بازي خطرناك عربستان

تدبیر24 :الیاس حضرتی - روز گذشته انتظار هر خبري مي‌رفت جز اينكه اعدام شيخ نمر را از سوي رژيم عربستان سعودي بشنويم. اين رويداد نشان داد كه حكومت عربستان نه تنها در پي حل مسائل منطقه و آرام كردن وضع نيست، بلكه حاضر است به آتش اين كوره سوزان منطقه بدمد، حتي به قيمت ايجاد مشكل براي داخل خاك خودش. به نظر مي‌رسد كه سياستمداران جديد عربستان گمان مي‌كنند راهي را كه در يك سال گذشته رفته‌اند بايد همچنان ادامه دهند و توقف آن به منزله شكست اين سياست تلقي خواهد شد. از اين رو تمام كوشش خود را بر ادامه راه موجود متمركز كرده‌اند و در اين سياست حتي رودربايستي را كنار نهاده‌اند. چرا عربستان در روز گذشته اقدام به چنين عملي كرد؟
 اين روزها كه مصادف با هفته وحدت و ميلاد پيامبر اكرم (ص) بود، خلاف انتظار بود كه يكي از مهم‌ترين روحانيون شيعه عربستان كه خواسته‌اي جز حقوق برابر و خارج شدن از وضع ناخوشا‌يند كنوني ندارد، اعدام شود، آن هم به همراه تعداد معتنابهي ديگر. اين ايام به نوعي زمان مناسب براي عبور كردن از اختلافات فرقه‌اي و مذهبي ميان مسلمانان است، زيرا فصل مشترك ميان همه مذاهب، حضرت رسول (ص) است و ولادت ايشان مي‌تواند نقطه وصل و وحدت‌بخش باشد. بنابراين هدف اصلي حكومت سعودي نقض و مخالفت با فلسفه اين روزها بود و اين نشان مي‌دهد كه بايد توجه كافي داشت و وارد بازي خطرناك اين رژيم در خصوص شيعه و سني كردن اختلافات منطقه‌اي نشويم.
علت ديگر اين اعدام در روز گذشته، تعطيلات سال نوي مسيحي است كه تقريبا جهان غرب سرخوش از اين روزها است و دوست ندارند اوقات خوش خود را با اخبار بد تيره كنند و تا پس از تعطيلات نيز از شدت تبعات و انعكاس اين اعدام‌ها كاسته خواهد شد. حكومت سعودي از بازتاب موضوع در ميان مسلمانان ابايي ندارد و حتي استقبال هم مي‌كند تا به اختلافات دامن بزند، ولي تا حدي نگران واكنش‌هاي احتمالي غربي‌ها بود كه انتخاب اعدام در دومين روز سال نو و تعطيلات كريسمس به همين دليل بوده است.

اين اعدام دلايل سياسي ديگري نيز داشته است. شكست نسبي عربستان در سوريه و تغيير خط‌مشي غرب در بحران سوريه و اخيرا نيز شكست داعش در الرمادي عراق، آنان را بيش از پيش عصباني كرده و مساله يمن نيز بر مشكلات افزوده است. آنان كه سال گذشته عمليات گسترده‌اي را عليه مردم فقير يمن آغاز كردند، گمان نداشتند كه پس از گذشت يك سال، پيشرفت مورد انتظار و چشمگيري نداشته باشند.رژيم‌هاي استبدادي اين مشكل را دارند كه اگر در امور خارجي شكست بخورند، اثرات آن را روي مردم بي‌دفاع كشور خويش وارد خواهند كرد!! متاسفانه شيعيان عربستان كه فقط به دليل شيعه بودن آنان، مورد ظلم و ستم مضاعف سعودي‌ها قرار دارند، تاوان شكست‌هاي خارجي آل‌سعود را مي‌پردازند. ولي اشتباهي كه سعودي‌ها مي‌كنند اين است كه توجه ندارند؛ اهميت و ارزش عربستان براي غرب در دلارهاي نفتي آن كشور است و نفت نيز در مناطق و استان شرقي اين كشور است كه اكثريت آن را شيعيان تشكيل مي‌دهند. بنابراين سياست سركوب نمي‌تواند ثبات و پايداري را در اين منطقه به ارمغان آورد. در زمان ملك عبدالله كه حدود دو دهه قدرت اول در عربستان را داشت، كوشيدند كه با برخي تغييرات، حدي از رضايت مردم معترض از جمله شيعيان را به دست آورند و لذا تا حدي به ثبات نسبي در اين منطقه حساس نفتي دست يافتند، ولي با افول قدرت عبدالله و روي كار آمدن نيروهاي تندرو و جوان‌هاي جوياي نام كه مي‌خواهند افكار پان‌عربيسم حزب بعث و صدام را در لواي اسلام پيش ببرند، اوضاع مناطق شرقي عربستان دوباره متشنج شد. بنابراين درگير شدن با ميليون‌ها نفر از مردم منطقه نتيجه‌اي جز بي‌ثباتي بيشتر براي عربستان ندارد. اين بي‌ثباتي ممكن است به برخي از كشورهاي ديگر نيز سرايت كند.

آنچه در اين ميان براي ايران اهميت دارد اين است كه با وجود ضرورت نشان دادن واكنش رسمي و مردمي، نبايد در بازي عربستان وارد شد. عربستان را بايد در همان ميدان‌هايي كه ضعيف است دنبال كرد. اوضاع منطقه و مواضع غرب و قدرت‌هاي جهاني به نفع عربستان نيست. مواضع چندي پيش آلمان از خلال انتشار گزارش آژانس اطلاعاتي اين كشور عليه عربستان كه دولت جديد سعودي را خطري براي ثبات منطقه دانسته، در نوع خود بي‌نظير بود و سعودي‌ها را به‌شدت عصباني كرد. بنابراين مقامات ما نبايد در بازي سعودي‌ها وارد شوند زيرا كه ورود به اين بازي خطرناك به نفع ايران و ديگر كشورهاي منطقه نيست و سعودي‌ها آن را براي خلاصي خودشان از وضع فعلي؛ طراحي و اجرا كرده‌اند. غربي‌ها كه تاكنون در جنايات عربستان نسبت به يمن سكوت كرده‌اند و نسبت به نقش آنان در حمايت از تروريسم وهابي ـ سلفي به‌طورنسبي سكوت كرده‌اند، بايد ديد كه اين‌بار در برابر چنين اعدام‌هايي چه واكنشي نشان مي‌دهند؟ آن هم در برابر مردمي كه نه اسلحه دارند و نه اقدامي حاد كرده‌اند و درخواستي جز حقوق اوليه خود نداشته‌اند. پايين آمدن قيمت نفت نيز مشكلاتي را براي عربستان ايجاد خواهد كرد كه دير يا زود آثارش را شاهد خواهيم بود.

*مدیرمسئول روزنامه اعتماد