عزراییل سفید، در کمین سفره ها

تدبیر24:اغلب افراد بیشتر از نیاز بدن نمک مصرف می‌کنند که این مقدار نمک اضافی باعث جذب بیش از حد آب و مایعات از طریق کلیه و به دنبال آن افزایش فشار خون داخل عروق می‌گردد. تعدیل در مصرف نمک رژیم غذایی روزانه بسیار لازم است.
 
باریک شدن مرز سلامتی و بیماری
نمک یکی از مواد مورد نیاز برای سوخت و ساز مواد غذایی در بدن، انتقال پیام‌های عصبی و کارکرد صحیح عضلات است اما مصرف آن مرز باریکی بین سلامتی و بیماری دارد.
 
در گذشته نمک برای حفظ و نگهداری مواد غذایی ضروری بود در دوره‌ای که انسان‌ها برای کسب غذا شکار می‌کردند و از گیاهان استفاده می‌کردند، پتاسیم فراوان و سدیم کمیاب بود. حتی ملت‌ها برای دستیابی به نمک باهم مبارزه می‌کردند. اما امروزه با مصرف غذاهای کنسرو شده، غذاهای آماده و فست‌فودها میزان نمک دریافتی به شدت بالا رفته و ما بیشتر از حد نیاز سدیم مصرف می‌کنیم که این موضوع سلامت ما را تهدید کرده و زمینه‌ی ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها مانند فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و عروقی، سکته، پوکی استخوان، چاقی و سرطان را فراهم می‌کند.
 
نمک زیاد با ما چه می‌کند؟
دکتر محمودی متخصص قلب و عروق در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه‌ی بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان درباره مقدار نمک مورد نیاز بدن در روز گفت: مقدار مصرف نمک سدیم اگر از 6 گرم در روز بیشتر باشد موجب بالا رفتن فشار خون، بیماری‌های مزمن کلیه ناشی فشار خون بالا، سکته قلبی و مغزی و مشکلات بینایی ناشی از فشار خون بالا همچون آسیب شبکه چشم و ... می‌گردد.
 
این در حالی است که بیشتر مردم روزانه بیش از یک و نیم تا دو قاشق چای خوری نمک مصرف می‌کنند که این مقدار بیشتر از مقدار مورد نیاز سدیم وارد بدن می‌کند. بدن ما برای عملکرد درست روزانه به 180 تا 500 میلی‌گرم سدیم نیاز دارد. حداکثر میزان پیشنهادی مصرف نمک نیز یک قاشق چای‌خوری است که این مقدار معادل 6 گرم نمک (معادل 2300 میلی‌گرم سدیم) است.
چه افرادی بیشتر در معرض خطر هستند؟
افراد بالای 40 سال، افراد مبتلا به فشار خون بالا و افرادی که زمینه‌ی ابتلا به فشار خون دارند، روزانه بیش از دو سوم قاشق چای‌خوری (معادل 1500 میلی‌گرم سدیم) نباید مصرف کنند. همچنین افراد مبتلا به دیابت، بیماران کلیوی، بیماران نارسایی قلبی نیز باید مصرف نمک را به شدت محدود کنند.
 
نمک برای بیماران نارسایی‌های پیشرفته قلبی
دکتر محمودی متخصص قلب و عروق افزود: مصرف زیاد نمک در بیماران دچار به نارسایی‌های پیشرفته‌ی قلبی موجب کارکرد ضعیف قلب و کاهش قدرت انقباضی آن می‌گردد که خون به داخل ریه‌ها بر می‌گردد و در آن تجمع می‌یابد. لذا بیمارانی که نارسایی پیشرفته‌ی قلبی دارند باید مصرف کمتر از 3 گرم نمک در روز را داشته باشند.
 
نمک و بیماران گرفتگی عروق قلبی
وی ادامه داد: در بیمارانی که گرفتگی عروق قلبی می‌شود بنابراین مصرف بیش از 3 گرم در روز نمک موجب آسیب‌ عروق مغزی در اثر بالا رفتن فشار خون و مشکلاتی همچون سکته و خونریزی‌های مغزی می‌گردد.
 
نمک و افراد مبتلا به فشار خون
این متخصص قلب و عروق عنوان کرد: مصرف بیش از اندازه نمک در بیمارانی که فشار خون بالا دارند، باعث آسیب به عروق کلیه و از کار افتادن کلیه‌ها و در نهایت منجر به دیالیز و مشکلات دیگر می‌گردد.
 
چگونه مصرف نمک را کم کنیم؟
بیشتر نمکی که ما می‌خوریم از غذاهای آماده مانند نان و بیسکویت، غذاهای کنسرو شده و غذاهای منجمد و آماده، غلات، صبحانه، پنیر، فست‌فودها و غذاهای رستوران دریافت می‌شود، بنابراین برای کاهش مصرف نمک لازم است تغییر بزرگی در صنعت غذا صورت گیرد. در کشور فنلاند، تلاش و همکاری نهادها و سازمان‌های مختلف و فشار بر صنایع غذایی برای اعمال قانون بر چسب نمک و سدیم بر روی محصولات، به کاهش 30 درصدی در مصرف نمک منجر شد و متوسط مصرف نمک در این کشور از 12000 میلی گرم در روز به حدود 9000 میلی‌گرم رسید.
 
در بریتانیا نیز، همکاری بین گروه‌های علمی، کمک‌های مالی نهادهای فعال در زمینه‌ی بهداشت عمومی و وزارت بهداشت به کاهش 20 تا 30 درصدی مقدار نمک غذاهای آماده و فرآوری شده در سوپرمارکت‌ها منجر شد.
 
نمک یددار
دکتر محمدی تاکید کرد: نمک یددار همان سدیم همراه با یُد است و همان محدودیت‌هایی که در مصرف نمک وجود دارد، در مورد مصرف نمک یددار نیز صدق می‌کند لذا توصیه می‌شود که نمک‌های سدیمی را با نمک‌های پتاسیمی جایگزین کنیم که آسیب و فشار خون کمتری داشته باشیم.