هادی مشکات، بهمن مفید، مصطفی کواکبیان و خاطره ای که ماند

تدبیر24 :صالح دلدم - تا به خود آمدیم دیدیم که چهل روز هم از درگذشت قدیمی ترین تهیه کننده حاضر در سینمای ایران که تا همین دو ماه پیش در پله های وزارت ارشاد به دنبال مجوز ساخت فیلم جدیدش بود گذشت . هادی مشکات که از او به عنوان اولین تهیه کننده انقلابی سینمای ایران نیز یاد می شود و آثار ماندگاری چون سردار جنگل ، میرزا کوچک خان ، ترن و فرمان را در مقام تهیه کننده در سال های پس از انقلاب 57 به تولید رساند. تهیه کننده ای که با بودجه شخصی و بدون حمایت دولتی بخاطر عشقی که به ارزش های اولیه انقلاب و کشورش داشت پر هزینه ترین فیلم های ارزشمند سینمای کشور را به تولید رساند ، تولیدی که با عدم حمایت مدیران اوایل دهه 60 سینمایی وزارت ارشاد باعث شد تا هادی مشکات آتلیه های عکاسی و خانه به اصطلاح بالای شهر خود را بفروشد تا به قول اهالی سینما و آنان که از او یاد می کنند با گونی های اسکناس در محل فیلمبرداری حاضر شده و به تسویه حساب با عومل فیلمش بپردازد . هادی مشکات در طول دهه های 30 و 40 و اوایل دهه 50 در سینمای ایران به نوعی تنها عکاس سینما بود و برای عکس اکثر تولیدات آن زمان سینمای ایران ، تهیه کنندگان به هادی مشکات مراجعه می کردند و در تیتراژ ابتدای فیلم ها به عنوان عکس : مشکات ، نام هادی مشکات درج می گردید . از اواخر دهه 50 هادی مشکات به تهیه کنندگی سینما روی آورد و انصافا نیز طی همکاری با کارگردانانی مانند زنده یاد امیر قویدل توانست فیلم های ماندگار و همچنین پرفروشی را در سینمای ایران به تولید برساند . آشنایی بنده با هادی مشکات به ایفای نقش یا به قولی بازی در دو فیلم پشت دیوار باغیست و سال های حادثه به تهیه کنندگی زنده یاد مشکات باز می گردد که برای کارگردان شدن یک کارگردان تازه وارد و جوان اعتبار خود را بدون هیچ چشمداشتی گرو گذاشت ، که البته کمک به جوانان فیلمساز یکی از خصلت های نیکوی زنده یاد مشکات بود . چه روزگار غریبی است هر از چندگاهی برای نوشتن یک یادداشت باید از عنوان زنده یاد استفاده کنیم ، زنده یاد مشکات که تهیه کننده زنده یاد امیر قویدل در مقام کارگردان بود و زنده یاد ولی الله مومنی (که همین چهار روز پیش فوت کرد ) نیز به عنوان بازیگر در دو فیلم پر فروش میرزا کوچک خان و سردار جنگل به عنوان نقش اصلی یا همان میرزا کوچک خان با مرحوم مشکات و قویدل همکاری داشت .

و اما چرا این تیتر را برای این یادداشت که به قولی ادای دینی به هادی مشکات در چهلمین روز درگذشتش است ، انتخاب کردم ؟ هادی مشکات یکی از اعضای شاخه هنرمندان حزب مردم سالاری نیز بود که بنده حقیر به عنوان مسئول شاخه هنرمندان حزب ، از زنده یاد استاد دعوت کرده بودم تا برای کمک به توسعه فرهنگی و حمایت از هنر و هنرمندان ، ایشان نیز ما را در کنار دوستان و بزرگان دیگری هم چون بهمن مفید ، مصطفی طاری ، ساناز سماواتی ، مجتبی عربی ، هانی صالحی ، ناصر سهرابی ، عباس ابهری ، مهدی محمدی ، سیاوش قاسمی و ... در شاخه هنرمندان حزب مردم سالاری همراهی کنند . یادش بخیر که در یکی از جلسات شاخه هنرمندان که دکتر کواکبیان به عنوان دبیرکل حزب مردم سالاری نیز در آن حضور داشت ، پیشکسوت بازیگری سینمای یاران ، بهمن مفید به دکتر کواکبیان گفت که من (بهمن مفید) ، مجتبی عربی که مدیر تولید سینما در قبل و بعد از سال 57 بود و هادی مشکات به طور کل همیشه از دهه 40 همه جا با هم بودیم و اینجا نیز یکی از همان همه جاها ! آن موقع نیز قصد داشتیم تولید فیلمی را با عنوان «خانم اصلاح طلب ، آقای اصولگرا» در شاخه هنرمندان حزب با کمک مرحوم مشکات و مدیریت تولید مجتبی عربی و با بازی بهمن مفید در یکی از نقش های کلیدی راه بیندازیم که هادی مشکات به رحمت خدا رفت و مجتبی عربی نیز حال چندان خوش و مساعدی ندارد و بهمن مفید نیز علیرغم رایزنی ها و تلاش های دکتر کواکبیان برای اخذ مجوز بازیگری آقای مفید ، ره به جایی نبرد . روزگار غریبیست .... هادی مشکات که در جلسات حزب از دغدغه های فرهنگی خود برای سینمای ایران با دکتر کواکبیان می گفت نتوانست فیلم جدیدش را کلید بزند و متاسفانه در نود سالگی سکانس بهشت را کلید زد . بهمن مفید که انتظار جذب حداکثری از سوی مسئولین فرهنگی کشور را داشت بار دیگر علیرغم تلاش های دکتر کواکبیان با عدم اجازه بازیگری همچون سه دهه گذشته روبرو شد ، مجتبی عربی بیشتر در خانه است ، مصطفی طاری که روزگاری نقش اول فیلم سیاسی ای چون از «فریاد تا ترور» یا با عنوان معروف تر «یار دبستانی من»را ایفا کرده بود بعد از سریال شاهگوش بیشتر خانه نشین شده است ، هانی صالحی برای اجرای تئاتر کنسرت های پرمخاطبش در برج میلاد با موانع بسیار روبروست ، ساناز سماواتی پارتنر پر طرفدار مهران مدیری در سریال های نود شبی که بخشی از خاطرات دهه پنجاهی ها و دهه شصتی ها را در بر می گرفت به خاطر شرایط امروز سینمای ایران ترجیح می دهد کار نکند و بیشتر مادر باشد و بنده هم بعد از یک دهه کار تهیه کنندگی نویسندگی و کارگردانی به خاطر شرایط حاکم بر سینما و تلویزیون و باندهای رانت خواری که امکان فعالیت و اشتغال را از دیگران در سایه انفعال و سوء مدیریت مسئولان امر سلب کرده اند در حال محاسبه و شاید ایجاد شرایطی هستم تا از این غربت کاری به غربت دیگری سفر کنم که البته به نوعی به اجبار کوچانده شدن و به اجبار جلای وطن کردن به امید شرایط بهتر کاری است . از آن روزها و جلسات عکسی به یادگار مانده که در پیوست این یادداشت تقدیمتان می گردد که در آن بهمن مفید ، هادی مشکات ، مصطفی طاری ، بنده در کنار دیگر دوستان هنرمند شاخه هنرمندان حزب مردم سالاری و دوستان رسانه ای در کنار دکتر مصطفی کواکبیان دبیرکل حزب مردم سالاری دیده می شویم . یاد سینما بخیر ، یاد هادی مشکات هم بخیر ....

* فیلمنامه نویس و کارگردان سینما