تفکیک مرزهای میان 'جمهوری' اسلامی و'دولت' اسلامی

تدبیر24 :حسام الدین آشنا - پاریس آنجایی است که تفکیک 'جمهوریت' اسلامی از'دولت' ویا'حکومت' اسلامی می تواند بر یک عقبه تاریخی ونوفل لوشاتویی استوار شود. ( در تقابل با گفتمان داعش) پاریس مکان مناسبی برای تفکیک مرزهای 'جمهوری اسلامی' از'حکومت اسلامی' است.
خطاب به خبرنگاران بفرمایید که نهضت اسلامی در مرحله پاریسی-نوفل لوشاتویی خود به طور روشن وآگاهانه میان دو گفتمان جمهوریت واسلامیت نوعی پیوند وخویشاوندی گفتمانی برقرار کرد.به گواهی سخنرانی های نوفل لوشاتویی امام خمینی لحظه تولید مفهوم 'جمهوریت' در بیان امام،درست همان روزهای آبان 57 بود که رهبر نهضت در پاسخ به ابهام مفهوم 'حکومت اسلامی'،به 'جمهوری اسلامی' گذار کرد.یعنی گفت برخی ایراد می گیرند که مطالبات نهضت مبهم است و برای ابهام زدایی از واژه 'حکومت' به واژه جمهوری متوسل شد و وتعریفی ساده ودمکراتیک از مفهوم جمهوری به دست داد.(ایام دهه فجر هم نزدیک است وبار نمادین گفتمان نوفل لوشاتویی سخت به دل می نشیند).
آن هم در دورانی که جمهوریت منهای جمهور مردم وملیت منهای ملت سرشت نمای نظام های خاورمیانه ای بود.با در نظر گرفتن این تهیگاه مفهومی 'جمهوریت' در جهان سوم ودر جهان اطراف ایران بود که مرحوم امام خمینی برای توضیح مفهوم جمهوری به نمونه 'جمهوری فرانسه' متوسل شد و در همان حال جمهوریت مصر را 'جمهوری اسمی' خواند. جمهوری اسمی مصر وعراق و وکثیری از جماهیر عربی وشمال آفریقایی محصول بلافصل مجلس اسمی بود.تصادفی نبود که در قیام 18 روزه التحریر قاهره،تظاهر کنندگان خوش ذوق مصری،'جمهوری التحریر' را 'نخستین جمهوری واقعی ودموکراتیک در عالم عربی' نامیدند. در ترکیه نیز در طول دو دهه اخیر نیز اصلاح گران و آزادیخواهان ترک وکرد واسلام گرا ودمکرات پرسشواره 'چگونه می توان جمهوریت خودمان را دموکراتیک کنیم' را مطرح کردند.در حالی که واژه 'جمهوری' در نهضت اسلامی از همان ابتدا مفهومی دموکراتیک داشت.یعنی با انتخابات پیوند یافته بود.
من خیلی خوب به خاطر دارم که تا پیش از نوار سخنان امام در باره جمهوری،شعار'آزادی،استقلال،حکومت اسلامی' سر می دادیم اما پس از آن نوار نوفل لوشاتویی 'آزادی،استقلال،جمهوری اسلامی' گفتیم.