرف مقابل هم احیانا همین موضوع را دارد و از این بابت نیز تمهیدات لازم را بیندیشیم. در کنار آن باید در واگذاری امتیاز احتمالی نیز حداکثر احتیاط رعایت شود. گفتنی است که مذاکرات جدیتر خصوصا امضای یادداشتهای تفاهم باید با نگاهی دقیق و تیز بین باشد و در مذاکرات دیپلماتیک که طبق فرمایشات رهبری لبخند دیده میشود ولی میبینیم که پشت این لبخندها دشمنیها هم به صورت رسمی اعلام میشود، نباید فریب لبخندها را بخوریم.
جمهوری اسلامی ایران از ابتدای انقلاب اسلامی خساراتی که در مذاکرات دیپلماتیک دیده است ناشی از همان فریب لبخندها و دیدی خوشبینانه بوده است که اینبار باید از آنها تجربه کسب کنیم و اجازه سوءاستفاده از دید مثبت ایران را ندهیم.
با رعایت مجموع این رفتارها میتوان به کسب نتیجه امیدوار بود. علاوه بر همه اینها نکتهای که باید حتما مورد توجه قرار گیرد این است که نباید هدفمان را حین مذاکرات گم کنیم و باید چنان با دقت عمل کنیم که طرح مسائل باعث گم شدن هدف نشود.
بخش عمده و مهم بیانات رهبری درخصوص نرمش قهرمانانه همان دنبال کردن هدف اصلی است و از رموز مذاکره محسوب میشود که باید به آن دقت ویژهای شود. در عین حال باید بدانیم که در پس مذاکرات، برخورداری از پشتوانههای نظامی و روابط بینالمللی موضوعاتی است که همواره سعی میشود درباره آن صحبت شود که ما نباید طوری برخورد کنیم که طرف مقابل این پشتوانهها را به ما تحمیل کند. اگر این موضوعات درست رعایت شود و هدفمان درست تعریف شده باشد میتوان به مذاکرهای با حفظ عزت، حفظ اصول و دستاورد امیدوار باشیم.
رئیس کمیسیون اصل
محمدعلی پورمختار